Drenthe Toen: ossenhandel in Drenthe was belangrijk voor VOC en WIC

Vanuit Drenthe kwam een winstgevende stroom op gang van zeker duizenden ossen per jaar (Rechten: Pixabay.com)
Vanuit Drenthe kwam een winstgevende stroom op gang van zeker duizenden ossen per jaar (Rechten: Pixabay.com)
ASSEN - Drentse boeren uit de eerste helft van de zeventiende eeuw keken de kunst af van de Denen: die dreven al vanaf de late middeleeuwen hun ossen naar het westen van Nederland. Ook vanuit Drenthe komt een winstgevende stroom op gang, van zeker enkele duizenden ossen per jaar.
"De 'cowboys' drijven de kuddes langs de best begaanbare wegen, onderweg zijn er stations waar de dieren 's nachts kunnen uitrusten. In de lente, als het gras al mooi groeit, komen ze in het westen aan. Als het weideseizoen is afgelopen, zijn de beesten zwaar en vet en worden ze geslacht voor de consumptie van de stedelijke bevolking en de bevoorrading van de schepen van de Verenigde Oost-Indische (VOC) en West-Indische Compagnieën (WIC). Daar is het vlees, ingezouten in tonnen, erg gewild", beschrijft landbouwhistoricus Jan Bieleman.

Schaap was nauwelijks van betekenis

Bieleman, die ooit zijn carrière begon bij het Drents Archief in Assen, is als landbouwhistoricus verbonden aan de Landbouwhogeschool te Wageningen. Hij geldt als dé kenner van de landbouwgeschiedenis van Drenthe. Door zijn onderzoekingen komt Bieleman erachter dat de Drentse landbouw zich verrassend anders ontwikkelt dan gedacht. Zo blijkt bijvoorbeeld dat het schaap, zo beeldbepalend voor onze provincie, in de late middeleeuwen in Drenthe nauwelijks van betekenis was.

Fries paard uit Drenthe

Ossen, maar ook paarden, geven de boeren op de Drentse zandgronden extra inkomen. De paardenfokkerij blijkt winstgevend door de grote vraag naar werkpaarden. Drentse veulens worden verkocht op speciale veulenmarkten in Norg en Rolde. Het beleren van de veulens gebeurt vervolgens door de kopers; boeren uit Groningen en Friesland.
De beleerde paarden gaan dan aan het werk voor karren en koetsen en in rosmolens, zowel in het noorden als het westen van het land. Bieleman vermoedt dat het Drentse paard er uitgezien moet hebben als het huidige Friese paard. Sterker nog, dat de oorsprong van het Friese paard in Drenthe ligt.

Meer weten over de geschiedenis van de Drentse landbouw? Jan Bieleman vertelt erover in ons radio programma Drenthe Toen, op 18 en 25 februari en op 11 maart tussen 14.00 en 15.00 uur.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.