'Bedreigingen aan het adres van burgemeesters worden steeds steviger'
Burgemeesters zijn steeds vaker doelwit van agressie of bedreigingen van boze burgers of organisaties. Daarom wil het ministerie van Binnenlandse Zaken woningen van burgemeesters voortaan preventief controleren op veiligheid.
In de regeling waarin de rechtspositie van de burgemeester wordt vastgelegd, wordt standaard opgenomen dat ook diens woning en directe omgeving op veiligheid wordt gecheckt.
Aanleiding is de bedreiging van de burgemeester van Haarlem die moest onderduiken en ook extra beveiliging krijgt op het stadhuis
"Het is goed dat hierover wordt nagedacht", vindt burgemeester Eric van Oosterhout van Emmen. De gemeente kan erover meepraten, over bedreigingen en noodgedwongen een tijdje onderduiken. De Emmer wethouder Bouke Arends kreeg in maart 2017 als loco-burgemeester te maken met doodsbedreigingen en moest drie weken van justitie onderduiken in het buitenland.
Burgemeesters als crimefighters
Van Oosterhout vindt het een goede zaak dat de woningen van burgemeesters een veiligheidsscan krijgen. "We zitten in een tijd waarin openbare bestuurders en burgemeesters steeds vaker worden bedreigd. En mijn gevoel is, dat deze bedreigingen steeds heviger worden."
Van Oosterhout heeft wel een vermoeden hoe dit komt. "Burgemeesters krijgen steeds meer bevoegdheden. Denk daarbij aan het sluiten van een drugspand of motorclub. We lijken soms op een soort crimefighter in het openbaar bestuur. Met als verschil dat wij met naam en toenaam in de krant en in het telefoonboek staan, en politieagenten, officieren van justitie en rechters niet. Ze weten waar we wonen."
Het is daarom belangrijk om voorzichtig te zijn met het uitbreiden van bevoegdheden voor burgemeesters, is hij van mening. "Anders worden we een soort local sheriff", stelt Van Oosterhout.
Betreurenswaardig
Burgemeester Marco Out van Assen noemt het 'betreurenswaardig' dat vanwege toenemende bedreigingen zo'n scan nodig is. "Maar wat mij betreft geldt zo'n scan dan niet alleen voor nieuw aan te stellen burgemeesters, maar ook met terugwerkende kracht voor de zittende burgemeesters."
Wel vindt Out dat er dan ook 'boter bij de vis' moet. "Mocht de scan uitwijzen dat er allerlei vervolgmaatregelen nodig zijn, voor aanpassingen aan het huis, regel die dan ook meteen goed, hetzij via beschikbaarstelling van geld door de raad of door het rijk. Want dat getuigt pas van goed werkgeverschap."
Out zelf is nooit fysiek bedreigd. "Nee, gelukkig niet zo erg als mijn collega van Haarlem. Wel per mail of social media, maar dat gebeurt nu eenmaal in deze tijd. Ik voel me verder veilig, ook thuis." Dat er steeds meer bedreigingen voorkomen, is volgens Out het gevolg van de huidige tijdsgeest. "Mensen reageren nu sneller en feller."
Verantwoordelijkheid Rijk
Burgemeester Richard Korteland van Meppel onderschrijft de woorden van zijn beide collega's. Ook hij vindt het verstandig dat er voortaan een scan komt. "We worden benoemd door de Kroon en zijn vervolgens ook in dienst van de Kroon. Daarom is het niet meer dan logisch dat het Rijk zijn verantwoordelijkheid neemt", vindt Korteland.
Volgens Korteland zijn er trouwens altijd al dreigingen geweest, maar komen ze nu meer in de publiciteit. "Het is zichtbaarder, omdat burgemeesters ook opener opereren. Openbaar Ministerie en politie doen hun werk vrij anoniem, maar van burgemeesters wordt terecht gevraagd om zichtbaar te zijn. Daarnaast past het in het tijdsbeeld: mensen nemen niet zomaar genoegen met een antwoord. En dat blijft natuurlijk onacceptabel", vindt Korteland.
Bedreigingen
Van Oosterhout en Korteland willen niet te veel uitweiden over bedreigingen aan hun adres, al geven ze wel aan dat het hen beide wel eens overkomen is. "Maar dat heeft iedere burgemeester", aldus Korteland.
De veiligheidsscan voor burgemeesterswoningen zal worden uitgevoerd door het Centrum voor Criminaliteitspreventie en Veiligheid. Dat controleert op zaken als de kwaliteit van sloten, ramen en de aanwezigheid van een alarminstallatie.
