Provincie wil niet dat oefengebied voor gevechtsvliegtuigen uitgebreid wordt

Joint Strike Fighter (F35)
De Joint Strike Fighter (F35) kan tot 15 keer zoveel herrie maken als een F16 © ANP/Marco Ferregeau
Gedeputeerde Staten (GS) van Drenthe geven flink tegengas als het aankomt op de nieuwe indeling van het luchtruim door het kabinet. Het is niet duidelijk welke (extra) overlast er komt als het oefengebied voor gevechtsvliegtuigen boven Drenthe wordt uitgebreid.
Ook zijn de gevolgen van die uitbreiding voor Groningen Airport Eelde, vliegveld Hoogeveen en Astron niet duidelijk. Bovendien maken GS gehakt van de manier waarop het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat de plannen er doorheen drukt: er gebeurt niks met kritiek of ideeën uit de omgeving. De brief aan minister Van Nieuwenhuizen is niet mals.

Kritiek van GS

De nieuwe herziening van het luchtruim is zeer ingewikkeld en heeft vele doelen (meer vliegruimte, minder overlast), maar heeft gevolgen voor Drenthe. Doordat Defensie in Zuid-Nederland haar oefengebied in het luchtruim moet opgeven, zodat er meer aanvliegruimte voor Schiphol en Lelystad ontstaat, moet het oefengebied van Defensie in het Noorden worden uitgebreid.
Volgens GS suggereert het ministerie dat er overleg is met de provincies en die ook inbreng hebben. Toch komt het ministerie tot de conclusie dat er geen realistische alternatieven zijn. Kortom, de uitbreiding van het luchtruim moet boven Noord-Nederland plaatsvinden.
GS schrijven in hun pittige zienswijze: "Wij vinden het van belang om hier nadrukkelijk aan te geven dat er géén sprake is van overeenstemming over het uitbreiden van het militair oefengebied in het Noorden en daarmee ook niet over uitbreiding van militair oefengebied in het luchtruim boven Drenthe."

Oefen maar zo hoog mogelijk

GS willen dat de oefenvluchten zo hoog mogelijk in het luchtruim gaan plaatsvinden. "Tussen de aangegeven grenzen van 2 en 20 kilometer is 18 kilometer hoogte aan luchtruim beschikbaar. Door tussen de 12 en 20 kilometer hoogte te vliegen, in plaats van op een hoogte van ongeveer 4,5 kilometer, kan de geluidsbelasting op de grond aanzienlijk worden beperkt."
Defensie gaf vorige week uitleg aan Provinciale Staten (PS) en GS waarbij verteld werd dat er vooral tussen de 2 en 4 kilometer hoogte gevlogen gaat worden. "Wij vragen u om niet alleen ons, maar vooral ook de inwoners in Noord-Nederland adequaat en concreter te informeren over de geluidsbelasting van de F-35's", zo schrijven GS.

Maak een regionaal rapport

"Wat betekent het plan voor de Drentse kernkwaliteiten (zoals landschap, rust, natuur en archeologie), de kwaliteit van de leefomgeving in Drenthe en voor de stiltegebieden? Het zijn juist die kernkwaliteiten die hebben geleid tot onze profilering van Drenthe als oerprovincie van Nederland. De vraag is wat de gevolgen zijn voor de dag- en verblijfsrecreatie als we deze profilering niet meer waar kunnen maken", maakten de Gedeputeerde Staten eerder duidelijk. Zij willen dat het ministerie een regionale 'Milieu Effect Rapportage' laat maken over de regionale plussen en minnen van de herziening van het luchtruim en de uitbreiding van het militaire oefenluchtruim boven Drenthe.
Defensie wil vooruitlopend op de definitieve herziening van het luchtruim door het kabinet vast "ervaring opdoen" in het nieuwe uitgebreide oefengebied boven het Noorden. GS wil daar niks van weten zolang de gevolgen niet duidelijk zijn.
Vliegverkeer boven Drenthe
Doordat Defensie haar oefengebied in het Zuiden kwijt raakt moet het oefengebied in het Noorden groter worden © Provincie Drenthe

Gevolgen GAE, vliegveld Hoogeveen en Astron?

Volgens GS is ook niet duidelijk wat de gevolgen van de uitbreiding van het militaire luchtruim zijn voor Groningen Airport Eelde, vliegveld Hoogeveen en de LOFAR supertelescoop en de radiotelescopen op voormalig kamp Westerbork van Astron.
LOFAR (Low Frequency Array) is een radiotelescoop die, met meerdere radiotelescopen uitgestrekt over Europa, één grote telescoop vormt. Het hart van de radiotelescoop LOFAR ligt in Drenthe. De metingen die worden gedaan zijn beïnvloedbaar voor geluidverstoring door onder andere luchtvaartnavigatie. GS: "De effecten van de uitbreiding van het militaire oefengebied en de verschuiving van civiele vluchten boven Drenthe mogen niet van invloed zijn op de effectiviteit van radiotelescoop LOFAR."
GS willen ook weten wat de gevolgen zijn van het verschuiven van vliegroutes voor de commerciële burgerluchtvaart naar Zuid-Nederland voor de vliegroute naar Eelde. "Wij zien graag een gedegen onderbouwing van het aangegeven feit dat de gebruiksmogelijkheden van Groningen Airport Eelde niet veranderen door de luchtruimaanpassing. Ook vragen wij inzicht te geven in de gevolgen van een eventuele uitbreiding van het militair oefengebied en/of de opening en groei van Lelystad Airport voor vliegveld Hoogeveen."

Niet transparant en niet in overleg

Gedeputeerde Staten vinden dat de ontwerp-Luchtruimherziening geen inzicht geeft in de lokale effecten en de gevolgen voor onze provincie. Gedeputeerde Cees Bijl: "Opnieuw wordt doorverwezen naar een volgende fase in het proces. Het lijkt alsof we steeds meer in een fuik terechtkomen. En ondertussen vindt er steeds meer besluitvorming plaats over de kaders, waarvan wij redelijkerwijs niet kunnen inschatten welke gevolgen deze hebben voor onze leefomgeving en onze inwoners."
Drenthe trekt samen op met Groningen en Friesland. De provincies is gevraagd om met zienswijzen te komen, maar uiteindelijk neemt het Rijk de beslissingen. Als het ministerie niets doet, gaan GS hun heil zoeken bij de Tweede Kamer.
Begin maart bespreekt gedeputeerde Bijl de herziening met Provinciale Staten. PS kan de zienswijze van GS nog aanvullen.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.