Grote herdenking in Havelte voor Noord-Nederlandse Indiëgangers

Voor de eerste keer is er geen reünie van de Indiëgangers van het Eerste-, Negende- en Twaalfde Regiment Infanterie op de Johannes Postkazerne in Havelte. Omdat er steeds minder overlevenden zijn, vindt er vandaag een herdenking plaats. In het bijzonder voor zij die het hoogste offer brachten en sneuvelden.
Twee stengun-soldaten staan opgesteld in uniform zoals ze dat in Nederlands-Indië vaker deden. Met een wapen in de aanslag, zonder gezichtsuitdrukking en de wacht houdend. Een schoolklas verspreidt zich over het veld bij het monument op de Johannes Postkazerne. Bij zich dragen ze portretfoto's van Indiëgangers, veteranen waarvan er nog maar een handjevol aanwezig kunnen zijn bij de herdenking.
"De herdenking van vandaag, de eerste keer dat we dit op deze manier doen, is de voortzetting van de Indiëreünie", begint Maikel Vrenken, Commandant van 44 pantserinfanteriebataljon. "De populatie van Indiëveteranen wordt steeds kleiner, waardoor de behoefte ontstond om in een nieuwe opzet te blijven herdenken."
Grote herdenking in Havelte voor Noord-Nederlandse Indiëgangers
Het Eerste Regiment Infanterie zat in Drenthe, het Negende bestond voornamelijk uit Friezen en de Twaalfde vooral uit Groningers. "Het is daardoor echt een herdenking van ons regiment en de band met Noord-Nederland", legt Vrenken uit.

Andere genodigden

Voor het eerst zijn naast het selecte groepje veteranen ook andere genodigden. Gedeputeerde Cees Bijl vertelt bij de ceremonie het verhaal van zijn eigen schoonvader uit Nieuw-Buinen, die na de Tweede Wereldoorlog vertrok naar Nederlands-Indië. "Militairen kregen de opdracht mee de orde en de rust te herstellen. Binnen veertien dagen werd hem de ernst duidelijk, toen hij twee kameraden verloor in een hinderlaag", vertelt Bijl.
Gisteren werd een motie om meer erkenning uit te spreken voor veteranen Statenbreed aangenomen. Bijl wil daar vandaag meteen op inspelen. "Er zijn veel mensen die die waardering verdienen. Beroepen die nodig zijn om onze maatschappij draaiende te houden. Maar het verschil met u, de militair, is dat u wordt uitgezonden over de hele wereld. Ik denk dat we niet genoeg kunnen benadrukken dat wat je aan de soldaten vraagt, om je leven in de waagschaal te stellen, het hoogste offer is wat je van mensen kunt vragen."
Maikel Vrenken tijdens de herdenking
Maikel Vrenken tijdens de herdenking © Ministerie van Defensie

'Hele goede erkenning'

En die steun valt op de kazerne in goede aarde. "Ja, absoluut", vertelt Vrencken. "Ik denk dat het een hele goede erkenning is."
"Als je kijkt hoe dat destijds in Nederlands-Indië ging: ze kwamen met de boot aan in Rotterdam en dan ging men naar huis. Nazorg was er niet. Veteranen spraken niet over wat ze hadden meegemaakt, alleen op de reünie. We zijn er zelf in de loop der jaren ook achter gekomen hoe belangrijk het is om goed te zorgen voor de veteranen en hun verhalen naar buiten te brengen."

'Niet saai'

De 11-jarige Hein uit groep acht van De Bosrank in Havelte draagt een foto van een KNIL-graf. In de les is hem de geschiedenis van Nederlands-Indië uitgelegd. Samen met zijn klasgenootjes vormt hij een belangrijk onderdeel van de ceremonie, namelijk de nieuwe generatie. Zij moeten de verhalen van de veteranen voortzetten. "Het was niet saai", legt hij uit. "Het was leuk, ik zat vooral rond te kijken."
Voor het kleine groepje veteranen is het een warm weerzien. De herdenking typeert een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis en zij hebben dat samen mee kunnen maken.
Voor het kleine groepje veteranen is het een warm weerzien.
Voor het kleine groepje veteranen is het een warm weerzien. © Ministerie van Defensie

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.