Vijf vragen over de stijgende prijs voor brandstof

Benzineprijs
Voor een liter benzine betaal je aan de snelweg inmiddels meer dan 2 euro © ANP
Het is je vast niet ontgaan: langs de snelweg betaal je inmiddels al een maand meer dan 2 euro voor een liter benzine. Vorige week kwam de benzineprijs op sommige plekken zelfs boven de 2,10 euro uit. Vijf vragen en antwoorden over de stijgende prijs van brandstof.

Waarom betaal je nu zoveel meer aan de pomp?

Het herstel van de wereldeconomie na de coronacrisis zorgt voor meer vraag naar de fossiele brandstof en dat leidt tot hogere prijzen. De gemiddelde adviesprijs voor een liter E10 (Euro95) steeg vorige week tot 2,101 euro. Vandaag is de adviesprijs 2,099 euro.
De adviesprijs van de oliemaatschappijen wordt vrijwel alleen bij tankstations langs de snelweg gevraagd. Op andere plaatsen wordt benzine veelal goedkoper aangeboden omdat pomphouders daar minder kwijt zijn aan de huur van de grond. Dat kan tot meer dan 20 cent per liter benzine schelen.

Gaan de prijzen op korte termijn weer dalen?

Dat is lastig te voorspellen, maar het lijkt er niet op. Dat heeft ermee te maken dat oliekartel OPEC en zijn bondgenoten waaronder Rusland (samen de OPEC+) vasthouden aan bestaande plannen voor een geleidelijke maandelijkse verhoging van de olieproductie. "OPEC creëert schaarste, terwijl de vraag alleen maar stijgt", zegt Ewout Klok, pomphouder uit Hoogeveen en ook voorzitter van BETA, de belangenvereniging van tankstations.
In juli werd al besloten om de olieproductie elke maand te verhogen met 400.000 vaten per dag, om zo te voorzien in de grotere vraag naar olie door het economisch herstel na de coronacrisis. De OPEC+ had eerder de olieproductie nog scherp verlaagd in de coronapandemie om zo de prijzen niet te laten zakken. De Russische vicepremier Alexander Novak gelooft dat de markt nu in evenwicht is. OPEC-leden Koeweit, Irak en Angola hebben onlangs gezegd vast te willen houden aan de geleidelijke maandelijkse productieverhoging met 400.000 vaten per dag.

Maar waarom gaat de olieproductie dan niet nog verder omhoog? Dat scheelt aanzienlijk in de portemonnee

Dat zou voor afnemers van olie fijn zijn, maar de producerende landen lijken baat te hebben bij de situatie. Voor hen betekent dit dat ze olievaten duurder kunnen verkopen. Kenners denken dat de OPEC+ zich comfortabel voelt bij de huidige olieprijzen en daarom niet zou besluiten tot een sterkere productieverhoging.
De Amerikaanse president Joe Biden uitte afgelopen weekend op de G20-top in Rome nog wel kritiek op Saudi-Arabië en Rusland omdat zij niet voldoende zouden doen aan de productie, maar hij wilde verder niet zeggen welke stappen Washington zou kunnen zetten als de OPEC+ inderdaad voet bij stuk houdt.

Als de vraag straks in Nederland weer daalt door meer thuiswerken, gaat hier de prijs dan omlaag?

Waarschijnlijk niet. Mogelijk gaat in Nederland straks weer minder getankt worden, maar wereldwijd blijft de vraag naar brandstof stijgen. "Australië en Nieuw-Zeeland gaan juist weer open", merkt Klok op. De marktsituatie in Nederland is volgens hem een druppel op een gloeiende plaat.
De olievraag wordt bovendien verder aangejaagd door het gebrek aan gas en steenkool in Europa en Azië. Daardoor stappen energiebedrijven over op olie om de productie gaande te houden.

Wat merken de pomphouders van de stijgende prijzen?

Vooral veel gemopper van klanten, zegt Klok. "Maar zij weten ook dat wij er niet zoveel aan kunnen doen. Mensen reageren daarom gelaten." Gevoelens van schaamte bij pomphouders vanwege de stijgende prijzen wijst Klok lachend van de hand. Ook heeft hij niet het idee dat automobilisten de tank minder vol gooien. "Misschien dat er wel bewuster wordt gereden."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.