Schrijver GAS: Ik ben geradicaliseerd

Per 30 november een maand in Zuidlaren te zien, omdat daar ook aardbevingsschade is, aldus Tjeerd Bisschof die het stuk schreef. "Er is heel veel te lachen. En mensen moeten er ook om huilen. Het is een meeslepend verhaal." Bisschof is een geboren Drent, woont in de Randstad en groeide op in Eelde.

Bisschof schrijft vaker over het platteland. Hij is geen boerenzoon, maar wel een kind van het Noorden, zijn 'roots' liggen hier. "Het stuk speelt zich af in Groningen, maar het gaat in algemenere zin over provincies die zich aan de randen van Nederland bevinden en die zich soms voelen als wingewest. Dit gegeven speelt denk ik in meer gebieden, waar mensen voelen: hier komen de asielzoekerscentra, de windmolens, de kerncentrales enzovoort. Drenthe past hier ook een beetje bij, maar niet zoals Limburg en Groningen, Drenthe heeft heel lang een goede verhouding gehad met de NAM, kijk naar Schoonebeek. Maar nu verandert dat ook, in het randgebied van de beving."

"Het stuk gaat over een familie die recht boven de gasbel woont en daar een hotel heeft. Je volgt ze van de ontdekking van de gasbel tot nu. Daarmee is het een geschiedenis van de gaswinning." Het Groninger gas werd destijds met gejuich en gejubel binnengehaald, beaamt ook Bisschof, hij licht toe: "Er is hoop. We gaan nu binnenlopen, we gaan rijk worden, boeren bieden stukjes land aan aan de NAM. De krant kopte: Groningen schatrijk! Het duurde een tijdje voordat indaalde dat het gas van het Rijk was, en dat het nog maar afwachten was wat voor gevolgen het voor Groningen had." Het stuk speelt zich af van de jaren 60 tot het jaar 2014 en alles wat daartussen ligt.

Hij wilde geen zwart-wit verhaal vertellen van de goeden tegenover de kwaden en Bisschof stapte met open vizier in de voorbereidingen op het stuk. "Ik sprak met de NAM, dat ging niet zomaar rechtstreeks, maar met twee voorlichters. Later sprak ik met een voormalig directeur van GasTerra en met iemand die heel hoog in de gaswereld zat, een anonieme bron, en die heeft best uit de school geklapt tegen mij."

Gaandeweg verandert Bisschof van mening: "Ik ben zoals je dat zegt geradicaliseerd. Terwijl, meestal als je je ergens in verdiept, je er juist genuanceerder over gaat denken. Ik heb niks tegen individuele mensen, maar ik vind wel dat de Groningers enorm aan hun lot zijn overgelaten. Ik neem het vooral de overheid kwalijk dat die het heel lang heeft goedgevonden dat je als burger maar moest zien dat je je schade vergoed kreeg, zonder dat mensen gesteund werden. Wat ik ook heel kwalijk vind is hoe geld steeds de doorslaggevende factor is, zonder dat dat zo bij naam wordt genoemd.

Het hele gesprek met Tjeerd Bisschof kunt u zondagmiddag 11 november beluisteren in Drenthe Toen, op Radio Drenthe, van 14.00-16.00 uur. En daarna via Uitzending Gemist of de podcast.

GAS. Het verhaal van een vluchtige bodemschat, is tot 23 november te zien in het Groningse Ten Boer en van 30 november tot en met 30 december in Zuidlaren.