NOS-verslaggever Hans van Loozenoord: TT hoort bij cultureel historisch sporterfgoed van Nederland

Ver voor 1986 kwam hij als motorsportliefhebber al naar de TT. "Die liefde ontstond bijna automatisch toen ik een jaar of elf was, want mijn oom in Assen was werkzaam in het TT-bestuur. Op die manier kwam ik met de sport in aanraking. Bovendien heeft mijn vader in zijn jonge jaren als vrijwilliger bij de organisatie in Assen gewerkt", vertelt Van Loozenoord.

"Mijn eerste TT was in 1964. Ik ging daar samen met mijn vader naartoe. Ik weet nog precies waar ik zat. We zaten bij de Ruskenhoek en dat weet ik nog als de dag van gisteren. Ik ben overigens niet in Assen opgegroeid, waardoor de gang naar Assen ook een beetje een traditie en een pelgrimstocht werd."

"Het TT-gevoel is wel altijd dat van een bijzondere sfeer. Toen ik nog jonger was, was dat de enige race per jaar waar je naartoe kon gaan. Het was je enige contact op WK-niveau, waar je alle vedetten zoals Mike Hailwood en Giacomo Agostini in actie kon zien en al die verschillende motoren van nabij kon bewonderen. De bijzondere sfeer in Assen was natuurlijk dat je als toeschouwer vrij dicht in de buurt van de motoren was. Je kon de motoren letterlijk aanraken als je naar de keuring ging op vrijdagmiddag. Dan stond je met je neus bovenop de ‘officiële machinekeuring.’ En de coureurs liepen daar ook bij", herinnert Van Loozenoord zich.

De NOS-verslaggever hoeft niet lang na te denken over zijn TT-hoogtepunten. "Die kan ik verdelen tussen de TT als liefhebber en als TT waarin ik zelf werkzaam was als journalist. Eerst voor het blad Motor en later voor de NOS. De meest memorabele TT was toch wel die van 1978: het duel in de 500cc tussen Johnny Cecotto, Kenny Roberts, Barry Sheene en Takazumi Katayama. Dat was een heel bijzondere (Cecotto won met 0,1 seconde voorsprong, red.). Wat ik ook een fraaie vond, als verslaggever, was de overwinning van Hans Spaan in 1989. Die deed ik toen live op radio en werd in de allerlaatste ronde beslist. Spaan won voor Àlex Crivillé in de 125cc-klasse. Dat waren wel heel bijzondere evenementen."

Als Grand Prix-correspondent voor motorvakbladen en kranten in binnen- en buitenland betekende het eerste optreden van Van Loozenoord voor de NOS een geweldige doorbraak. Dat gebeurde tijdens de TT in 1986. "Wayne Gardner had de 500cc gewonnen. En ik had voor het eerst de TT gedaan. Dat deden we die dag met drie verslaggevers: eentje zat in ‘de Duiventil’ op de hoofdtribune en deed het centrale verslag, eentje stond in de pits en ving de Nederlandse rijders, organisatie en officials op om daar interviews te maken. En de laatste, dat was ik dan als nieuweling, moest bij de Strubbenbocht gaan staan om voor afwisselend commentaar te zorgen, samen met de man in de Duiventil. Je zat naar elkaar toe te praten, anders zou het veel te lang duren."

"Dat ging goed en de race was voorbij. De uitzending liep nog en zij zeiden: 'We gaan naar huis toe'. 'Maar moeten we dan geen interview hebben met de winnaar?', vroeg ik. 'Ja, maar dat is niet zo makkelijk, want dat is Wayne Gardner. Dat is een buitenlander.' 'Is helemaal niet zo moeilijk', zeg ik, 'want ik loop net nou bij het Rothmans-Honda-team. Ik kan hem zo opsnorren.' Ik kende een Nederlander die daar ook werkte en Gardner zat boven in een bus. Die was al gehuldigd en die zat achter een grote pils. Ik ben daar toen bij gaan zitten met mijn mobiele zendertje van de NOS en toen zijn we live de uitzending ingegaan. Dat hadden ze niet verwacht. Ze waren nogal verrast", aldus Van Loozenoord.

Sindsdien is hij niet meer weg te denken bij de TT en geeft hij live commentaar bij wedstrijden die worden uitgezonden op de NOS. "De TT is de enige Grand Prix in het seizoen die ik live vanaf locatie kan doen en dat is natuurlijk wel een hoogtepunt. Dat is ook de beste manier om te werken, al maakt het maakt tijdens de race niet heel veel uit waar je zit: in Assen of in Hilversum. Je zit in een hok naar dezelfde monitoren te kijken als in Hilversum in de studio. Je hebt hetzelfde beeld dat mensen in de huiskamer krijgen. De toegevoegde waarde moet toch het commentaar zijn."

"Het is wel heel prettig om met name de dagen voor de uitzending op locatie te zijn. Dan praat je met mensen en dan zijn ze wat relaxter. Tijdens de trainingen en kwalificaties kun je rustig overal rondlopen en je informatie verzamelen, dat is een enorme pre. Nog belangrijker dan op de wedstrijddag. Op die dag is iedereen gestrest en verloopt alles volgens een protocol. Maar er gaat niks boven live-geluid en de dampen uit de uitlaten. Dan krijg je er toch meer gevoel bij. Ik ga zelf ook af en toe met de motor naar de TT. Tussen de anderen door en 's avonds met de motor weer naar huis toe. Dat draagt wel bij aan de sfeer natuurlijk en aan het gevoel bij het sportevenement. Dat kun je meenemen in de uitzending", zegt Van Loozenoord.

Na al die jaren heeft de verslaggever en motorsportliefhebber kriebels op de wedstrijddag. "Dan ben je zelf heel geconcentreerd op het begin van de uitzending. Die is om 10.45 uur. Dus een kwartier voor de eerste race gaan we live. Dan is het toch spannend hoe het gaat lopen. Gezonde spanning heb je altijd. Dat hoort erbij en dan ben je ook het best met je concentratie."

Op de vraag of Van Loozenoord favoriete coureurs heeft, reageert hij resoluut. "Ik ben verslaggever en ik heb geen favorieten. En als ik ze wel heb en mensen merken dat, dan moet ik ophouden met mijn werk. Ik houd niet van dat idolate gedoe. Het is wel fijn voor de sportliefhebbers dat ze hun helden hebben. Voor de racefans is het fantastisch dat ze een hoger doel hebben, maar daar kan ik als verslaggever natuurlijk nooit in meegaan. Dan ben je verkeerd bezig."

De commentator heeft ook geen uitgesproken voorbeeld. "Een van de betere verslaggevers vind ik vroeger Theo Reitsma, als voetbalverslaggever. Die kan nog enigszins als voorbeeld dienen. En ik was zeer gecharmeerd van het commentaar op de BBC van een aantal jaar geleden. Dan denk ik aan de tijd van Steve Parrish. De BBC-verslaggeving vond ik enthousiast, maar toch relaxt. Dus niet te veel lopen schreeuwen en opwinding als daar geen aanleiding voor is."

Hij mag dan geen uitgesproken favorieten of voorbeelden hebben in de motorsportwereld, Van Loozenoord is wel gecharmeerd van oud-rijder Mike Hailwood. "Dat vond ik een uitzonderlijk goede rijder. Ook wel een man die in Assen goed uit de voeten kon, in alle klassen. Maar ik kan niet iemand de beste coureur noemen. Ayrton Senna niet bij de Formule 1, Hailwood en Valentino Rossi niet bij de motoren. Je moet ze allemaal in hun tijd zetten, waarbij mensen ook wel eens vergeten hoe verschrikkelijk goed er werd gereden voor de oorlog."

"Een van de allergrootste vedetten in de motorsport is in mijn ogen Stanley Woods uit Ierland, zonder wie de TT niet zo groot was geworden als ‘ie nu is. Als hij in 1927 niet naar Assen was gekomen, was het evenement lang zo snel niet van de grond gekomen. Woods was een geweldenaar. Dat kun je ook afmeten op het feit dat hij met verschillende motoren, voor en na de oorlog, op verschillende types circuits, overal en altijd heel hard ging."

Van Loozenoord geeft wat hem betreft de komende jaren nog commentaar tijdens de TT. "De TT behoort als evenement bij het cultureel historisch sporterfgoed van Nederland. Het is heel knap dat men het evenement in Nederland heeft vastgehouden als wedstrijd voor het WK. En dat zonder noemenswaardige Nederlandse toprijders de laatste jaren en met enorm veel concurrentie van buitenlandse evenementen in landen waar men met oliedollars loopt te wapperen."

"Om de TT als Grand Prix in Nederland op dit niveau te handhaven en ook de manier waarop het circuit wordt uitgebreid, vind ik een heel goede zaak. Het is geen automatisme, daar moet wel iets voor gedaan worden. De concurrentie is moordend. Dat zie je nu ook in de Formule 1. Iedereen wil het. Je moet je toegevoegde waarde hebben met de sfeer, een goede organisatie en een fijn circuit waar de rijders graag naartoe komen. Al die factoren bij elkaar opgeteld zorgen ervoor dat zo'n TT ook op de motorsportkalender voor een heleboel mensen, ook internationaal gezien, een hoogtepunt is. Als ze je in het buitenland de 'kathedraal van de motorsport' noemen… ja, dat is natuurlijk een erenaam", besluit Van Loozenoord.