Torenhoge energiekosten: 'Hou rekening met 900 euro extra'

Het kabinet komt met een compensatie, maar is dit genoeg? En zijn de stijgende energieprijzen een wake-up call om woningen nog sneller te verduurzamen? In de talkshow De Staat van Drenthe bespreekt presentatrice Marjolein Lauret deze onderwerpen met verschillende gasten.

De gaskraan in Groningen gaat dicht. We zijn afhankelijk van buitenlands gas, we hebben een koude winter en voorjaar gehad en de economie draait weer. Het zijn de ingrediënten voor de stijgende energieprijzen.

Ben Woldring, geboren en getogen Groninger, spreekt van een unieke situatie. "De bevingsschade en de trage afhandeling daarvan zorgen ervoor dat de gaskraan in Groningen versneld wordt dichtgedraaid. Die schadeafhandeling heeft de allerhoogste prioriteit. Maar ik denk wel dat Groningers realistisch zijn en ook vinden dat het wel heel snel gaat. Van een transitie is geen sprake, want dat woord impliceert een geleidelijke overgang."

Woldring is eigenaar van de energievergelijkingssite Gaslicht.com. Dat bedrijf heeft als doel consumenten, instellingen en bedrijven onafhankelijk en objectief te informeren over de diensten en tarieven van de Nederlandse energieleveranciers.

Woldring laat een grafiek zien van de leveringskosten van gas en elektra van het afgelopen jaar. (zie de afbeelding hierboven) "Hieraan zie je dat de tarieven verdrievoudigd zijn voor een gemiddeld huishouden. Voor de uitbraak van de coronapandemie lagen die kosten op 600 euro, inmiddels zijn ze gestegen naar 1870 euro, dat is bijna keer drie."

Niet alleen de tarieven, ook de belastingen zijn in tien jaar tijd stilletjes aan verdubbeld. "Inmiddels bestaat meer dan de helft van een gemiddelde energierekening uit energiebelastingen, opslag duurzame energie en nog eens 21% BTW over het geheel."

Woldring maakt mee dat energiebedrijven hun variabele tarieven vroegtijdig verhogen. "Traditioneel doen ze dat in januari en in juli, nu zien we dat ze dat ze dat al in november doen. Voor die klanten is dat al een voorbode voor wat heel veel anderen nog gaan meemaken. Mensen moeten rekening houden met een verhoging van negenhonderd euro." Klanten die een contract hebben met vaste tarieven hoeven zich voorlopig geen zorgen te maken.

Het kabinet komt over de brug. Huishoudens worden met zo'n 400 euro gecompenseerd. Woldring denkt dat veel huishoudens beter op een andere manier gecompenseerd kunnen worden. "De energiebelasting op stroom wordt terug gedraaid, maar die op gas blijft even hoog. Veel mensen hebben er meer aan dat de belasting op gas naar beneden gaat." Daarnaast hekelt Woldring het beleid dat Nederland hanteert. "We zijn te afhankelijk van buitenlands gas. Nederland heeft geen afspraken waarin staat dat slinkende gasvoorraden moeten worden aangevuld. Landen om ons heen hebben die afspraken met bijvoorbeeld Rusland en Noorwegen wel. Dat is schokkend."

Woldring adviseert mensen wiens energiecontract afloopt voorlopig nog even niets te doen. "Dat is op dit moment het verstandigste. Rusland gaat begin november onze voorraden weer aanvullen. Deze hoge prijzen zijn geen blijvende situatie, we verwachten dat de prijzen in april gaan zakken. Dat kan wat eerder of later, afhankelijk hoe streng de winter wordt."

Weerman Roland van der Zwaag doet in De Staat van Drenthe daarom alvast een voorspelling over de komende winterperiode. Want hoe kouder de winter, hoe hoger de energierekening.

Niet alleen Ben Woldring van energievergelijkingssite Gaslicht.com schuift aan bij De Staat van Drenthe. Paulien van der Weide woont in een sociale huurwoning. Zij laat zien hoe zij stookt voor de vogeltjes buiten. "Ik vrees voor de eindrekening. Ik heb het geld gewoonweg niet."

Jelte Sikkema van het Drents Energieloket legt uit wat je als woningeigenaar het beste kan doen als je energie wilt besparen. Het Drents Energieloket voorziet huiseigenaren van Drenthe van onafhankelijk advies om energie te gaan besparen of om duurzame energie te gaan opwekken in hun bestaande woning.

De vierde gast aan de tafel van De Staat van Drenthe is Eddy Veenstra van netbeheerder Rendo. Hij ziet een toekomst in groen gas en groene waterstof. "Ook zal kernenergie weer bespreekbaar moeten worden." Rendo voorziet huishoudens en bedrijven in Drenthe en Overijssel van gas, elektriciteit en glasvezel.