'Cliënten Hoeve Boschoord sneller in isoleercel door personeelsgebrek'

Het personeel luidde eerder deze maand de noodklok over het personeelsgebrek (Rechten: RTV Drenthe)
Het personeel luidde eerder deze maand de noodklok over het personeelsgebrek (Rechten: RTV Drenthe)
BOSCHOORD/ASSEN - Personeelstekort bij instelling voor verstandelijk beperkten Hoeve Boschoord heeft tot gevolg dat cliënten eerder in de isoleercel worden gezet.
Dat zegt de advocaat van een oud-cliënt. Het personeel luidde eerder deze maand de noodklok over het personeelsgebrek. Daarnaast kreeg de voormalig geneesheer-directeur deze maand een berisping omdat hij geen verantwoordelijkheid nam voor het toetsen van isolaties.
De 23-jarige Anna ten Doornkaat was er een groot deel van 2015 gedwongen opgenomen. "Ik heb er schade aan over gehouden. Beelden van toen komen steeds terug. Bijvoorbeeld dat ik op de gang sta en dat er een meisje op de gang ligt dat door twaalf man personeel bovenop haar in bedwang wordt gehouden. En dan voeren ze haar af naar haar kamer of naar de isoleercel", aldus Ten Doornkaat.

Vaak in isoleercel

Zelf zag Anna vijf keer de isoleercel van binnen voor meerdere uren of dagen. Een keer omdat ze uit protest niet wilde eten, een keer omdat ze het brandalarm in de toiletten op de gang liet afgaan en ook een keer omdat ze de wastafel in haar kamer liet overstromen. "Ik kon niet naar mijn kamer toe, omdat mijn kamer onder water stond. Dan moest ik de hele dag in de iso", zegt Ten Doornkaat.
Ook zegt ze dat personeel haar dreigde te injecteren met anti-psychotica als ze niet ging eten. Uiteindelijk is dat niet gebeurd. Ze heeft wel het idee dat er medicijnen door haar eten zaten, terwijl daar niets over in haar behandelplan stond. "Het eten smaakte bitter en ik was mezelf niet als ik had gegeten. Ik werd er een beetje high van", aldus Ten Doornkaat.

Isoleer als straf

Isoleren werd in het geval van Ten Doornkaat ingezet als een soort strafmaatregel en dat mag volgens haar advocaat Hugo Pellinkhof niet. Hij vindt dat er onvoldoende aanleiding was om haar te isoleren. "Ze heeft geen psychiatrische stoornissen zoals psychoses of schizofrenie", zegt Pellinkhof. Ze is volgens hem ook niet gevaarlijk. "Ze heeft een blanco strafblad. Ze is niet gevaarlijk naar mensen of goederen. Ze is wel lastig, maar dat is geen reden om iemand op te sluiten in een psychiatrisch ziekenhuis", aldus Pellinkhof.

Grote impact zelfdodingen

In de periode dat Ten Doornkaat in Hoeve Boschoord zat, waren er twee zelfmoorden. Een daarvan was haar vriendin. Dit greep haar erg aan. "Ik denk er nog vaak aan", zegt ze.
Volgens Pellinkhof was dit voor haar aanleiding om te vragen of ze ontslag kon krijgen uit Hoeve Boschoord. De geneesheer-directeur gaf haar het voordeel van de twijfel en liet haar uiteindelijk gaan.
Ook op andere cliënten van Pellinkhof hadden de zelfmoorden diepe impact. "Dan krijg je van die verhalen van: 'Ze maken je hier dood. Het is hier een concentratiekamp en ik voel me hier niet veilig'", zegt Pellinkhof.

Tuchtmaatregel

Het tuchtcollege oordeelde deze maand dat de toenmalig geneesheer-directeur meer had kunnen doen om de zelfmoorden te voorkomen. De Raad van Bestuur zegt in een schriftelijke reactie diep geschokt te zijn over de zelfmoorden en wijst erop dat zich sindsdien geen nieuwe zelfmoorden hebben voorgedaan.

Te weinig personeel

Bij Hoeve Boschoord speelt verder een personeeltekort. Zestig medewerkers hebben daarover eerder deze maand aan de bel getrokken. Ze hebben hun verhalen anoniem op schrift gezet en overhandigd aan de raad van bestuur.
"Als het alarm afgaat moet ik soms de afweging maken: kan ik weg? Kan ik wel mijn cliënten alleen laten? Als er iemand bijzit die een-op-een begeleiding nodig heeft en last van autisme heeft, kan ik niet weg. Want dan heb ik zelf ook een cliënt die tegen het plafond aan zit en dat betekent dat mijn collega niet op mij kan rekenen en dan breng ik iemand anders in de problemen", zegt Jan Metzlar, groepsleider bij Trajectum en FNV-lid.
Vorig jaar hebben medewerkers het personeelstekort ook al aangekaart. Maar er is onvoldoende gebeurd om het probleem op te lossen. Zo wordt per 1 juni standaard op een bepaalde afdeling maar één werknemer ingeroosterd overdag en 's avonds twee. Het idee daarachter is dat veel cliënten overdag niet op de afdeling zijn in verband met werk of dagbesteding. In de praktijk zijn cliënten veel vaker op de afdeling dan op papier staat.

Sneller isoleercel door personeelsgebrek

Advocaat Pellinkhof denkt dat door personeelstekort mensen eerder in de isoleercel terecht komen. "Spanningen, te weinig personeel. Daardoor te snel de beslissing nemen om te separeren en daardoor komen de therapieën niet op gang. Wat daar gebeurt is niet effectief, is mijn indruk", aldus Pellinkhof.
In een schriftelijke verklaring schrijft Trajectum dat cliënten niet eerder worden gesepareerd dan nodig. En als cliënten het niet eens zijn over separatie, kunnen ze een klacht indienen bij een onafhankelijke klachtencommissie.
De raad van bestuur zegt in een schriftelijke reactie de signalen van het personeel zeer serieus te nemen en heeft op 18 april een overleg met de bonden over een plan van aanpak voor het personeeltekort.

Inspectie doet onderzoek

De Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) doet momenteel onderzoek naar Trajectum en wil daarom niet reageren. Maar uit een rapport van de inspectie van afgelopen oktober blijkt dat een aantal zaken niet op orde is. Zo heeft Trajectum geen visie op het gebruik en voorkomen van separeren. En voorafgaand aan de inzet van medicijnen vindt geen psychosociale- of gedragsinterventie plaats. Ook zijn er soms onvoldoende vakinhoudelijke specialisten beschikbaar. Daarnaast worden cliëntgebonden risico's niet periodiek geïnventariseerd en geëvalueerd.

Ooit Maatschappij van Weldadigheid

Hoeve Boschoord is een instelling voor cliënten met een licht verstandelijke beperking en ernstige gedragsproblematiek. Er werken ongeveer 600 mensen en er is plaats voor ongeveer 200 cliënten. Het is onderdeel van Trajectum, dat 1.600 medewerkers heeft verdeeld over meerdere locaties in Nederland. Boschoord was ooit de zevende kolonie van de Maatschappij van Weldadigheid.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.