Een hutje op de hei als anti-reclame voor Drenthe

Tussen 1896 tot en met 1933 zijn uit dit gebied 44 verschillende foto's van plaggenhutten bekend, die bij onderzoeker Goslinga veel vragen oproepen: waarom was zo’n armoedige behuizing zo'n populair fotografisch onderwerp? Ging het om de curiositeit van zo'n plaggenhut? Werden de foto’s misschien gebruikt om erbarmelijke woonomstandigheden aan de kaak te stellen? En: hebben deze foto’s ook een rol gespeeld in de geschiedenis van beeldvorming van de provincie Drenthe?

Hij komt tot de conclusie dat de plaggenhutfoto's af en toe gebruikt worden als aanklacht tegen de armoede, maar vaker op ansichtkaarten worden gepresenteerd als idyllisch, eenvoudig en heerlijk rustig, weg van het stadse gewoel. Goslinga toont in zijn onderzoek aan dat de hutten op het Aardscheveld en Lombok al vanaf omstreeks het jaar 1900 werden gezien als een toeristische bezienswaardigheid en dat met name de ansichtkaarten die ervan gemaakt werden een belangrijke rol speelden in de beeldvorming van Drenthe.

In de eerste tien jaar van de twintigste eeuw werden de ansichtkaarten al verspreid, voorzien van titels als 'Mooi Drenthe, plaggenhut', maar ook in de decennia daarna bleven ze populair. "De plaggenhutten waren uiteraard een zichtbaar bewijs van schrijnende armoede in Drenthe, maar die armoede was in de steden ook te zien, bijvoorbeeld in de vorm van krotten", zegt Goslinga.

"Maar stedelijke krotwoningen kwamen niet op ansichtkaarten. Drentse plaggenhutten werden wel als pittoresk beeld meegenomen. Het lijkt erop dat door de jarenlange en veelvuldige verspreiding van deze afbeeldingen een stevige bijdrage is geleverd aan het hardnekkige beeld van Drenthe als armoedig en achterlijk", besluit Goslinga.

Meer over plaggenhutten in het radioprogramma Drenthe Toen, dat zondag wordt uitgezonden op Radio Drenthe, tussen 14.00 en 15.00 uur.