Inspectie: 'Aanpak van lastige asielzoekers in Hoogeveen is verbeterd'

AZC Hoogeveen
De speciale opvanglocatie in Hoogeveen © RTV Drenthe/Wiedse Veenstra
De aanpak van overlastgevende asielzoekers op de Handhavings- en Toezichtlocatie in Hoogeveen is verbeterd. Dat meldt het ministerie van Justitie en Veiligheid, dat vandaag het rapport 'Vervolgonderzoek naar de aanpak van overlastgevende asielzoekers' publiceert. Eerder nog concludeerde de Inspectie van Justitie en Veiligheid (JenV) dat de toenmalige speciale opvang niet voldeed.
Het ministerie schrijft dat zowel binnen als buiten de locatie de overlast flink is teruggedrongen. Dat geldt ook voor de speciale locaties waar voogdij-instelling Nidos minderjarige overlastgevende asielzoekers begeleidt.

Speciale opvanglocatie in Hoogeveen

Op de speciale opvanglocatie in Hoogeveen hebben medewerkers meer sanctiemogelijkheden dan in gewone opvangcentra. Ook zijn er bijvoorbeeld boa's aanwezig die fysiek mogen ingrijpen.
Als blijkt dat asielzoekers overlast veroorzaken kunnen ze niet direct en niet allemaal naar de speciale opvang. Daar zijn juridische voorwaarden aan verbonden.

'Zorgwekkende situatie'

De speciale opvanglocatie in Hoogeveen is de enige in Nederland. Alleen in dit speciale opvangcentrum lukt het om overlastgevers te corrigeren, blijkt uit bovengenoemd rapport. De leefsituatie in gewone asielzoekerscentra (azc's), waar ook overlastgevende asielzoekers verblijven, noemt het ministerie 'zorgwekkend', door het asociale en criminele gedrag van de overlastgevers.
Daarbij gaat het vooral om jonge mannen uit Marokko, Algerije, Libië en Tunesië. Voor hen is de kans op een verblijfsvergunning minimaal, omdat zij in hun land van herkomst niet vervolgd worden, om bijvoorbeeld geloof of politieke overtuiging. Ze hebben weinig opleiding en nauwelijks toekomstperspectief en hopen hier op een beter leven, maar dat is geen geldige reden voor een verblijfsvergunning.

Demotivatie en hoog ziekteverzuim

Medewerkers van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) krijgen in de gewone azc's dagelijks te maken met overlastgevers die psychiatrische problemen hebben, verslaafd zijn of crimineel gedrag vertonen. Ze hebben echter niet de opleiding, middelen of bevoegdheid om hiermee om te gaan. Dit leidt bij het personeel tot demotivatie en een hoog ziekteverzuim, schrijft het ministerie.
Ook wordt de leefsituatie van andere asielzoekers in de gewone azc's bemoeilijkt én ervaren omwonenden overlast door hun gedrag.

Voorrang

Met de Immigratie- en Naturalisatie Dienst (IND) is afgesproken dat de asielaanvragen van overlastgevers met voorrang behandeld worden, om hen zo kort mogelijk in de opvang te hebben. Uit het inspectieonderzoek blijkt echter dat dit niet altijd gebeurd.
Wat een snel vertrek ook bemoeilijkt, is dat een aantal landen van herkomst weigert reisdocumenten te verstrekken. Of de overlastgever verdwijnt uit de opvang en is niet meer te vinden.

Aanbevelingen

Op basis van het onderzoek doet de Inspectie JenV een aantal aanbevelingen aan de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. Zo wil de inspectie onder meer dat de staatssecretaris kijkt of COA-medewerkers over voldoende middelen, bevoegdheden en expertise beschikken om de overlast aan te pakken en ook de zorg en begeleiding te kunnen bieden die passen bij de problemen die overlastgevers vaak hebben.
Ook wil de inspectie dat er onderzocht wordt hoe binnen de Europese Unie strafrechtelijke informatie over overlastgevers gedeeld kan worden, zodat medewerkers van opvangcentra hun gedrag beter kunnen inschatten en doelmatiger tegen hen op kunnen treden.

Politie kan meer doen

Verder wordt politie aanbevolen om alle strafrechtelijke mogelijkheden te benutten, zoals het uitlezen van een telefoon van een overlastgever, wanneer deze aangehouden is in het kader van strafrecht. Op deze manier kan informatie verkregen worden over de identiteit of nationaliteit van de verdachte. Dat doen nog niet alle regio's.
Als laatste zou het IND de asielaanvragen van overlastgevers met voorrang moeten behandelen en wordt geadviseerd vaste afspraken te maken over het vertrek van minderjarige overlastgevers.
Het hele rapport van de Inspectie JenV is hier te vinden.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.