'Dat is je missie en die voer je uit'

ASSEN - Marinier Klaas was pas 21 jaar toen hij op 13 maart 1978 onderweg was naar al de tweede gijzeling in zijn carrière. Een jaar eerder was hij als marinier van de Bijzondere Bijstandseenheid (BBE) betrokken bij de bevrijding van de basisschool in Bovensmilde. Nu moest hij naar het provinciehuis in Assen.
Daar hielden drie Molukkers
. "We zaten in de bus toen we hoorden van de gijzeling. Toen zijn we teruggegaan naar de kazerne in Doorn. Onze commandant vloog met een helikopter naar Assen om alvast een verkenning uit te voeren", vertelt de nu 61-jarige Klaas, die niet bij zijn achternaam genoemd wil worden.
"We gingen met twee trucks naar Assen, maar halverwege ging onze truck stuk en stonden we langs de kant van de weg. Toen kwam de marechaussee langsrijden en kregen wij hun voertuig mee zodat we verder konden", weet Klaas nog.

Mand met gekookte eieren

Eenmaal in Assen aangekomen, gingen de BBE-mariniers direct naar het fietsenhok onder het provinciehuis. "Daar hebben we de hele nacht gezeten. Het enige eten dat wij toen kregen, was een mand met gekookte eieren", lacht hij.
Ondertussen werd druk overleg gevoerd, want lange tijd wist niemand precies hoeveel gijzelnemers er waren. "Eerst hadden ze het over zes of zeven, achteraf waren het er drie", zegt Klaas. "We wisten eerst ook niet waar ze zaten, want we hadden niet zo'n goede kijk op het gebouw. Het is een van de moeilijkste gijzelingen geweest, ondanks dat het eigenlijk goed is afgelopen. We hadden weinig feitenkennis: we wisten niet wat voor bewapening ze hadden."

Plan van aanval

In het fietsenhok werden aanvalsplannen gemaakt. "Daar lagen kaarten van het gebouw en we hadden plattegronden en sleutels", herinnert Klaas zich. "Hoe moeten we naar binnen? Hoeveel ingangen zijn er? Hoe gaan de deuren open?"
Klaas wist dat ze naar binnen moesten. "Premier Van Agt en zijn mannen zagen wat de gijzelingen Nederland al gekost hadden in Wijster, De Punt en Bovensmilde. Dat duurde weken en schijnt gigantisch veel geld te hebben gekost. En natuurlijk de beschadigingen van al die gijzelaars."

Bingo

De mariniers werden gebriefd en moesten nog uren wachten op het commando. Bij het commando 'bingo' mochten ze naar binnen. Bij de hoofdingang stond de taxi nog, waarmee de drie Molukkers naar het provinciehuis waren gegaan. Kleine details zijn blijven hangen. Uit de radiospeakers klonk bijvoorbeeld het nummer Denis van Blondie. "En ik weet nog goed dat een kanarie of parkiet aan het fluiten was in de entree."
Bang was Klaas niet. "Nee, dat komt niet voor in mijn woordenboek." De 21-jarige marinier zat in de tweede aanvalsgroep, samen met de sergeant, twee korporaals en drie andere mariniers. In totaal gingen zo'n veertig mariniers het gebouw in. Ze wisten dat de kans groot was dat er doden konden vallen. "Dat risico heb je wel in je achterhoofd."

De deur van de ruimte waar de gegijzelden zaten, werd er met een soort granaat uitgeblazen. Toen kon de eerste aanvalsploeg naar binnen. Er werd kort geschoten. Tijdens die schotenwisseling werd gedeputeerde Jakob Trip in zijn bil geraakt, waar hij later aan zou overlijden. Een uur na het begin van de gijzeling werd planoloog Ko de Groot al doodgeschoten en uit het raam gegooid.
"De tweede aanvalsgroep kwam daarna, maar toen ik binnenkwam stonden ze al met de armen omhoog", vertelt Klaas. "Ik heb dus aan het echte gevecht niet deelgenomen. Voor je het weet, is het allemaal al achter de rug. En zo hoort dat ook." Heel kleine details komen tijdens het gesprek ook naar boven. "Ik herinner mij ook nog goed dat in die ruimte nog dozen met bakjes yoghurt en pakjes melk stonden. Wij hadden die nacht bijna niet gegeten, dus we aten gelijk die yoghurt op."

'Dat is je missie en die voer je uit'

"De gijzelnemers werden geboeid, afgevoerd en overgedragen aan de politie", legt Klaas uit. "Want als de gijzeling is afgelopen, is het niet meer ons ding. Onze enige taak was de gijzeling beëindigen." De mariniers ontfermden zich daarna dus ook niet over de gegijzelden. "We zijn weer naar Doorn gegaan en twee dagen later stonden we weer gewoon in het veld." De drie Molukkers kregen ieder vijftien jaar cel.
Klaas had toen geen idee dat er nog jaren over gesproken zou worden. "Ik had nooit verwacht dat het zo'n impact zou hebben. Het was gewoon een heel goed uitgevoerde operatie, dat wel. Onze opdracht was: de gijzeling beëindigen. Dat is je missie en die voer je uit", aldus marinier Klaas.
Gegijzelde medewerkers stuurden na afloop een dankwoord naar de mariniers.
Het is vandaag veertig jaar geleden dat het provinciehuis in Assen werd gegijzeld. RTV Drenthe besteedt daar met meerdere verhalen aandacht aan.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.