Zoek het uit! - Waarom knalt een ballon die knapt?

Waarom geeft een ballon die kapot gaat zo'n knal? (Rechten: Flickr / Marco Verch)
Waarom geeft een ballon die kapot gaat zo'n knal? (Rechten: Flickr / Marco Verch)
Een ballon die knapt geeft een harde knal. Maar waarom eigenlijk? Harold uit Emmen vroeg zich af waarom hij toch elke keer zo schrikt als een ballon uit elkaar klapt en stuurde zijn vraag in naar Zoek het uit!
Op het Esdalcollege in Klazienaveen werkt Arnoud Langen. Hij is natuurkundedocent en weet wel wat er gebeurt als een ballon knapt. "Allereerst is een knal natuurlijk een vorm van geluid. Als je geluid hoort dan komt dat doordat trillende lucht je trommelvlies laat trillen. Als ik praat brengen mijn stembanden lucht aan het trillen, die vervolgens jouw trommelvliezen weer laten trillen."

Luchtdruk

Maar wat is die trillende lucht eigenlijk? Trillende lucht, oftewel geluidsgolven, is eigenlijk een veranderende luchtdruk. "Kijk maar eens naar een luidspreker, die drukt ook steeds lucht in elkaar. Bij een knappende ballon komt ineens heel snel heel veel geperste lucht vrij, immers heb je veel moeite gedaan om het er in te blazen. Er heerst een grote luchtdruk in die ballon en die komt ineens vrij."
"Die lucht zet direct uit, je moet het zien als een soort drukgolf. Denk maar eens aan een bom die ontploft. Daarbij komt ook ineens veel luchtdruk vrij. Of aan een carbidbus", zegt Langen. "Hoe sneller lucht uitzet, hoe harder het geluid."

Donder en bliksem

"Wat veel mensen niet weten is dat de donder bij een bliksem eigenlijk hetzelfde is. De lucht rond de bliksemschicht wordt zo heet, dat het heel erg snel heel erg uitzet en een drukgolf teweeg brengt." Dat ervaren je oren als geluid.

Zoek het uit!

Heb je zelf een vraag waarvan je denkt: 'Zoek het uit!'? Stuur 'm in en wie weet gaan wij binnenkort op zoek naar het antwoord!

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.