Wethouder Emmen duikt drie weken onder in buitenland na doodsbedreiging

Wethouder Bouke Arends heeft drie weken lang, samen met zijn vrouw, ondergedoken gezeten. De reden? Een doodsbedreiging gericht op Arends. Aanleiding? De sluiting van het clubhuis van No Surrender.

Het is een koude vrijdagochtend 13 januari, een uur of zeven. De politie, het Openbaar Ministerie (OM) en de gemeente Emmen vallen het clubhuis van No Surrender op het industrieterrein in Emmen binnen. De gemeente kondigt een noodbevel af om ernstige trammelant te voorkomen. De beslissing tot sluiting en sloop volgt - volgens de drie partijen - na een gedegen rapport waarin verschillende criminele feiten over No Surrender staan opgetekend.

Lees meer: Justitie: No Surrender broeinest van drugshandel en geweld
Later die ochtend op het gemeentehuis. Landelijke en regionale media wachten in de raadszaal op een toelichting. Rond 11.00 uur wandelt locoburgemeester Bouke Arends (hij vervangt dan al enkele maanden de vertrokken burgemeester Cees Bijl) binnen. Geflankeerd door de officier van justitie en de politiechef van de regio Zuidoost-Drenthe. Het clubhuis is een broeinest van drugshandel en geweld vertelt het OM. Dit blijkt nadat de leden in het clubhuis enkele maanden zijn afgeluisterd.

De gemeente is onverbiddelijk als het gaat om drugshandel, of het nou een rijtjeshuis, bedrijfspand of clubhuis van No Surrender is, het betreffende pand wordt direct gesloten. Een beslissing die Arends als locoburgemeester naar eigen zeggen weloverwogen heeft genomen. Één waarvan hij op dat moment nog niet kon weten dat het zijn leven flink zal veranderen.

Een aantal weken na die bewuste ochtend lijkt er niets aan de hand. Tot vrijdagmiddag 10 maart. Arends krijgt van de politie informatie dat er een bedreiging binnen is gekomen, gericht op hem. "In de loop van de avond zou de politie weer contact met mij opnemen", vertelt Arends. Diezelfde avond gaat hij nog gewoon naar de voetbalwedstrijd FC Emmen-FC Eindhoven.

In de rust volgt weer een telefoontje van de politie. "Ze wilden mij na afloop even kort spreken." Hij krijgt te horen dat de dreiging zo heftig is, dat het onmogelijk is dat hij die avond thuis slaapt. "De politie benadrukte dat ze dat echt niet zomaar doen", aldus Arends. Het gaat om een doodsbedreiging. Van wie, wat de inhoud precies is en hoe de dreiging bij de politie is binnengekomen kan niet worden gezegd.

Hotel
Arends bespreekt het gesprek dat hij direct na de voetbal had met zijn vrouw en kinderen thuis. De koffers worden gepakt en ze vertrekken naar een hotel. "Een weekend weg, dat dacht ik. Ik dacht zelf dat we naar Van der Valk in Emmen zouden gaan", vertelt Arends. Maar een hotelkamer in Emmen zal hij van binnen niet zien, nee hij wordt ergens op een onbekende plek in Nederland ondergebracht in een hotel.

Het hele weekend zit het gezin Arends in het hotel, als op zondagavond de hoofdofficier van justitie aanklopt. De dreiging is van dien aard dat Arends naar het buitenland moet vertrekken. "De dreiging was alleen op mij gericht, niet op mijn vrouw en kinderen", benadrukt hij. "Ja, dan gaat er echt van alles door je heen." De beslissing om hem naar het buitenland te sturen is er een die het OM en de politie niet zomaar neemt.

Slechts één keer eerder stuurden zij een burgemeester naar het buitenland na een dreiging. Het gaat om burgemeester Fons Jacobs van Helmond, die samen met zijn vrouw moest onderduiken in het buitenland na bedreigingen. Ze kregen maandenlang beveiliging. Ook daar was de reden van de bedreiging drugsgeweld in de gemeente.

Vertrek naar buitenland
Een vertrek op stel en sprong is het niet. Voordat Arends naar het buitenland gaat informeert hij eerst op maandagochtend zijn collega-wethouders, in de middag pakt hij de koffers voor een lang verblijf in het buitenland. Onzeker is hoelang, waar en hoe de dagen eruit gaan zien.

Die maandagavond volgt eerst nog de installatie van burgemeester Eric van Oosterhout. Arends is aanwezig, net als flink veel beveiliging om een oogje in het zeil te houden. Na afloop worden hij en zijn vrouw afgevoerd in een gepantserde auto. "We hebben een aantal dagen persoonlijke beveiliging gehad", legt Arends uit. De kinderen worden ergens anders in Emmen ondergebracht en hij vertrekt met zijn vrouw richting buitenland.

Woede en frustratie
Waar Arends precies heeft gezeten kan hij niet zeggen, ja in Groot-Brittannië, meer niet. Bang is hij in die tijd niet, maar vooral erg boos en vol frustratie over het hele gebeuren. "Het is toch van de zotte dat je als bestuurder een weloverwogen besluit neemt, dat dit dan gebeurt. Dit is toch Nederland en niet een of andere bananenrepubliek", aldus Arends.

De wethouder kan zich flink kwaad maken over het onderwerp criminaliteit. "Het gaat om de vermenging van onder- en bovenwereld. De ondermijning van de samenleving", steekt Arends van wal. "We mogen niet accepteren dat de onderwereld op deze manier de baas wordt in de samenleving." Hij noemt het in het belang van de samenleving, de rechtsstaat en de democratie dat bestuurders het voor het zeggen hebben in Nederland.

Als hij niet de vlucht naar het buitenland had gemaakt, dan had hij in Emmen rondgelopen met een batterij aan beveiligers. Iets wat Arends niet wilde: "Als je kijkt naar capaciteit van het OM en de politie, die schiet flink tekort", vertelt hij. Volgens hem moeten politici in Den Haag flink veel geld in het opsporingsapparaat pompen, om zo de criminaliteit aan te pakken. "Het is bizar dat ze zich daar druk maken om een wietwet. Om drugs, waar criminelen veel geld mee verdienen. Dat zal ook blijven. Terrorisme is een probleem, maar de ondermijning is zo mogelijk een nog groter probleem."

Terugkomst
Drie weken na zijn vertrek richting het buitenland krijgt Arends te horen dat hij en zijn vrouw weer terug kunnen naar Nederland. Volgens het OM en de politie is er geen dreiging meer. "Ze spelen daar niet met levens van mensen ga ik vanuit", antwoordt Arends op de vraag of hij zich prettig voelde bij het besluit dat hij terug mocht komen.

Zaterdag 1 april zet hij voet op Nederlandse bodem. Een publiek optreden volgt snel in de vorm van een huldiging op 2 april bij de 4 Mijl van Emmen. "Dat is heel onwerkelijk", blikt hij terug. Op een vol Raadhuisplein huldigt hij tweevoudig wereldkampioen schaatsen Kjeld Nuis. "Ik was geen moment bang. Maar je kijkt toch wel wat om je heen."

'Ik ben mijn onbevlogenheid kwijt'
Arends noemt de afgelopen periode in zijn leven een achtbaan aan emoties. Vanaf het moment van het eerste telefoontje van de politie tot zijn terugkeer in Emmen is er veel gebeurd. Maar ook in de maanden voorafgaand aan het besluit om het clubhuis te sluiten: "In mijn tien maanden als locoburgemeester ben ik mijn naïviteit verloren. Ik heb meer gezien en meegemaakt dan in alle jaren als wethouder bij elkaar." Volgens hem is het idioot om te denken dat er alleen in Brabant sprake is van drugspoblematiek, ook in 'zijn' gemeente is het aan de orde van de dag.

Hij kijkt tevreden terug op het hele proces van de sluiting van het clubhuis. Arends zou hetzelfde besluit morgen zo weer nemen. "Alleen zou ik dan na dreiging niet vertrekken. Het voelde als een vlucht en dat is zeer frustrerend." Hij vertelt zijn verhaal omdat hij duidelijk wil maken dat hij dit soort gedrag niet vindt kunnen en dat er iets aan moet gebeuren.

"Als de samenleving niet zou reageren, dan is dat het morele faillissement van de samenleving. Dit kunnen wij niet accepteren", vertelt de wethouder tot besluit. Hij noemt zichzelf veranderd. Kijkt wantrouwiger om zich heen, zowel privé als op werk. Maar spijt? "Nee. Het is tijd voor bewustwording. Dat we zien dat de overheid de baas is en blijft in Nederland. We laten de democratie niet kapot maken door criminele krachten."

No Surrender-voorman Henk Kuipers ontkent de bedreiging van wethouder Bouke Arends. Lees hier zijn reactie.