FrieslandCampina bestaat 150 jaar: 'DOMO is een Beiler begrip'
Als je in Beilen op het station komt, kun je 'm bijna niet missen. Met zijn rokende schoorsteen en grote grijze silo's is de melkfabriek duidelijk zichtbaar vanaf de Stationslaan. Deze fabriek hoort nu bij de zuivelcoöperatie FrieslandCampina, maar is voor veel Beilenaren nog onlosmakelijk met de DOMO verbonden.
"Dat is een Beiler begrip. Wij kennen het nog steeds als de DOMO", zegt Lute van de Bult, van Historische vereniging gemeente Beilen.
Net als zoveel van zijn dorpsgenoten, heeft Van de Bult zelf ook een poosje bij de fabriek gewerkt. Qua werkgelegenheid heeft de fabriek veel voor Beilen betekend. "Het halve dorp werkte op de DOMO en zo'n beetje de andere helft op Beileroord. Het was een van de twee kurken waar Beilen op dreef", aldus Van de Bult.
Met de hand
Jarenlang maakten boeren vroeger zelf boter en kaas van hun melk op de boerderij. Maar honderdvijftig jaar geleden gingen ze samenwerken om van hun melk zuivelproducten te maken. De meeste zuivelfabrieken die toen zijn opgericht zijn inmiddels verdwenen, maar die in Beilen staat er nu meer dan honderd jaar.
"Dat begon aan het eind van de negentiende eeuw als een klein handkrachtboterfabriekje. Alles ging met de hand, zegt Van de Bult. "Toen men eenmaal begon met stoomaandrijving ging het allemaal wat sneller en gemakkelijker. Dat was het begin van Coöperatieve Zuivelfabriek Beilen, zoals het toen heette." Die werd opgericht in 1908.
Blauwe letters
Maar waar komt dan die naam DOMO vandaan? Dat staat voor Drentse Ondermelk-Organisatie. Die werd in 1938 opgericht door de Drentse Zuivelbond, een verbond van coöperatieve Drentse zuivelfabrieken. Ondermelk is wat overblijft als je van melk boter en kaas maakt. In de fabriek werd ondermelk verwerkt tot onder meer melkpoeder.
Vroeger stond er een hoge bakstenen fabriekspijp met in witte letters 'domo' erop. Van de Bult: "Het was een baken. Als je naar Beilen ging, zag je van verre al de pijp met de letters erop. En in later tijden het nieuwe gebouw met de grote blauwe letters."
Die blauwe letters zijn inmiddels ook verdwenen. FrieslandCampina heeft meerdere fabrieken en wilde onder één naam verder. Daarom heet het nu niet meer FrieslandCampina DOMO b.v., maar FrieslandCampina Specialised Nutrition.
Kindervoeding voor China
"Een locatie als deze met een historie van meer dan honderd jaar heeft heel veel veranderingen gezien", zegt fabrieksdirecteur Patrick Kroes. "In de omvang van de locatie, de manier van werken, maar ook de diversiteit van ons personeel. Vroeger waren dat met name mannen, maar nu is er een andere verhouding man-vrouw."
Het productassortiment is door de jaren heen ook veranderd. De fabriek richt zich inmiddels met name op het maken van kindervoeding, voor onder meer de Chinese markt. "Er staat gewoon een fabriek hier in Drenthe en daarmee voeden we kinderen wereldwijd. Hoe cool is dat?" zegt Kroes.
Bekijk hier onze reportage over de zuivelfabriek in Beilen: