Zoek het uit! - Wat is er met het laatste schip van Gasselternijveen gebeurd?

Bert Schipper wil graag weten waar dit laatste schip is gebleven: "Het schip werd in de jaren zestig gekocht door een reder, een markante man, genaamd Brouwer. Ooit schijnt er in Gasselternijveen een poging te zijn gedaan om het schip naar het dorp te halen", weet Schipper. De vraag kwam als winnaar uit de bus in de

van december.

Om uit te vinden waar het schip is gebleven, beginnen we bij het begin. De kustvaarder zag in 1935 het levenslicht op een scheepswerf in Groningen. De eigenaar, Jurjen Swiers, doopte het schip 'Jura', een samenstelling van Jurjen en Aaltje, de naam van zijn vrouw.

Na vijf jaar handelsvaart werd de Jura gedurende de oorlogsjaren ingezet voor onder meer het vervoer van militairen en wapentransport. Het schip stond onder toezicht van het ministerie van Oorlogtransport en verbleef tijdens de oorlog in Engelse en Schotse wateren.

Na de oorlog kreeg Jurjen zijn schip weer terug. Op 12 januari 1961 strandde de Jura bij Bacton (Norfolk), op weg van Vlissingen naar Hull met een lading kunstmest. Het schip liep in dichte mist bij hoog water het strand op.

Twee hoogwaters later pas kon het schip door een sleepboot weer vlot getrokken worden. Jurjen Swiers had inmiddels een grotere kustvaarder gekocht en besloot de Jura te verkopen.

En toen kwam de Jura in Gasselternijveen terecht. Het schip werd in 1962 voor 150.000 gulden gekocht door Arie Brouwer, een Gasselternijveense kustvaartkapitein die hiermee zijn eerste eigen schip kocht. Hij doopte het schip Gasselte.

Arie Brouwer heeft 13 jaar met de Gasselte gevaren. De kleine handelsvaart was daarna niet meer rendabel. Het schip voer de laatste jaren nog veel op kleine Engelse en Schotse haventjes met graan en oud ijzer, maar in 1974 besloot Arie toch om zijn schip te verkopen voor de sloop.

Toen het schip te koop kwam besloot de gemeente Gasselte het schip te kopen en een ereplaats te geven in recreatiepark de Hunze. Hier zou het in een speciaal hiervoor uitgediept zwembad komen te liggen en dienst gaan doen als museumschip.

Het schip moest over de weg vervoerd worden naar Gasselternijveen. Dit had nogal wat voeten in de aarde, en naarmate de tijd vorderde bleek het vervoeren van de Gasselte een steeds groter probleem te worden.

Uiteindelijk wordt het vervoer verboden door Rijkswaterstaat. Het schip bleek een te zware belasting voor bruggen en wegen:

Vier jaar na aankoop besluit de gemeente het schip dan toch maar te koop aan te bieden aan de sloper.

Zo ver kwam het niet. Een eigenaar van een watersportbedrijf in Zoutkamp zag er nog wel brood in. Hij kocht het schip en was van plan om het in de rustige uren van zijn bedrijf weer op te knappen, en het later een recreatieve functie te geven. Achteraf had hij het te zonnig ingezien, want het schip werd twee jaar later, zonder enig onderhoud, weer doorverkocht.

Een zekere Kapitein Medendorp, die in die tijd met zijn eigen schip zeevissers naar het wad bracht, wilde de Gasselte eren als monument, en het na een volledige restauratie weer in gaan zetten in de sportvisserij. Hij begon eind 1980 met deze enorme klus.

In 1982 geeft de Scheepvaartinspectie een nieuwe internationale meetbrief af. De nieuwe naam wordt Eemsland Prinses. Op 21 april 1983 vaart kapitein Medendorp het schip van Zoutkamp, via de stad Groningen, weer naar Delfzijl. Hier zou het schip verder worden afgebouwd als recreatievaartuig.

Dit blijkt echter nog aardig wat geld te gaan kosten, en kapitein Medendorps middelen waren niet onuitputtelijk. Hij ging op zoek naar financiële steun, maar vond deze nergens. Op 7 oktober 1987 sprak het gerechtshof in Leeuwarden het faillissement uit over de rederij van kapitein Medendorp.

De curator van de failliete kapitein verkocht het schip aan Lex Tichelaar. Hij was bedrijfsleider van Scheepsrestauratie Friesland, en liet het schip ombouwen tot woon- en werkschip. De ligplaats werd Leeuwarden.

Twee jaar lang is de kustvaarder in Leeuwarden in gebruik geweest door Scheepsrestauratie Friesland. Daarna groeide het bedrijf uit zijn jasje en verhuisde naar Harlingen. Het schip ging niet mee, maar werd verkocht aan M. van Kinderen, een Rotterdammer die het schip naar Nieuwerkerk aan den IJssel liet slepen.

Van Kinderen doopte het schip Prinses Clazina II, en had er wilde plannen mee. Hij verving onder andere al het oude relingwerk, en schilderde het schip grijs in plaats van blauw. Ook wilde hij er mee gaan varen, en er op gaan wonen. Al deze werkzaamheden kostten hem uiteindelijk te veel tijd, en hij besloot het vaartuig weer van de hand te doen.

Laatste rustplaats als Jura
In 1993 werd een jong stel uit Rotterdam de nieuwe eigenaar. Ze waren verliefd geworden op het schip en zijn ligplaats, en gingen op het schip wonen in de Hollandsche IJssel. Ze hadden geleerd van alle wilde plannen van vorige eigenaren en besloten dan ook om er, naast het noodzakelijke onderhoud, gewoon lekker op te gaan wonen en daarvan te genieten. Ze gaven het schip na alle namen die het al had gehad de eerste naam, Jura, weer terug.

Scheepsbel
Naar aanleiding van dit bericht is inmiddels ook duidelijk geworden waar de oude scheepsbel van de boot is. "De scheepsbel van het motorschip Gasselte staat op mijn werkkamer in het gemeentehuis van Aa en Hunze", mailt wethouder Henk Heijerman naar RTV Drenthe.

In 1996 maakte de Teleac in de serie 'Industrieel Erfgoed' een reportage over het schip:

Informatie en beelden met dank aan Don Heijman.

Zoek het uit!
Heb je zelf een vraag waarvan je denkt: 'Zoek het uit!'? Stuur 'm in en wie weet gaan wij binnenkort op zoek naar het antwoord.