'Eigen inwoners eerst op de woningmarkt'

De voorrang voor eigen inwoners geldt voor sociale nieuwbouwwoningen tot 355.000 euro, wat ook de grens is voor de Nationale Hypotheek Garantie volgend jaar. Maximaal 30 procent van de woningen mag via deze voorrangsregeling worden toegewezen. Nu is het voor gemeenten nog verboden om voorkeur te geven aan eigen inwoners. Alleen op de Waddeneilanden geldt een uitzondering.

In steeds meer gemeenten in Drenthe komen gezinnen uit de Randstad hun overwaarde verzilveren. Daardoor is het voor starters uit de eigen streek moeilijk om ertussen te komen. Goedkopere woningen zijn al lastig te krijgen, maar door het beperkte aanbod hebben starters het nog moeilijker op de eigen woningmarkt. Het voorstel van Ollongren ligt voor ter consultatie, waarna het plan eventueel wordt aangepast voor een definitieve versie. Daarna wordt er in het parlement over gestemd.

Als het aan het CDA in Tynaarlo ligt gaat de gemeente direct werken volgens het plan van Ollongren. "Dus laten we direct contact zoeken met de corporaties en ontwikkelaars zodat we het toewijzen van projecten kunnen uitstellen totdat de wet is ingevoerd", zegt fractievoorzitter Henk Middendorp. Hij wil in de gemeenteraad kijken naar de lopende projecten in de gemeenten.

Ook in Vledderveen wordt er verheugd gereageerd op de plannen. "Dit klinkt mij als muziek in de oren", zegt Henk Koene, voorzitter van Plaatselijk Belang Vledderveen. Hij zou het liefst de wetswijziging meenemen in de lopende wijzigingen van het bestemmingsplan in het noorden van het dorp. "Voor de nieuwbouw in de zuidelijke kant komt dit helaas te laat."

De gemeente Tynaarlo heeft een aantal nieuwbouwprojecten in Vries Zuid, Zuidlaren en Eelde lopen. Volgens Middendorp zal de woningschaarste hierdoor op korte en middellange termijn deels worden voorzien. Toch wil de partij dat er meer gebouwd gaat worden voor jongeren, gezinnen en ouderen. "We willen niet gaan bouwen voor beleggers, speculanten en verhuurders, uitgezonderd uiteraard de woningcorporaties."

Eerder werd bekend dat het voor gemeenten mogelijk wordt om bestaande woningen af te schermen van opkopers. Ze mogen wijken en huizen in hun gemeente aanwijzen waarvoor een opkoopbescherming geldt. Alleen mensen die zelf in het huis gaan wonen, mogen dan de woning kopen. Onder meer het CDA in Tynaarlo wil zo'n regeling om de lokale woningmarkt te beschermen. De partij vraagt het college of zo'n zelfbewoningsplicht ingevoerd kan worden in de gemeente. "Zo zijn de inwoners van onze gemeente verzekerd van het feit dat er voor hun gebouwd zal gaan worden en niet voor beleggers, verhuurders of zelfs Airbnb-achtige situaties."

De afgelopen periode hebben steeds meer gemeenten de woonplicht voor eigenaren van nieuwbouwwoningen ingevoerd. De maatregel dat de koper in het door hem of haar gekochte nieuwbouwhuis moet wonen, moet voorkomen dat de woning door beleggers wordt opgekocht. En beleggers het op hun beurt weer doorverhuren. Middendorp: "Deze constructie drijft de prijzen op van het toch al schaarse woningaanbod."