Al 52 jaar zoekt Josina het graf van haar man

Meerdere pogingen van Josina, die naar Nederland vertrok en sindsdien in Assen woont, om de Indonesische regering te bewegen het graf bekend te maken, zijn tot op heden zonder resultaat gebleven.

Chris Soumokil werd in 1963 gevangengenomen door Indonesische militairen op het eiland Ceram, niet ver van Ambon. Jarenlang had de president van de in 1950 uitgeroepen Republiek der Zuid-Molukken een guerrillastrijd gevoerd tegen de Indonesiërs, die het niet accepteerden dat de Molukken onafhankelijk werden.

Soumokil werd naar Java gebracht en in een dodencel gestopt. Twee en een half jaar later maakte een vuurpeloton een einde aan zijn leven.

Josina en zoontje Thommy mochten het lichaam van hun doodgeschoten echtgenoot en vader niet zien. De Indonesiërs wilden ook niet vertellen waar ze het lichaam begroeven, waarschijnlijk uit angst dat het een bedevaartsoord zou worden.

Nu, 52 jaar later, zoekt Josina nog steeds. Dat doet ze niet alleen. Ze krijgt hulp van de Molukse mensenrechtenorganisatie Recht op Vrijheid (ROV). Zowel in Nederland als in Jakarta en op Ambon zijn mensen aan het werk om het graf op te sporen.

Zelf is de inmiddels 84-jarige vrouw recentelijk naar de Verenigde Naties voor Inheemse Volkeren in New York afgereisd om daar aandacht te vragen voor haar zoektocht. Dat is een adviesorgaan van de Economische en Sociale Raad van de VN.

Daarnaast heeft ze ook een brief gestuurd naar de Indonesische president Joko Widodo. Dat had ze bij de eerdere president Yudhoyono al eens geprobeerd, maar kreeg toen nul op rekest. Christine Sohilait van ROV: "Indonesië heeft kortgeleden een wet aangenomen over openbaarheid van zaken. Dat, en de nieuwe, gematigdere president 'Jokowi', heeft onze hoop", vertelt Sohilait.

Alles lijkt af te hangen van de bereidheid van de Indonesische overheid om het graf openbaar te maken. Sohilait: "Het is een kwestie van goodwill van de Indonesische overheid. Het heeft geen meerwaarde om het geheim te houden."