Oud-baancommissaris 25 jaar na crash: 'Ik ben kapotgereden en geestelijk kapotgemaakt'

ASSEN - "Mensen denken misschien, die is gek! Maar zondag vier ik een feestje, ook al is het de dag dat ik 25 jaar geleden mijn linkerbeen verloor op het TT Circuit. Maar ik ben blij dat ik nog leef, ik vier het leven!"
Zondag 25 juni, op de dag van de 87e TT, is het exact 25 jaar geleden dat Meta van der Velde (60) als baancommissaris van het TT Circuit slachtoffer wordt van een dramatisch ongeluk. "Natuurlijk is het een pijnlijke dag voor me, maar ik had ook dood kunnen zijn", zegt ze.

Leven overhoop

Meta van der Velde wordt in 1980 baancommissaris bij het TT Circuit. De motorsport is een grote liefhebberij van haar inmiddels overleden man Sjors, en Meta volgt hem daarin. Daardoor brengen ze samen heel wat tijd door langs de TT baan, om als baco de veiligheid van de coureurs te bewaken bij grote wedstrijden, door te vlaggen als het nodig is.
Dat doet ze ook op 25 juni 1992. Ze staat op haar post 21 bij Hoge Heide, aan de binnenkant van de TT-baan, als het om tien over half vier tijdens de training van de 500cc-klasse vreselijk misgaat. In luttele seconden wordt het leven van Meta, en haar Sjors, compleet overhoop gegooid.

Gele vlag

De Braziliaanse motorcoureur Alex Barros verliest de controle over zijn motor, die vervolgens met hoge snelheid afvliegt op Meta. "Ik ben kort ervoor nog naar voren gelopen, naar de baan, met de gele vlag, want er dreigt even gevaar. Kevin Schwantz lijkt na de bocht eraf te gaan, maar het gaat toch goed, dus ik loop terug, zit weer op mijn post, en dan komt Barros.
Die maakt een rare move, komt naast z'n motor te hangen, wil corrigeren, maar dat mislukt, en zijn motor komt recht overeind op mij af. Barros schuift erachter aan. En op de plek waar ik stond, staat hij op. Als je de beelden ziet, een rare gewaarwording."
Meta wordt vol door de motor geraakt en de sloot achter haar post ingeslingerd. Ze roept om hulp als ze ziet dat het helemaal mis is. "Mijn voet lag naast me op mijn schouder. En toen ik naar beneden keek, zag ik allemaal bloed spuiten. Daar had mijn been gezeten. Ik voelde niks. Ik riep alleen maar help me, help me. En toen hoorde ik, we helpen je al."
Ze voelde geen pijn op dat moment, en was ook volledig bij haar positieven. "Ik heb nog wel gedacht, toen het gebeurde, dit was het, mijn leven is voorbij. Maar ik zag niet allerlei kleuren, mijn leven flitste niet voorbij, ik was er nog gewoon."

Geestelijk kapot gemaakt

Na een urenlange operatie, waarbij haar been zo ver geamputeerd wordt dat er maar een klein stompje overblijft, volgt een wekenlang verblijf in het ziekenhuis. Daarna begint het nieuwe, aangepaste leven voor Meta, met vallen en opstaan. "De arts zei, ik heb zeven weken voor je geknokt, nu moet jij zelf knokken voor het leven."
En gestreden heeft ze, niet alleen om overeind te blijven na het dramatische ongeluk, maar vooral om schadevergoeding te krijgen. "Je leven ligt volledig overhoop. Je bent ineens afhankelijk van een rolstoel, een scootmobiel, een aangepaste auto, thuiszorg. Dat kost een hoop en moet allemaal wel betaald worden." Maar de verzekeraar van het TT Circuit weigert aansprakelijkheid, waardoor er een slepende juridische strijd volgt van dertien jaar. "Ik ben lichamelijk kapot gereden, maar geestelijk kapot gemaakt."

Zaak geschikt

Uiteindelijk is de zaak geschikt in 2005, en zag de verzekeraar af van de zoveelste procedure. Meta kreeg alsnog een flink geldbedrag, als tegemoetkoming in de schade.
Lees meer: Geld voor baancommissaris Meta van der Velde
​ "Het maakt het net even wat makkelijker om allerlei zaken te betalen, zoals een grote aangepaste auto, zodat ik ook mijn rolstoel en scootmobiel kan meenemen als ik op pad ga. Maar mijn been heb ik er niet mee terug, dat had ik veel liever."

Zweet in handen

Naar de TT-baan gaat ze nog elk jaar, dankzij vrijkaarten van het TT Circuit, "dat vind ik nog altijd fijn, dat ze dat voor me doen", maar ze bezoekt het liefst de trainingsdagen, zoals vandaag en morgen. De dag van de TT-races is voor haar 'te druk'.
Ze zit langs de baan, vertelt ze, beslist niet met een gevoel van pijn of angst, 'maar met gezonde spanning'. "Blijven ze erop zitten, dat is dan de vraag. Maar als er eentje valt, kan ik daar goed naar kijken hoor, ik heb dan nergens last van."
Meer moeite heeft ze, als haar pad wordt gekruist door tegemoetkomende motorrijders. "Ik zie dan de motor van Barros weer op mij afkomen. Afschuwelijk, het zweet staat me dan echt in de handen. Ik moet mezelf dan dwingen door te rijden, zowel in de auto als in de scootmobiel. Want ik krijg het dan Spaans benauwd. Naarmate ik ouder word, hoe erger het lijkt te worden."

Niet meer leven

Terugkijkend zegt Meta, "natuurlijk is het is een naar ongeval. En natuurlijk heb ik ook wel eens momenten gehad dat ik niet meer wilde leven. Maar mijn rolstoel is al 25 jaar mijn linkerbeen, ik red me er prima mee. Belangrijkste is dat ik het er levend vanaf heb gebracht. Dus gaan we het leven vieren. Hoe? Dat zien we zondag wel, mijn nieuwe vriend Jan en ik."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.