F-16-drama bij Hoogeveen 34 jaar geleden: 'Onvoorstelbare chaos'

HOOGEVEEN/NOORDSCHESCHUT - Op de dag af 34 jaar geleden ontsnapten inwoners van Hoogeveen aan een ramp. Twee F-16-straaljagers stortten neer op vijfhonderd meter van een dichtbevolkte woonwijk.
De twee piloten, de 32-jarige kapitein Huisman uit Hardegarijp en de 23-jarige luitenant Van Winkel uit Leeuwarden, kwamen daarbij om het leven en enkele boerderijen vlogen in brand. Ooggetuigen Bertus ten Caat uit Hollandscheveld en Gerrit Boxem uit Hoogeveen weten het nog als de dag van gisteren.

Vliegtuiggeluiden

"Ik zat bij mijn ouders in Hoogeveen-Zuid. Met één oor zit ik altijd een beetje te luisteren wat er buiten gebeurt aan vliegtuiggeluiden. Op een gegeven moment hoorde ik straaljagers die aan het oefenen waren. Van de ene op de andere seconde was het stil. Dat klopt niet, dacht ik. Daar is iets mis. Ik ging naar buiten en zag twee rookkolommen omhoog stijgen", zegt ooggetuige en luchtvaartjournalist Boxem.

Onvoorstelbare chaos

Boxem reed met zijn auto in de richting van de rookkolommen. "Het bleek richting Noordscheschut te zijn. Bij Café Troost, op de brug, zette ik mijn auto neer. Ik liep toen naar de Molenweg en daar zag ik een onvoorstelbare chaos. Brand. Onderdelen van vliegtuigen lagen daar her en der. Je weet werkelijk niet wat je overkomt. Ik had niet direct in de gaten dat het om twee straaljagers ging."

Compressor

Ten Caat woonde destijds in de buurt van de crash en ziet de situatie nog precies voor zich. "Ik zit lekker in mijn stoel in mijn kamer koffie te drinken. Het was lekker weer, ik zat met mijn bakkie koffie... En ineens een gigantische dreun. De ramen rammelden en trilden. Ik zei tegen mijn vrouw: 'Volgens mij ontploft mij de compressor'. Ik had een bedrijf aan huis en liep er naartoe, maar er bleek niets aan de hand. Toen zei ik: 'Er zullen wel een paar vliegtuigen zijn neergestort'."
Ten Caat nam alle journaals die op televisie volgden op met z'n camera. Hij was op dat moment een kleine kilometer van de crash. "Ik wou het vastleggen voor familie. Nu staat het allemaal op YouTube."

Dogfighten

Die twee gecrashte F-16's waren kort daarvoor met elkaar aan het oefenen. "Het zogenoemde dogfighten. Het achterelkaar aanzitten en dan proberen om de ander neer te halen, zogenaamd dan hè, met behulp van apparatuur", zegt Boxem. Volgens de commissie van onderzoek was het ongeluk de schuld van de vliegers. "Het klinkt hard, maar het is wel een feit. De vliegers hebben, ondanks beperkt zicht, een dogfight doorgezet tot op lagere hoogte."

Geen botsing

In de kranten stond daags na het ongeluk dat het om een botsing ging, maar dat is onjuist vertelt Boxem. "Ik heb één vlieger zien liggen in de sloot. Ik wist direct: die is overleden. Ze hadden geen schijn van kans om eruit te komen. Ze zaten vlakbij hoogspanningskabels. De één is direct gecrasht en de andere stuiterde als een platte steen op het water op een stuk terrein. Door die klap op de grond zijn de brandstofleidingen gesprongen, waarna de straaljager vlam vatte. Van een botsing is geen sprake geweest."

Meer over de crash van de twee F-16's vlakbij Hoogeveen in het radioprogramma Drenthe Toen komende zondag tussen 14.00 en 15.00 uur.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.