'Uitspraak RvS over windmolens geeft bezwaarmakers kans bij rechter'

Het besluit van de hoogste bestuursrechter gaat over een windpark in Delfzijl, maar kan ook gevolgen hebben voor andere windenergieprojecten, zoals Windpark De Drentse Monden en Oostermoer en Energiepark Pottendijk bij Nieuw-Weerdinge.

Volgens Herman Bröring, hoogleraar bestuursrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, is de vergunning voor het windpark in de Drentse Veenkoloniën definitief. "Bestuursrechtelijk kan er wel geprocedeerd worden, maar dat is weinig kansrijk", stelt hij vast. Civielrechtelijke procedures geeft Bröring daarentegen meer kans van slagen. "Bijvoorbeeld procedures van omwonenden tegen initiatiefnemers."

De Raad van State verwijst naar een uitspraak die het Europees Hof van Justitie vorig jaar deed in een zaak over een Belgisch windmolenpark. Ook daar had een milieubeoordeling gemaakt moeten worden, oordeelde het hof op basis van het Europees recht. De overwegingen uit de uitspraak gelden ook voor Nederland, zo hebben de rechters nu bepaald.

Huidige normen die landelijk gelden voor bijvoorbeeld geluid, de zogeheten slagschaduw van de wieken en de veiligheid van windmolens moeten opnieuw tegen het licht worden gehouden. Het ontbreekt nu aan een goede onderbouwing waarin ook rekening met het milieu wordt gehouden. In de tussentijd mogen de landelijke normen niet worden gebruikt voor nieuwe projecten. "De regering is nu aan zet om zo'n milieubeoordeling te maken", vat de bestuursrechter het samen.

Hoogleraar Bröring denkt dat de uitspraak van de Raad van State veel gevolgen gaat hebben. "De besluitvorming wordt vertraagd en er zijn consequenties voor bijvoorbeeld subsidies. Dat gaat om veel geld en geeft onzekerheid. Dat is heel vervelend voor initiatiefnemers en investeerders. Daarnaast weet je niet wat de politiek gaat doen. Het kan zijn dat de Tweede Kamer wil dat bestaande vergunningen worden aangepast aan nieuwe normen."

De windenergiesector vreest dat de uitspraak zal leiden tot 'vertraging voor de energietransitie'. De Nederlandse WindEnergie Associatie (NWEA) hoopt daarom dat het kabinet snel zal handelen. Het is volgens de brancheorganisatie wel 'goed voor alle partijen dat er nu duidelijkheid is' over de regels.

Het opstellen van een milieueffectrapportage is een gebruikelijke stap bij grote windprojecten. "Regelmatig worden hierdoor aanpassingen gedaan aan projecten zodat de turbines nog beter inpassen en rekening houden met geluid, slagschaduw, natuur et cetera", meldt de NWEA. Die benadrukt dan ook dat de uitspraak niet zozeer draait om individuele projecten, maar om het beleid van de Nederlandse regering. Zolang de landelijke normen niet meer gelden, zal telkens lokaal onderzocht moeten worden welke normen acceptabel zijn voor de omgeving.