'Eerder telde ik wel duizend zomertortels, nu nog maar vijftig'
Het dromerige gekoer van de zomertortel is binnenkort misschien niet meer te horen. De zomertortel is een van de tien vogelsoorten in Nederland die met uitsterven worden bedreigd, volgens de Vogelbescherming.
Het verdwijnen van vogels gaat vogelaar Arend van Dijk uit Uffelte aan het hart. "Het is een soort die in de zomer hier zit en 's winters in Afrika. In Afrika zijn er wat problemen wat overwintering betreft. Hier broedt hij in de bossen en hij zoekt voedsel in boerenland, in agrarisch gebied. Hij eet onkruid en zaden, maar daar is steeds minder van. Dat vindt de tortel niet zo prettig en daardoor is de stand enorm afgenomen", aldus Van Dijk.
De populatie van de zomertortel zou sinds de jaren '50 met meer dan 90 procent achteruit zijn gegaan. Dat staat in een boek dat de Vogelbescherming heeft uitgebracht. De zomertortel is volgens de organisatie de eerste vogel die zou kunnen uitsterven.
Grote afname
"De afname van het aantal zomertortels gaat me aan het hart. Vijftig jaar geleden begon ik met vogelen. In de gemeente Westerveld telde ik toen ongeveer duizend zomertortels, die aan het zingen waren. Nu kom ik niet verder dan vijftig", aldus Van Dijk.
"Ik weet nog dat we vroeger 's ochtends in alle vroegte het veld in gingen, bij het opgaan van de zon. De tortel is wat lui en die hoorde je dan wat later, als het warmer werd. Het was een wat dromerig geluid. Op een gegeven moment had je er dan wel genoeg van. Dan had ik zoiets van: ik hoor nu zoveel tortels, ik ga niet meer tellen en stop ermee."
Passie voor vogels
De passie voor vogels begon meer dan vijftig jaar geleden bij Van Dijk. "Het is mijn jeugd ontstaan, in de strenge winter van '62/'63. Ik vond toen op het strand van Zandvoort allemaal dode vogels. Die kende ik helemaal niet. Ik kocht een boekje en zocht uit wat voor vogels het waren."
Elk jaar is anders voor een vogelaar, vertelt Van Dijk. "Bepaalde vogelsoorten zie je het ene jaar vaker dan het andere. Je ziet dus echt verandering in de vogelstand optreden. Als vogelaar geniet ik van hoe prachtig de vogels zijn en hoe mooi ze zingen en fluiten. En ik hou ook van het merkwaardige gedrag; het trekgedrag. Ze gaan hier weg en komen in het voorjaar weer. Dan zijn ze ondertussen gewoon in Afrika geweest."
Nu heeft Van Dijk het misschien even wat rustiger, maar in de zomermaanden zit hij bepaald niet stil. "In de maanden van april tot en met juni ben ik niet uit de bossen weg te krijgen. Vooral 's morgens vroeg, want dan zijn de vogels actief."
