Virtueel lassen is de toekomst: 'Maar ik mis de geur en het vuur'

"Niet alleen virtueel lassen, maar virtueel leren, want er kan zoveel meer, en het is zoveel sneller", zegt opleidingsmanager Dick Huisman van de mbo-opleiding in Assen.

Het Drenthe College in Assen heeft iets nieuws. De technische leerlingen die lassen onder de knie moeten krijgen, trainen voortaan bij het Asser bedrijf Kumoweld. Daar staat een virtueel lasapparaat, waar ze de fijne kneepjes van het laswerk leren.

Een bak vol materiaal, zoals metaal en lasdraad is niet nodig. Overalls en beschermende handschoenen evenmin, afzuigers ontbreken en spatschermen zijn ook nergens voor nodig. "Want virtueel lassen stinkt niet, vonkt niet, en laat dus ook geen eventuele brandsporen na", zegt trainer Daniël Arents van Kumoweld.

Het enige wat de mbo-leerling hoeft te doen, is een virtuele lashelm opzetten, op 'O.K.' drukken, en op een proefveldje onder zijn neus allerlei lasoefeningetjes doen. Via het schermpje in zijn helm wordt dan een echt laswerkje tevoorschijn getoverd en kan hij meteen zien of er keurig binnen de lijntjes gelast wordt, de houding goed is en of de snelheid klopt.

Op een computerscherm naast de virtuele las-leerling krijgt trainer Daniël Arents alles haarscherp mee. Correcties hoeft hij nauwelijks te geven. "Want zodra de houding niet goed is, of ze buiten het lijntje raken, verschijnt er de kleur rood. En rood is niet goed, groen is prima."

Via een beamer kan de rest van het las-klasje de oefening van hun medestudent ook op de voet volgen. Aan eerstejaars werktuigbouwkunde Bram Koops hebben ze een goed voorbeeld. Die gaat als een speer, heeft het tempo lekker hoog liggen, en last ook nauwelijks buiten de lijntjes. "Het gaat lekker ja. Maar ik mis de beleving. Echt lassen, met rondspattende vonken, het opsnuiven van de geur, en warme handen krijgen, dat is toch veel echter."

Ook de anderen vinden het virtueel lassen maar zo-zo. "Ach ja, het is even wennen, en misschien zijn er aanpassingen nodig voor meer beleving." Maar volgens opleidingsmanager Dick Huisman van het Drenthe College is virtueel lassen 'echt wel dé toekomst'. Want hij ziet vele voordelen. "Zie het maar als een droogzwemoefening, om straks het echte werk goed te doen. Maar het is gewoon veiliger, je hebt veel minder materiaal nodig, dus is het goedkoper, en de leerlingen leren sneller en dus meer."

Trainer Arents onderstreept dat: "In een vrij korte tijd kun je met virtueel lassen allerlei verschillende werkjes lassen, zodat ze straks veel beter geschoold in de echte lasboxen van de opleiding stappen. Daar heb je ook maar één instructeur rondlopen die bij het echte lassen corrigeert. Met virtueel lassen, krijg je meteen feedback in je scherm."

En er is nog een groot voordeel van virtueel lassen, zo schat opleidingsmanager Huisman in: meer jeugd lekker maken voor het vak van lasser. "Door die virtuele helm lijkt het meer op gamen. En dat is toch iets waar de huidige generatie jongeren graag veel tijd aan spendeert. We hopen dat daardoor het lassen wat aantrekkelijker wordt voor jeugd en dat het niet vies hoeft te zijn, of eng door die vonken. Want er is een ernstig tekort aan goede lassers voor het bedrijfsleven", aldus Huisman.

Kumoweld, een groothandel in lastechniek met ook een eigen trainingscentrum, heeft niet voor niets een samenwerkingsverband met de technische opleidingen van het Drenthe College. Ze willen graag het lassen promoten, werken graag mee aan verbetering van het vak, en verwachten met de virtuele lastrainingen straks betere studenten af te leveren.

Volgens Daniël Arents heeft onderzoek al uitgewezen dat met virtueel lassen studenten beter opgeleid bij de bedrijven binnenkomen. "En daar is dringend behoefte aan."