Opnieuw zorgen over waterinjectie Nijensleek

De voormalige gaswinput in Nijensleek wordt nu gebruikt voor afvalwaterinjecties
De voormalige gaswinput in Nijensleek wordt nu gebruikt voor afvalwaterinjecties © Josien Feitsma / RTV Drenthe
Deze maand voert Vermilion Energy werkzaamheden uit bij de voormalige gaswinput in Nijensleek. Daarbij wordt de hele binnenste schil, de zogeheten tubing, van de put vervangen. Opmerkelijk vinden Milieudefensie Westerveld en GasDrOvF. De installatie was namelijk twee jaar geleden ook al helemaal vervangen. Zij vrezen dat er iets goed mis is gegaan.
"Vermilion zou het niet doen als het niet ècht nodig zou zijn", zegt Karel Jasperse van GasDrOvf. "Er wordt zoveel gif de grond in gepompt en niemand die het weet en erop handhaaft. Ik verwacht over 20 tot 30 jaar enorme milieuschade als dit bovenkomt en in ons drinkwater terechtkomt."
De put in Nijensleek is niet meer in gebruik voor de gaswinning. Sinds 2009 wordt de put daarom gebruikt voor waterinjecties, het opslaan van restproducten die bij de gaswinning in de buurt vrijkomen.

Schadelijk?

Volgens Vermilion zitten in het restproduct voornamelijk water en zout omdat metalen te zwaar zijn voor de doorgang die specifiek voor gas gemaakt is. Volgens milieuclubs is het niet zo onschuldig. Zij vrezen dat de mijnbouwhulpstoffen die bij de gaswinning gebruikt worden, grote schade aan het milieu toebrengen.
"Er zitten kankerverwekkende stoffen in", stelt Alie Eiting van Milieudefensie Westerveld. "Dat gaat over zware metalen en gassen: benzeen, tolueen, ethyleen en xyleen en het zeer corrosieve H2S. Natuurgebied De Eese is hier heel dichtbij. Je moet er niet aan denken dat die stoffen in het grondwater en in de natuur terechtkomen."
Ook de betrokken ambtenaar van het ministerie van EZK zegt dat er meer dan alleen water en zout bij komt kijken. "In feite kunnen dat alle stoffen, het hele periodieke systeem, zijn", vertelt hij. Welke dat precies zijn weet hij niet. "Maar het klopt wel dat het restproduct voornamelijk bestaat uit heel zout water."
Op de achtergrond liep vanaf 2018 tussen SODM, de partij die de acties van gaswinners in de gaten houdt, en milieuclubs een rechtszaak tegen Vermilion. Zij wilden dat Vermilion meer informatie zou prijsgeven over het over het werkprogramma bij de put in Nijensleek en de daar gehouden 'repair-tubing-leak-operatie'. Hierin is het SODM in oktober dit jaar in het gelijk gesteld en dus moest Vermilion meer duidelijkheid geven. Volgens milieuclubs ontbrak onderzoek naar lekkage in voorgaande jaren. Het vertrouwen tussen milieuclubs en Vermilion is sindsdien extra geschaad.

Metingen

Hoe dan ook is het belangrijk dat de put niet lekt en waterdicht is. Ook Vermilion heeft daar belang bij. Daarom worden er regelmatig metingen gedaan en houdt SODM toezicht op die metingen van Vermilion.
De huidige werkzaamheden in Nijensleek gaan over de vervanging van de gehele bebuizing, vertelt Hidde Baars van Vermilion. "Het binnenste gedeelte, de tubing, wordt vervangen. Omdat we signalen kregen dat die niet helemaal goed meer was, is die uit voorzorg vervangen."
Ook het SODM is op de hoogte van de alarmbel die afging: "In november vorig jaar is in het meetsysteem een melding binnengekomen. Toen is de waterinjectie meteen stilgelegd. "

Ingrijpen

Vermilion spreekt van 'regulier onderhoud'. Toch is de installatie volgens hun sneller dan verwacht aan vervanging toe. "Normaal gesproken gaat de buis langer mee dan twee tot drie jaar. Het water is erg zout en dat zorgt voor wrijving en schuring. Je krijgt dan een soort corrosie. Als je dat signaleert moet je ingrijpen. De waterinjectie ligt hier daarom nu alweer een tijdje stil."
De nieuwe buis krijgt een jasje aan van epoxy, een materiaal dat de buis beter weert tegen corrosie en die tot nu toe voornamelijk in de geothermie gebruikt wordt. Omdat de hele installatie van hetzelfde materiaal moet zijn om te werken, wordt daarom de hele bebuizing vervangen. De installatie ligt diep onder de grond. Vermoedelijk gaat de investering dan ook tienduizenden euro's kosten.

'Opmerkelijk'

Eiting verbaast zich over de reactie van Vermilion. "Er is ons gezegd dat bij de eerdere 'repair-tubing-leak-operatie' dit afdoende zou zijn en dat er geen corrosie meer plaats kon vinden. Het is opmerkelijk dat precies in dezelfde maand waarin de voorzitter van de Raad van State begon over verwijtbare nalatigheid, de injectie is stilgelegd. Dat is dan wel erg snel geërodeerd."
"We snappen dat het spannend is voor de omgeving als er continu werkzaamheden moeten plaatsvinden, maar het is een goed teken" licht het SODM toe. "Het is een prijzig onderdeel dat vervangen wordt. Het gaat om een binnenbuis op behoorlijke diepte. We zijn blij dat Vermilion het serieus aanpakt en hebben geen signalen dat er nu iets niet klopt. Maar we zouden het fijn vinden als ze actiever communiceren naar inwoners."

Cowboy

GasDrOvF is niet gerustgesteld. "Wie zegt dat het niet lekt?" vraagt Jasperse zich hardop af. "Voor burgers zijn er heel veel regels, maar deze bedrijven hebben een 'carte-blanche'. Er is niemand die ze controleert op die diepte. Het is on-Nederlands om zo met problemen om te gaan, dit is meer iets voor cowboystaten."
Eiting is gematigder over de ontwikkeling in Nijensleek: "We zijn blij dat het bedrijf haar verantwoording neemt, begrijp me niet verkeerd. Maar dit hadden ze dan al veel eerder moeten doen. Wie zegt dat vervanging niet al veel langer nodig was. Jammer dat we dit tot aan de Raad van State aan toe hebben moeten aanvechten."

Hoe verder?

Volgens Baars van Vermilion zijn de werkzaamheden inmiddels afgerond. De laatste hand is daar vorige week aan gelegd. Toch gebeurt er nog genoeg op het terrein. De nieuwe installatie moet eerst uitgebreid getest en gekeurd worden voordat de put klaar is voor nieuwe waterinjecties. Wanneer hij weer in gebruik genomen wordt, is nog niet bekend.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.