Corona-achterstanden in Drents onderwijs: 'We lopen ze in'

"Wij signaleren achterstanden, maar hoe groot die zijn en in welke vakken, dat moet deze weken tijdens de toetsen blijken", zegt rector Louwien Eising van het Carmelcollege in Emmen. "Tegelijkertijd zie ik ook heel mooie dingen. Zo is de Engelse woordenschat van veel leerlingen juist gegroeid in de afgelopen anderhalf jaar."

Bij het Roelof van Echten College in Hoogeveen is een scan uitgevoerd onder leerlingen, ouders en leraren. Daaruit kwamen ook achterstanden naar voren, weet bestuurder Albert Weishaupt. Maar hij gelooft niet dat zijn leerlingen een jaar achterstand hebben bij leesvaardigheid Nederlands, zoals de minister stelt. "Dat er achterstanden zijn klopt, maar een jaar zoals beweerd wordt, vind ik veel. Ik heb het idee dat met de manier waarop wij er mee bezig zijn, wij die vakinhoudelijke achterstanden zeker gaan inlopen. Daar werken we op dit moment aan en daar hebben we van de overheid ook geld voor gekregen."

Peter de Visser, directeur-bestuurder op scholengemeenschap Stad en Esch en interim-bestuurder van scholengemeenschap Dingstede in Meppel, ziet ook niet die enorme achterstanden die minister Slob noemt. "Wij ervaren geen achterstand van een jaar. Maar er is een kleine groep leerlingen die iets meer achterstand heeft dan gemiddeld, net als dat er een kleine groep is die juist beter heeft gepresteerd. Met hulp van de overheid kunnen we de achterstanden inhalen."

Daarbij zijn vooral vakken als Nederlands en rekenen belangrijk. "Dat zijn kernvakken. Als je Nederlands niet goed onder de knie hebt en teksten niet goed begrijpt, dan ga je ook problemen ondervinden tijdens bijvoorbeeld een geschiedenistoets. Daar hebben wij op school extra aandacht voor, bijvoorbeeld met klassikaal lezen."

Op CSG Vincent van Gogh in Assen en Beilen zijn er weinig zorgen over achterstanden, behalve op het gebied van Nederlands. "Daar hebben we dit schooljaar een speerpunt van gemaakt. Maar ook zonder corona was dat het geval geweest", zegt Alice Vellinga, voorzitter van het college van bestuur. "Daarnaast hebben we een heel programma voor extra ondersteuning van leerlingen. Van extra lessen tot beter lessen over beter leren leren. Mocht je al praten over achterstanden, dan gaan we die daarmee inhalen."

Waar de scholen kampen met achterstanden bij leerlingen in kernvakken, bestaat er ook een sociale achterstand. Weishaubt: "Ik vind ook aandacht voor de sociale kant erg belangrijk. Het leren leren, leren plannen en het elkaar weer ontmoeten op school. Daar moeten we veel aandacht voor hebben. Leerlingen zijn niet meer gewend aan het regime van een school, het regelmatig aan de slag gaan en elkaar regelmatig ontmoeten. Dat vraagt om aanpassingen."

Dat ziet ook Eising. "Leerlingen zijn heel dankbaar dat ze weer op school mogen zijn. Tegelijkertijd is het enorm wennen. Alles komt weer samen, er zijn heel veel prikkels. Dat is lastig voor zowel leerlingen als docenten. Daar moest iedereen echt weer aan wennen en we zien dat dat nu begint te komen."

Vooral plannen vinden leerlingen lastig, zegt de rector van het Carmelcollege. "Daar geven we de leerlingen veel hulp bij op school. Je merkt dat dat goed gaat, nu je elkaar weer echt treft in de klas. Dan stapt een leerling toch makkelijker naar een docent. Maar we zijn er nog niet. Daarom hoop ik echt dat de scholen open kunnen blijven."

Ook op de twee scholengemeenschappen in Meppel hebben sommige leerlingen meer tijd nodig om te wennen aan de klassikale lessen en de drukte er omheen. "Daarvoor hebben wij steun van de gemeente met maatschappelijk werk", vertelt De Visser, die zich aansluit bij zijn collega van het Carmel College. "Een nieuwe sluiting van de scholen vanwege corona zou echt niet goed zijn. Maar blijven we open, dan zal alles op zijn pootjes terecht komen."

Waar aan de ene kant veel leerlingen achterstand hebben opgelopen, ziet Eising ook iets anders. "Sommige leerlingen hebben tijdens het thuiswerken geëxcelleerd. Die zijn boven zichzelf uitgestegen en hebben het in een rustige thuissituatie beter gedaan dan voor corona in de klas. We onderzoeken hoe we voor die leerlingen iets kunnen doen. Wat dat betreft heeft corona veel nieuwe inzichten gegeven. Het zou een gemiste kans zijn als we daar niets mee zouden doen."

Dat de terugkeer in de schoolbanken even anders aanvoelt dan thuiswerken, merkte Vellinga voor de herfstvakantie bij de leerlingen van het Vincent van Gogh. "Leerlingen waren over het algemeen allemaal blij om weer naar school te gaan, maar voor de vakantie zagen we dat iedereen heel moe was. Naar school gaan betekent natuurlijk meer reizen en huiswerk kun je niet in de les maken. Maar ik heb de indruk dat iedereen weer helemaal is opgefrist."