Boeren voor rechter voor illegaal verwerken papierslib in vergister

ANP-428870644
Een boer bemest zijn grasland, niet een van de boeren in dit verhaal © ANP / Sander Koning
Het Openbaar Ministerie (OM) vervolgt zeven boerenbedrijven in Drenthe, Groningen en Friesland voor het overtreden van de meststoffenwet. De boeren hebben tonnen papierslib verwerkt in hun biovergister, terwijl dat niet mag. Er bleef een milieuvervuilend restproduct over - digestaat - dat als meststof over het land werd uitgereden.
Via tussenhandelaren kwam het slib bij de vergisters in onder meer Donderen, Hurdegaryp en Mussel terecht. De boeren kregen daarvoor 20 euro per ton. Het OM wil niet alleen die zogeheten eindgebruikers tot de orde roepen, maar startte onlangs het onderzoek Brandgans waarin ook bedrijven in Gelderland, Friesland en Groningen worden gehoord die als tussenhandelaren optraden.

Slibmateriaal

Volgens het OM is de Wet milieubeheer geschonden door zich op die manier te ontdoen van (gevaarlijke) bedrijfsafvalstoffen. De zaak kwam aan het licht door een controle van milieudienst FUMO op 28 augustus 2019. Een toezichthouder vond net buiten de bebouwde kom bij het Friese Hantumhuizen twee partijen slibmateriaal. Bij het materiaal lag een emmer met een begeleidingsbrief en een handgeschreven briefje over de afkomst van dat materiaal en de eindbestemming in Hantumhuizen.

Dure aangelegenheid

De zeven boeren moesten onlangs voor de politierechter in Groningen verschijnen. Afvalverwerking is duur, zei de officier van justitie. In dit geval ging het om afvalwater van de papierindustrie, met daarin flinters papier. Te nat voor de verwerking in verbrandingsovens, legde de aanklager uit. En een dure aangelegenheid om dat vervolgens op de juiste wijze te verwerken. Het omkatten van het product (een andere identiteit geven) levert juist weer geld op. Tegen betaling nemen tussenhandelaren dat afval in en op papier werd het omgezet in een 'veilig' product voor verwerking in een vergister.

Belletje rinkelen

In het papierslib zat bijvoorbeeld een te hoog kopergehalte. De boeren hadden er geen idee van dat zij een illegaal product innamen, zeiden ze tegen de rechter. Volgens de officier van justitie mag je van de boeren verwachten dat zij op de hoogte zijn van de regels met betrekking tot het accepteren van stoffen voor vergisting. Dat ze voor het innemen werden betaald, had er al voor moeten zorgen dat er bij hen een belletje ging rinkelen, meende de aanklager.
De rechter stelde de zeven zaken uit, omdat nu ook de tussenhandelaren worden gehoord. Deze zaken zijn onderdeel van een veel grotere strafzaak. Volgens de rechter kunnen de uitkomsten van die verhoren van belang zijn in deze zaken.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.