Militairen uit Drenthe willen Russen afschrikken

Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat de Baltische staten zich van Rusland afscheidden. Maar van de Russen zijn deze landen nog lang niet af.
Rusland vormt steeds meer een bedreiging voor Estland, Letland en Litouwen. De missie ‘Iron Wolf’ aan de grens bij Litouwen moet de Russen afschrikken. Er doen ook zo'n 270 militairen van de kazerne uit Havelte mee aan deze missie.

Europese samenwerking

Het is stil op het terrein rond half negen ’s avonds. De kantine is leeg, want morgenochtend kan het gaan gebeuren. Er is al dagen spanning en de Nederlandse en Duitse militairen liggen in verdedigende stellingen. Dat betekent dat de militairen dagenlang bivakkeren in de dennenbossen en daar hun oefeningen doen. Slechts een enkeling weet dat het morgenochtend om 5.45 uur losgaat: de ‘Russen’ gaan aanvallen. Het is een scenario waarmee de NAVO de aanwezige troepen beter op elkaar laat inspelen.
De missie in Litouwen heeft twee belangrijke doelen. De NAVO wil de Russen afschrikken met de zichtbare aanwezigheid van troepen. De Baltische staten, die vrezen dat ze op een dag door de Russen worden aangevallen, moeten hiermee worden gerustgesteld. Het tweede doel is het verbeteren van internationale militaire samenwerking.

Provocaties

De Russen intimideren de NAVO landen steeds vaker met militaire acties. Denk aan cyberaanvallen en nepnieuws, maar ook zichtbare acties zoals militaire luchtprovocaties of met landmachtoefeningen op de grond. Vorig jaar hielden Wit- Rusland en Rusland de oefening ‘Zapad’ (West) aan de grens met Litouwen. Hier werd met meer dan 100.000 militairen geoefend op een snelle inval in de drie Baltische staten en het bombarderen van doelen in Zweden en West Europa.
Maar het blijft niet bij oefenen, zo zagen we op De Krim en in Oost-Oekraïne. Daar vielen Russische militairen binnen. De vrees is dat mogelijk een van de Baltische staten het volgende slachtoffer is. Europese samenwerking langs de oostgrens moet voorkomen dat daar een nieuwe brandhaard ontstaat.

Europees leger

In Litouwen werkt Nederland nauw samen met Duitsland, Frankrijk, Tsjechië, België en Luxemburg. Duitsland heeft de leiding. De samenwerking zou eventueel kunnen uitgroeien naar een Europees leger zegt majoor en plaatsvervangend commandant Guy van Boheemen: “Ik denk wel dat we al heel veel samen doen waaruit blijkt dat we op de werkvloer prima kunnen samenwerken. Hier kan het, maar het is aan de politiek".
René Braun is commandant van de Duitse gevechtsgroep in Litouwen en is het eens met zijn Nederlandse collega. “In het veld werkt het heel goed. Er zijn nog wel uitdagingen, zoals met logistiek en de communicatie, maar daar werken we hard aan en elke maand worden we beter.”

Culturele militaire verschillen

De cultuurverschillen tussen de militairen zijn er en worden ook nauw in de gaten gehouden. Zo lopen er militairen rond die speciaal zijn aangewezen op het coachen van de manschappen. “Als een hoge militair een aanvalsorder moet geven kan hij dat heel anders verspreiden dan een collega uit Litouwen. Je moet wel weten wat je collega’s doen,” zegt een van hen.
Een praktisch voorbeeld zijn de regels over drankgebruik. De Duitsers mochten twee biertjes per avond drinken, maar de andere landen voelen daar niks voor. Vervolgens is door de Duitse commandant besloten een lijn te trekken en het bier in de ban te doen. Een aanpassing om een gezamenlijke cultuur te creëren. Die verschillen zie je overal terug menen de commandanten.
Braun: “Wij Duitsers zijn meer werk-georiënteerd, terwijl mijn Nederlandse collega’s beter kunnen communiceren. Ze zijn gedetailleerder, willen meer weten en willen altijd alles erin drillen.” Elkaars taal spreken lijkt vanzelfsprekend als iedereen gecamoufleerd rondloopt op de kazerne, maar dat is het zeker niet, zegt commandant Braun.
“Taal is een hele belangrijke eigenschap voor een militair. Vooral in gevecht heb je druk radioverkeer en dan moet je direct horen wat er wordt gezegd. Dat gaat niet altijd goed”.
Ondanks de taalproblemen werken de Nederlanders, Duitsers en de vijf andere lidstaten goed samen in Litouwen menen de commandanten. Van Boheemen: “Iedereen heeft zijn eigen cultuur bij zich, maar de belangrijkste cultuur die we hier hebben is de militaire cultuur, en de nationale cultuur is daar een nuance op.”

Extra warm ondergoed

De militairen in Litouwen zijn voorzien van extra warme kleding, zoals extra warm ondergoed, een onderjas, overschoenen en handschoenen. Dit is niet vanzelfsprekend. Bij een eerdere oefening kwamen militairen terug met koudeletsel. "Ik wens dit niet meer mee te maken" zegt staatssecretaris Visser.
De mislukte kledingvoorziening was volgens de Tweede Kamer een blunder. "Je kunt ze toch niet zelf naar Bever-sport sturen", zei PvdA'er Kerstens. "Het is bespottelijk, ik begrijp niet hoe dit bij u is opgekomen", zegt GroenLinks-Kamerlid Diks. Visser zegt dat ze veel werk maakt van het verbeteren van de persoonlijke uitrusting van de Nederlandse militairen en zo is ook in de Defensienota beloofd. Ze zegt dat Defensie kampt met bezuinigingen van de afgelopen dertig jaar. "We zijn lang verwaarloosd. We komen van ver."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.