Onderwijsbond, ouderen- en landbouworganisaties balen van troonrede

"Een gotspe", noemt voorzitter Tamar van Gelder van de Algemene Onderwijsbond de overheidsbegroting voor het komende jaar. "Doen alsof je niet kiest en wel geld voor veiligheid en wonen reserveren en geen nieuw geld voor onderwijs, is een grove schande", is haar eerste reactie. "Ik kan het de collega's niet uitleggen en ik wil het ook niet meer uitleggen."

Van Gelder benadrukt nog eens dat klassen te vol zijn en leerkrachten te weinig tijd hebben voor hun leerlingen en studenten. "Iedereen weet dit en toch wordt het onderwijs weer overgeslagen." Dat noemt ze "een domme keuze".

De AOb hoopt dat in de kabinetsformatie wel extra geld zal worden uitgetrokken om bijvoorbeeld het lerarentekort tegen te gaan. Gebeurt dat niet, dan gaat de bond zich "beraden op acties".

Ook volgend jaar verbetert de koopkracht niet bij ouderen, concluderen ouderenorganisaties. Nog steeds bungelen gepensioneerden volgens de organisaties onderaan de koopkrachtlijstjes.

De ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM vinden dit onaanvaardbaar. "Het Centraal Planbureau verwacht voor volgend jaar een economische groei van 3,5 procent, maar gepensioneerden met alleen AOW of met een klein pensioen hebben waarschijnlijk geen cent meer te besteden. De groep met een groter aanvullend pensioen zal zelfs aan koopkracht inleveren, omdat er opnieuw niet wordt geïndexeerd", stellen de seniorenorganisaties.

Ze wijzen er ook op dat er een groot verschil is in koopkrachtontwikkeling tussen werkenden en niet-werkenden. "Sinds 2012 zijn werkenden er ruim 20 procent in koopkracht op vooruitgegaan, gepensioneerden staan ruim 1 procent in de min. Dit grote verschil is een gevolg van overheidsbeleid."

Landbouworganisatie LTO mist aandacht voor de land- en tuinbouw. "De agrarische inkomens staan onder druk en de onzekerheid onder boeren en tuinders is groot. Er komen veel eisen terecht op het boerenerf: stikstof, klimaat en waterkwaliteit. Het wordt steeds moeilijker om werknemers te vinden en te huisvesten. Ons vakmanschap bij dier- en plantgezondheid wordt bekneld. Daar hebben we onze ondernemers oplossingen voor. Maar Den Haag blijft achter," aldus Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland.

LTO wil graag dat het demissionair kabinet al voor volgend jaar 1,7 miljard begroot om uit de stikstofimpasse te komen. Daarnaast moeten ondernemers volgens de organisatie een fiscale klimaat- en calamiteitenreserve kunnen aanleggen, om schade door bijvoorbeeld extreem weer op te vangen.

Bij het Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN) vinden ze dat het demissionair kabinet te veel naar het Westen kijkt. "Het nieuwe kabinet moet ervoor zorgen dat heel Nederland wordt gebruikt. Er is meer dan de Randstad", vindt René Paas, voorzitter van het samenwerkingsverband.

"Nederland herstelt zich weliswaar goed van de coronapandemie en de economie trekt weer aan, maar het zou nog veel beter gaan als het demissionaire kabinet gebruikt maakt van heel Nederland", vervolgt Paas. Hij roept het demissionaire kabinet op om Nederland te zien als één geheel. Grote oplossingen in de regio dragen volgens de voorzitter ook bij aan het oplossen van nationale uitdagingen.

Zo wil Noord-Nederland graag proeftuin zijn op het gebied van de energietransitie, duurzame landbouw en circulaire economie. Volgens Paas kunnen van de oplossingen die in Noord-Nederland tot stand komen ook andere regio's profiteren. "De regio draagt significant bij aan brede welvaart van het hele land. Maar het kan nog meer, beter en sneller. De ambitie is er, maar Den Haag maakt er nauwelijks gebruik van."