Geen nachtmis, maar een dageraadsmis om 5.00 uur

"Dit is redelijk uniek", vertelt pastoor Peter Stiekema van de Pauluskerk. Hij is inmiddels 27 jaar pastoor en dit is de eerste keer dat hij de dageraadsmis houdt. "In vroegere tijden, toen ik nog kind was, was er altijd een dageraadsmis. Die is op een gegeven moment in ongebruik geraakt, want de nachtdienst werd drukker en aangenamer. Dit jaar hebben we de vroege mis in Emmen weer 'van stal gehaald' om dat letterlijk te zeggen."

Nu Kerstavond door de regels wegviel, druppelde de Pauluskerk in de vroege ochtend aardig vol. Bij de ingang stond de zogeheten plaatsaanwijzer - een nieuwe functie bij de kerk - die de dertig gelovigen naar hun plek begeleidde en de coronaregels uitlegde. Wat opvalt: het is een jonge club.

"Anders is de kerk vaak grijshoofdig", zegt bezoeker Ronnie de Ryk. "Er waren nu ontzettend veel jonge mensen. Eigenlijk waren het allemaal jonge mensen op een paar ouderen na."

De Ryk is een trouwe kerkganger en zingt normaal gesproken in het Pauluskoor. "Ik kies hiervoor want dit is gewoon een bijzondere viering", zegt ze. Het vroege tijdstip en de kou weerhielden haar niet van haar komst. "Het was heel mooi en dat zag je ook wel in de kerk. Voor zo'n vroeg uur waren er heel veel mensen. Maar het was wel wiebelig op de straat. Ik bedoel: je bent ouder, het is donker, je hebt nog niets gegeten en je loopt helemaal alleen. Het was vreemd."

Ze heeft nog nooit zo vroeg in de kerk gezeten. "Heel vroeger gingen wij voor school aan naar de kerk, om kwart over acht, en dan mocht je ook niet gegeten hebben. Toen stond mijn juf op de banken te tikken als we iets moesten doen. Dit is wel even wat anders, een andere tijd."

Achter gesloten deuren was vannacht wel de eredienst, die kunnen kerkgangers terugkijken via YouTube. Dat doet het kerkbestuur vaker. "Het is een noodoplossing. In het huis van de Heer is elkaar ontmoeten toch wel een andere beleving dan thuis op de bank."

Stiekema had eerder al eens het idee geopperd om de dageraadsmis nieuw leven in te blazen. "Toen had ik vier kerken en toen wilden ze allemaal de nachtmis als eucharistie, dus met priester. Maar ik kan niet vier kerken op één avond bedienen, dus toen stelde ik al eens voor om de dageraadsmis te doen. Toen kreeg ik twee gezichten die mij aankeken alsof ik in een parallel universum vertoefde."

Stiekema overweegt een vervolg voor komend jaar. "Tradities beginnen altijd ergens en het voordeel is: je hebt nu een heel lange eerste kerstdag."