Oplossing voor ventilatieprobleem scholen: 'Maar richtlijnen zitten in de weg'

De schoollocaties in Norg, Gieten en één locatie in Assen zijn gevestigd in verouderde gebouwen. De school in Gieten zit zelfs in een monumentaal pand. Deze panden voldoen niet aan de huidige ventilatie eisen van de overheid. Zolang het raam nog open kan is dat geen enkel probleem. Maar wanneer we richting de herfst gaan wordt dat te koud. Leerlingen zitten dan met jassen aan in de klas. Daarnaast wordt er dan zoveel gestookt dat de energiekosten torenhoog zijn. Dus zijn ze op het Dr. Nassau college op zoek gegaan naar een simpele en goedkope oplossing.

Die oplossing kwam er: de UV-C Air Steriliser. De luchtververser zuigt vieze lucht bovenlangs een kast in. In een speciaal filter worden dan de virussen, bacteriën en schimmels opgevangen en met UV-C straling vernietigd. Via roosters aan de onderkant van de kast wordt schone lucht weer de ruimte ingeblazen. Dit proces herhaalt zich tot een kwartier nadat er niemand meer aanwezig is in het klaslokaal. Dan gaat het apparaat uit en is het klaslokaal voorzien van schone lucht.

UV-C straling is dezelfde straling die de zon ons ook geeft, net zoals UV-A en UV-B. Het gebruik van UV-C licht is niet nieuw. In de tuinbouw, in zwembaden, bij drinkwaterbedrijven en ziekenhuizen wordt het ook gebruikt, vaak wel op een andere manier. Dan wordt de ruimte met UV-C licht 'behandeld'. Mensen moeten dan de ruimte uit, want het blauwe licht beschadigd huid en ogen.

Die manier van reinigen kan op scholen niet. "Daarom hebben we bij de Steriliser de lampen ingebouwd", vertelt Piet Kamminga, projectleider van het alternatieve ventilatiesysteem. "Doordat de lampen in de kast zijn verwerkt, kan het apparaat gewoon de lucht reinigen terwijl er mensen aanwezig zijn in de ruimte. Het is volledig veilig want de UV-C straling komt niet vrij."

En als iemand kwade bedoelingen heeft? Ook daar is rekening mee gehouden vertelt Kamminga: "De kast is hufterproof gemaakt. Je hebt een voorhamer nodig om door de beplating van de kast te komen. Wanneer dat lukt schakelt een sensor de UV-C lampen automatisch uit. Dus aan de straling zullen de leerlingen nooit blootgesteld worden."

Op dit moment is de Steriliser technisch volledig goedgekeurd. "Testen met het coronavirus kon uiteraard niet. Met rooktesten hebben we het coronavirus nagebootst. De rookdeeltjes zijn net zo klein als de deeltjes waar het coronavirus op zit. Op deze manier hebben we de kast kunnen uittesten en is te zien dat de UV-C-straling en het filter goed hun werk doen", vertelt Kamminga.

Het lijkt de oplossing voor veel scholen waar geen ventilatiesystemen zijn. Maar zoals vaker loopt de ontwikkeling van de techniek voor op regelgeving: "Het alternatief past niet in de richtlijnen van de overheid", vertelt Chris Knol, afdelingshoofd Facilitaire Zaken van het Dr. Nassau College. "De richtlijnen zijn nog teveel ingericht op het reduceren van CO2, maar het coronavirus wordt verspreid via deeltjes in de lucht. Met alleen ventileren kom je er niet, dan moet je ook reinigen en daarom is dit mobiele apparaat voor onze, veelal oudere gebouwen, een uitkomst."

Ondanks dat de uitvinding nog geen goedkeuring heeft van de overheid, gaat Knol toch de mobiele systemen plaatsen. "Een volwaardig, gangbaar ventilatiesysteem bouwen is niet te doen op onze oude locaties. In Norg dreigt de school te sluiten en in Gieten zitten we in een monumentaal pand. Bouwtechnisch moeten we teveel aanpassen. Daarnaast mogen we het buitenaanzicht niet zomaar veranderen, waardoor zo'n grote unit nooit op het dak kan staan."

Daarnaast is de luchtververser met UV-C licht ook nog eens veel goedkoper dan de gangbare ventilatiesystemen. Er is één UV-C Air Steriliser per klaslokaal nodig. Kamminga wil geen harde prijzen noemen, maar kan wel aangeven dat één apparaat ongeveer 5000 euro kost.

En dat is een fractie van de kosten waar het Dr. Nassau College tegen aan kijkt. Knol: "Ik heb offertes aangevraagd voor de bekende ventilatiesystemen. Die kosten algauw anderhalve ton. Dat hebben we gewoon niet."

Ook al zijn er subsidiepotjes vanuit het Rijk om de ventilatie op scholen op orde te krijgen, dan nog moet de school zeventig procent van de kosten zelf betalen.

Het idee voor de Steriliser is al voor de coronapandemie ontstaan: "We kregen de vraag in februari 2020", vertelt Jan de Morrée, projectcoördinator van de TechHub in Assen. "Toen wist het Dr. Nassau College al dat de ventilatie op de oudere locaties niet voldeed aan de voorschriften. Samen met installatiebedrijf Harwig en UVtec zijn ze bij de TechHub uitgekomen."

De TechHub blijft betrokken bij de ontwikkeling van de UV-C Air Steriliser. Door meer te testen, bijvoorbeeld ook in de horeca, hopen de betrokken partijen uiteindelijk een officiële norm voor de uitvinding te krijgen. Zodat het apparaat een goedgekeurd alternatief wordt voor het reinigen van lucht.