'Kansen op een onderduikersmuseum in de kerk van Nieuwlande zijn toegenomen'

Vandaag moeten de biedingen op de kerk binnen zijn. "Wij gaan meebieden. We hebben gisteravond nog een laatste vergadering gehad en er heeft zich nog iemand gemeld die ons financieel wil steunen. Onze kansen zijn daarmee toegenomen", zegt Jan van der Sleen, een van de oprichters van de nieuwe stichting.

De kerk is niet automatisch voor de hoogste bieder. "De kerk wordt gegund aan diegene die het meest in de lijn ligt van de kerk zelf. Het kan een kerkelijke instelling zijn, maar wij denken dat wij die rol ook kunnen vervullen. De kerk moet ook beschikbaar zijn voor trouwerijen en begrafenissen. Dat kan met ons plan, want wij willen de zijkanten van de kerk als museum inrichten met vitrinekasten", aldus Van der Sleen.

De geformeerde kerk speelde een belangrijke rol in de Tweede Wereldoorlog, weet Van der Sleen. "Verzetsheld Johannes Post begon vanuit deze kerk met onderduikers voor veilige plekken te zorgen om hen weg te houden van de nazi's. Het hele dorp werkte mee. Er wordt wel gezegd dat één op de drie inwoners van Nieuwlande tijdens de oorlog een onderduiker was. Zelfs in de kerk onder de kansel zat een onderduikershol. Nieuwlande is één van de twee dorpen die de Yad Vashem-onderscheiding heeft gekregen: een onderscheiding van de staat Israël, voor het huisvesten van vele Joodse onderduikers in de oorlog."

Een collectie voor een museum is er al. De collectie van de overleden oorlogsverzamelaar Jo Schonewille ligt nu in zijn boerderij te verstoffen. In deze collectie bevinden zich historische pareltjes over de regionale geschiedenis van de oorlog en unieke documenten, zoals spotprenten en kranten die onderduikers in de kerk maakten. De spotprenten werden verkocht en het geld werd geschonken aan het verzet. "Ik denk dat wij een aanvullende rol kunnen spelen op het gebied van voorlichting naar scholen toe. Wij willen een regionale uitstraling daarin hebben", zegt Van der Sleen.

Over tien dagen wordt bekendgemaakt of de kerk een verzetsmuseum wordt of haar religieuze functie behoudt.