Regering Ethiopië daagt Drenten voor hof wegens patentrecht graansoort

Twee Drenten hebben sinds 2003 patent op het gebruik van de graansoort teff (Rechten: Flickr)
Twee Drenten hebben sinds 2003 patent op het gebruik van de graansoort teff (Rechten: Flickr)
HOOGHALEN/ETHIOPIË - Teff, het is een graansoort die al duizenden jaren geteeld wordt in Ethiopië. Toch hebben Hans Turkensteen en Jans Roosjen uit Hooghalen sinds 2003 patent op het product. De Ethiopische regering besluit om naar het Arbitragehof in Parijs te stappen.
De Drenten krijgen in 2003 twaalf soorten teff per post verstuurd vanuit Ethiopië. Al gauw raken de twee enthousiast en ze zien potentieel in de graansoort. Een jaar later is 820 hectare van de Veenkoloniën gevuld met het gewas.

Hoofdingrediënt van injera

In datzelfde jaar worden twee patenten aangevraagd bij de Octrooiraad in Den Haag. De een voor een 'meelmengsel omvattende teffmeel', en de ander voor de 'verwerking van nagerijpt teffmeel'. Niet veel later laten ze het patent ook gelden in Duitsland, België, Oostenrijk, het Verenigd Koninkrijk en Italië.
Het patent ligt onder meer gevoelig in Ethiopië omdat het product het hoofdingrediënt is van injera, een zeer populair gerecht in het Afrikaanse land. Het schiet de Ethiopiërs daarom in het verkeerde keelgat dat twee Drenten het patent hebben op teff, dat onder meer in Ethiopië en Eritrea wordt verbouwd, schrijft de Volkskrant.

Moderne bakproducten

Turkensteen zegt dat het allemaal veel genuanceerder ligt. Volgens hem willen de twee helemaal niet de injera van de Ethiopiërs afpakken. "Dat bestaat al duizenden jaren, het zou idioot zijn om daar patent op te vragen. Als ze daar specifiek een zaak tegen hadden aangespannen, was die na een keer ademhalen klaar", zegt Turkensteen tegen RTV Drenthe.

Het patent is volgens Turkensteen zo breed geformuleerd dat alle teff-producten eronder vallen, ook injera, zegt Turkensteen. "Het gaat mij erom dat er met teff ook allerlei andere producten kunnen worden gemaakt. Moderne bakproducten, zoals teffbrood- en koeken. Daar hebben we patent op."
Volgens de landbouwkundige moet je de stap van de Ethiopische regering veel breder zien. "De moderne westerse wereld heeft een flinke voorsprong op economisch gebied. Zij willen daarom graag aansluiting vinden. En dit is een typisch Afrikaanse manier", zegt Turkensteen.

'Afrikaanse belangen onder aandacht brengen'

"De quinoa- en glutenvrije producten zijn enorm in opkomst. De Ethiopiërs gaan zich daarom nu verdiepen in de patentrechten. Bovendien zijn de Afrikanen in het verleden slecht behandeld en nu hebben wij in het Westen iets goed te maken, redeneren ze. Ze zien het als een mooie case om de Afrikaanse belangen onder de aandacht te brengen. Het is jammer dat ze het zo aanpakken en niet eerst contact met ons hebben gezocht."

Patentrecht terugwinnen

De Ethiopische regering stapt naar het ICC Hof van Arbitrage in Parijs, waar de grote zakenruzies als deze onder het vergrootglas worden gelegd. "De afgelopen negen maanden zijn er uitgebreide pogingen gedaan Ethiopië's patentrecht op teff terug te winnen", zei Getahun Mekuria, minister van wetenschap en technologie, onlangs in het Ethiopische parlement.
Omdat onderhandelingen en campagne voeren geen zoden aan de dijk zetten, zit er volgens Mekuria niks anders op 'dan ons recht te halen langs juridische wegen'. Daarom hoopt de regering op meer succes bij het Hof van Arbitrage van de Internationale Kamer van Koophandel in Parijs.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.