GroenLinks tegen uitbreiding militair vliegverkeer; GAE niet in beeld

Doordat in Zuid-Nederland meer ruimte in het luchtruim moet worden gecreëerd voor burgerluchtvaart, wil Defensie het oefengebied voor F16- en F35-straaljagers uitbreiden. Daarbij wordt ook gekeken naar het Drentse luchtruim, maar GroenLinks in de Provinciale Staten wil daar niks van weten. "Denk aan de gevolgen voor mens, dier en natuur", zegt de progressieve partij.
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (I&W) wil de indeling van het luchtruim voor vliegverkeer veranderen. Op dat plan voor de Luchtruimherziening mogen provincies alleen reacties en zienswijzen indienen. Den Haag beslist uiteindelijk. Groningen Airport Eelde is bij Defensie niet in beeld als toekomstige luchthaven, bleek na een uitleg van de ministeries van Defensie en I&W in de Provinciale Staten.
"We stellen voor om het militaire oefengebied, dat nu ongeveer over de helft van Drenthe ligt, uit te breiden naar een groot deel van Drenthe", liet I&W-programmadirecteur Rene Vrugt weten. "Over wat we doen met het bestaande oefengebied boven Zuidoost-Drenthe en deel van Overijssel zijn we nog niet uit."

Meer herrie door F35
GroenLinks-Statenlid Sam Pormes: "De verplaatsing van militair vliegverkeer naar Noord-Nederland betekent voor Drenthe heel veel nieuwe geluidsoverlast. De nieuwe F35 (ook wel bekend als de Joint Strike Fighter, red.) produceert veel meer lawaai dan de F16 waarmee onze luchtmacht nu vliegt. Bewoners krijgen hier erg veel last van, net als dieren en de natuur. Slachten we zo onze kip met de gouden eieren - het toerisme - niet? En wat betekenen de plannen voor de kwaliteit van onze Natura2000-gebieden?", vraagt Pormes zich af.
Ook VVD'er Kees Vianen is bang voor meer lawaai door de F35 en de gevolgen voor woningbouw in Drenthe. Maar die zijn er volgens kolonel Olav Spanjer van de luchtmacht niet omdat, los van de laagvliegroutes, de oefeningen plaatsvinden op twee tot vier kilometer hoogte. "Het klopt dat de F35 een ander en meer geluid maakt dan de F16, maar dat beïnvloedt niet of ergens wel of niet gebouwd kan worden. Als we ook over Drenthe gaan vliegen, spreiden we de hinder over een groter gebied, maar er kunnen wel meer mensen hinder ondervinden."
Luchtruimherziening
In de voorlopige Luchtruimherziening staat: 'Met het momenteel voorziene aantal F-35's komen er echter niet meer vluchten in het noordelijke oefengebied. Dat heeft te maken met de afname van het aantal jachtvliegtuigen van de Koninklijke Luchtmacht. Die vervangt de komende jaren 68 F-16's door 46 F-35's. Het aantal jachtvlieguren neemt daardoor de komende jaren af met 10 tot 20%.'
Niet naar GAE
Veel Statenleden wilden weten of Defensie ook van plan is om de militaire vluchten vanaf Groningen Aiport Eelde te laten vliegen. De luchthaven heeft dat voorstel wel bij de minister gedaan om meer geld in het laatje te krijgen voor het noodlijdende vliegveld, maar Spanjer wees dat vriendelijke af.
"Wij voorzien geen gebruik van de luchthaven in Eelde te maken voor militaire vliegtuigen. We vliegen met de F35's vanaf Volkel en Leeuwarden en willen vliegbasis De Peel ook geschikt maken om met F35's te kunnen vliegen." Toen PVV-Statenlid Bert Vorenkamp zich daarop afvroeg of Eelde als uitwijkmogelijkheid in beeld zou kunnen komen als de vliegbasis in Leeuwarden door mist bijvoorbeeld niet gebruikt kan worden, reageerde Spanjer ook afwijzend. "Ook dan gaan we niet naar Eelde. Dan wijken we uit naar Volkel of een buitenlandse militaire luchthaven."
PvdA geruster
De Statenfractie van PvdA Drenthe, die eerder liet weten onaangenaam verrast te zijn door de geplande uitbreiding van Noord-Nederland als oefengebied van jachtvliegtuigen, leek wat geruster te zijn na de uitleg over de hoogte waarop het militaire vliegverkeer boven onze provincie plaatsvindt. Fractievoorzitter Hendrikus Loof is vooral blij dat Groningen Airport Eelde niet in beeld is bij Defensie. Daarover maakten ook GroenLinks en lokale politici in Tynaarlo zich aanvankelijk zorgen.
PVV'er Bert Vorenkamp wilde op zijn beurt weten of de F35's gebruik gaan maken van laagvliegroutes over het Drents-Friese Wold en de gemeente Westerveld en de route boven Zuidoost-Drenthe. Daar mogen straaljagers namelijk op 75 meter hoogte vliegen. Kolonel Spanjer liet daarop weten dat alleen van de route in Zuidoost-Drenthe gebruik gemaakt kan worden.
'Luchtvaart moet niet groeien'
Maar GroenLinks-Statenlid Pormes snapte de plannen niet. "Eén van de uitgangspunten van het plan is de groei van het vliegverkeer. Een beetje wereldvreemd, vinden wij. Je hoort steeds meer deskundigen vertellen dat de groei eruit is. Sterker nog: vliegen is iets van gisteren. Corona heeft toegeslagen en uit onderzoek van Motivaction blijkt dat de helft van de ondervraagden wil dat het aantal vluchten moet afnemen."
"Europees en ook steeds meer landelijk beleid is gericht op de ontwikkeling van snelle treinverbindingen. Driekwart van de passagiers heeft een Europese bestemming", gaat hij verder. "In Frankrijk is al het binnenlandse vliegverkeer komen te vervallen, waar de reis per trein maximaal tweeënhalf uur bedraagt. De dienstregeling van Schiphol naar London laat zo'n twintig vluchten per dag zien. Dat kan en moet anders. Meer treinen en minder vliegen dus. We vragen ons af of deze nieuwe inzichten wel zijn meegenomen in de plannen voor de luchtruimherziening."
Zienswijze
Maar de Gedeputeerde Staten mogen alleen een zienswijze indienen bij de ministeries. Die zienswijze gaan ze volgende week opstellen. Op de zogenoemde 'ontwerp Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening' mogen tot 25 februari reacties worden ingediend. Dat gaat gedeputeerde Cees Bijl doen. Als de Provinciale Staten nog aanvullingen hebben, kan dat nog tot 10 maart.