Mondengebied en gemeente lijnrecht tegenover elkaar om Pottendijkgeld

10 december 2021, 17:21 • 5 minuten leestijd

De voorbereidende werkzaamheden voor het energiepark zijn begin deze maand gestart © RTV Drenthe / Rien Kort

Wat te doen met de afkoopsom van 9,5 ton voor Energiepark Pottendijk? Over het antwoord op die vraag staan zes dorpsbesturen in het zogenoemde Mondengebied en de gemeente Emmen lijnrecht tegenover elkaar.

De dorpen willen dat het geld volledig wordt gestoken in de leefbaarheid van het gebied. De gemeente koerst aan op een subsidieregeling waarmee huiseigenaren hun woningen kunnen verduurzamen.

Nieuw-Weerdinge, Weerdinge, Emmer-Compascuum, Roswinkel, Emmer-Erfscheidenveen en Foxel-Scholtenskanaal hebben samen met de gemeente het afgelopen half jaar veel om tafel gezeten over de besteding van het geld (zie kader).

Volgens voorzitter Jan Schoonbeek van Plaatselijke Belang Weerdinge hebben De Monden twee opties naar voren geschoven: het geld wordt ingezet als ruggensteun voor onder meer de plaatselijke dorpshuizen en ouderenzorg. Of het bedrag wordt besteed aan de aankoop en inrichting van De Braakhekke als zorghotel. Deze school in Emmer-Compascuum komt straks leeg te staan, aangezien de leerlingen verhuizen naar een nog te bouwen kindcentrum.

Schoonbeek: "Volgens de wethouder kan de eerste variant niet vanwege het principe van gelijkheidsbeginsel." Oftewel: De Monden zou te veel bevoordeeld worden ten opzichte van andere dorpen en gebieden in de gemeente. "Op de besteding aan het zorghotel kregen we niet echt een reactie."

De dorpsbesturen zien weinig in het plan van de gemeente om het geld te steken in de bekostiging van energiebesparende maatregelen voor woningen. "Inwoners kunnen in dat geval een aanvraag voor hun huis indienen, zoals zonnepanelen. Zelf zullen ze ook een deel van de aanschaf op zich moeten nemen. En niet iedereen heeft dat geld."

Volgens de Mondendorpen is de afkoopsom technisch gezien een compensatie. Geld dat naar vrij inzicht besteed mag worden in het gebied, dus ook in de voorstellen van de Mondendorpen, aldus de dorpsbesturen.

Een voor het park bedoelde sleuf. Op de achtergrond het lawaaisportcentrum © RTV Drenthe / Rien Kort

"Bovendien stuurt de gemeente aan op een nadere gebiedsbepaling voor de besteding van het geld." Volgens Schoonbeek wordt er straks uitgegaan van een ring van om en nabij de twee kilometer rondom het toekomstige energiepark. "Slechts twee van de zes Mondendorpen vallen daar binnen en komen in aanmerking voor het geld." Ook dat zit de dorpsbesturen niet lekker.

Voornaamste argument waar de wethouder volgens Schoonbeek mee schermt, is dat de 9,5 ton niet zomaar vrij besteed mag worden. "In dat geval ontstaat het risico dat de afkoopsom kan worden teruggevorderd", vertelde hij ons.

Om die reden hebben de Mondendorpen vorige week een WOB-verzoek ingediend bij de gemeente. "Alle communicatie, inclusief de juridische onderbouwing onder de deal over Pottendijk, willen wij boven tafel. Ons geduld in deze zaak is op."

Overname Shell

Energiepark Pottendijk, dat gaat bestaan uit 14 windmolens en 35,5 hectare aan zonnepark, zou oorspronkelijk twintig procent van de zonneakker beschikbaar stellen aan de directe omgeving voor sociale en energiebesparende doelen. Maar er is voor gekozen deze regeling af te kopen met 9,5 ton. Het park is sinds eind vorig jaar in handen van Shell, die Pottendijk overnam van plaatselijk agrariër Jeroen Deddens. Deddens is ook degene die de afkoopsom voldoet.

Over een ding is wethouder René van der Weide het eens met de dorpsbesturen: het geld moet landen in het gebied rondom het energiepark. Ook beaamt hij dat er geen voorwaarden kleven aan besteding van het geld, noch dat er sprake is van risico op terugvordering. Dat laatste doet hij af als 'onzin.'

"Maar als gemeente kiezen we ervoor om het geld te besteden in de geest van de oorspronkelijke 20 procent-regeling. Omwonenden zouden in die opzet door deelname in het zonnepark een financieel voordeel krijgen op de energierekening."

Dat is na het afkopen van de regeling nog steeds het idee, aldus Van der Weide. "Mensen die in de buurt van het zonnepark wonen, mogen meeprofiteren." Maar bij toekenning draait het om de afstand tot het zonnepark, niet om het wonen in het Mondengebied." Volgens Van der Weide zou het anders niet eerlijk zijn ten opzichte van andere omwonenden of juridisch niet kloppen.

Er is tot nu toe nog geen besluit genomen over een dergelijk afstandscriterium tot Pottendijk. Om ook de meest noordelijk gelegen Mondendorpen Roswinkel en Nieuw-Weerdinge aan te laten haken, is een ring van zeven kilometer nodig, aldus Van der Weide ."De cirkel breidt in dat geval ook automatisch in zuidelijke richting uit. Waardoor Barger-Oosterveld, Emmerschans en Emmerhout ook mogen aanhaken."

Dat laatste is weer tegen het zere been van De Monden, die vinden dat het geld exclusief bij hun moet landen. Van der Weide blijft bij het standpunt dat dit juridisch gezien niet kan. "Maar dat laten we momenteel checken door een extern expert", voegt hij er aan toe. De exacte gebiedsbepaling valt ook samen met dit onderzoek.

De wethouder reageert enigszins gelaten op het WOB-verzoek. "Mijn indruk is dat ze twijfelen aan het juridische verhaal. Je kunt het niet eens zijn met deze regeling. Maar je mag van een gemeente verwachten dat zij zich aan wetten en regels houden." Is een dergelijk verzoek geen teken dat de communicatie niet soepel verloopt? "Je kunt er ook voor kiezen om hierover in gesprek te gaan."

De wethouder wacht dus de toetsing van het juridische kader af. Hij verwacht daar in het eerste kwartaal van 2022 meer duidelijkheid over te hebben. "Een logisch moment om contact op te nemen met de dorpsbesturen."

Van der Weide wil ook in gesprek met inwoners zelf. "Die hebben hier ook een stem in. Begin volgend jaar zetten we een aantal bijeenkomsten op poten. Op die manier nemen we alle geluiden mee. We kunnen dan een afgewogen besluit nemen over de besteding van het geld."