'Westerveld is voor planologische bureaus een uitdagende gemeente geworden’

Graanvelden bij zonsondergang
Graanvelden bij zonsondergang © RTV Drenthe / Josien Feitsma
Het is voor de gemeente Westerveld en haar inwoners op het platteland op dit moment een grote puzzel: hoe moeten zij verder met het bestemmingsplan over de indeling op het platteland? De gemeente bestaat voor bijna de helft uit Natura 2000-gebieden of stikstofgevoelig terrein en heeft daarnaast ook veel boerenbedrijven.
De puzzel leek in 2019 te zijn gelegd: alle belangen waren door de gemeente afgewogen en er lag een sluitend bestemmingsplan voor het buitengebied. Maar de Raad van State keurde het huidige bestemmingsplan dit jaar af op het agrarische gedeelte. Zo zou de gemeente niet genoeg hebben gekeken naar de effecten op natuurgebieden bij het toetsen van nieuwe plannen.

Agrarische bestemming of woonbestemming?

Bij het opstellen van een bestemmingsplan geeft een gemeente aan hoe de grond gebruikt mag worden en wat op de grond gebouwd mag worden. Krijgt het bijvoorbeeld de bestemming wonen: dan kan er een huis op gebouwd worden. Krijgt het een agrarische bestemming dan gelden daar weer andere eisen voor dan bij een woonbestemming.
Omdat de wetgeving in de voorbije jaren steeds is aangescherpt, heeft dat invloed op de keuze en beleidsvrijheid binnen een bestemmingsplan, zoals die voor het buitengebied in Westerveld. Dat maakt de situatie complex, mede omdat meningen van belanghebbende inwoners en ondernemers flink uiteenlopen.

Oude regels van stal gehaald

Plannen moeten nu tijdelijk weer voldoen aan regels die dateren van voor de gemeentelijke herindeling in de jaren 90. Dat is niet ideaal. Zo kunnen bijvoorbeeld huizen die in de afgelopen jaren van bestemming gewijzigd zijn moeilijk verkocht worden.
Maar de gemeente moet naast de korte termijnproblemen ook werken aan een nieuw bestemmingsplan, waardoor de belangen weer opnieuw moeten worden afgewogen. Dat plan moet juridisch waterdicht zijn om niet weer in dezelfde situatie terecht te komen.
"Als we de regels strikt toepassen en juridische afweging maken, denk ik dat we tot de conclusie komen dat ontwikkeling in deze gemeente lastig is. Dan gaat het niet alleen om dierhouderijen, maar ook over de ontwikkelingen van recreatie en het omtoveren van erven naar woningen. Daar komt nog een heel gedoe achter weg", vertelt wethouder Klaas Smidt (VVD).

Verdroging, bemesting, beweiding en vervuiling

Gemeenteraadsleden stellen bepaalde eisen om het vertrouwen terug te winnen. Zo is een voorstel van de partij Progressief Westerveld, waarin de gemeenteraad het college tips meegeeft, aangenomen. Daarbij wordt hulp gezocht bij een extern planologisch bureau met genoeg juridische kennis. Bovendien moet het college volgens de partij niet alleen kijken naar de stikstofuitstoot, maar ook naar verdroging, bemesting, beweiding en vervuiling.
Volgens Smidt is het een uitdagende taak omdat de wet- en regelgeving rondom stikstof, landbouw en Natura 2000-gebieden continu verandert. Hij merkt op: "Wij verkeren in de frontlinie van de juridische verkenningen. Alle gemeenten die na ons komen zullen de uitspraak zoals die is gedaan ook moeten respecteren. Ik denk dat we voor planologische bureaus een uitdagende gemeente zijn."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.