'Treinbord Westerbork-Auschwitz is icoon van de Jodenvervolging'

Het iconische treinbord dat op de treinen richting Auschwitz zat (Rechten: RTV Drenthe)
Het iconische treinbord dat op de treinen richting Auschwitz zat (Rechten: RTV Drenthe)
66 treinen met duizenden Joden zijn vanaf juli 1942 vanuit het voormalige Kamp Westerbork vertrokken naar het grootste complex van concentratie- en vernietigingskampen: Auschwitz. Gisteren was het 74 jaar geleden dat het nazikamp in bezet Polen werd bevrijd. Sinds afgelopen weekend is in Herinneringscentrum Kamp Westerbork de expositie Westerbork-Auschwitz te zien.
De relatie van Westerbork met het vernietigingskamp staat centraal. Het Herinneringscentrum stelt onder meer het originele treinbord 'Auschwitz-Westerbork' tentoon. Ook is een kamppak uit Auschwitz te zien en beelden en foto's van vroeger en van nu.

Persoonlijke verhalen

"Wat we hebben aan filmmateriaal is ook te zien", zegt directeur Dirk Mulder. "Dat is wel echt uniek." Het draait in de tentoonstelling voornamelijk om de persoonlijke verhalen, zegt Mulder. "Wie kwamen daar nou eigenlijk terecht en wat gebeurde er met de mensen? Een groot deel is onmiddellijk vernietigd, anderen moesten werken. Een enkeling heeft het daar overleefd."
Het ijzeren treinbord is volgens hem een bijzonder stuk. "Alle treinen die vanuit Westerbork naar Auschwitz gingen, hadden het bord met daarop 'Westerbork-Auschwitz' en 'Auschwitz-Westerbork' op een van de wagens. De treinen kwamen dus ook weer terug. Zo'n bord is echt een icoon van de Jodenvervolging en van het bewijs ervan."

Briefjes uit de trein

Er zijn ook briefjes te zien, die slachtoffers in de trein op weg naar Polen schreven en die zijn teruggevonden. Mulder: "Een aantal mensen heeft verslag gedaan. Die verslagen eindigden als de treindeuren open gingen. Een enkele keer staat in zo'n briefje een laatste zin als 'Ik zie hier een grote stad' of 'Ik zie een soort fabrieksdorp'. Daarna stopt het ook, want dan werden mensen de trein uitgedreven. Het zijn heel bijzondere documenten."

Radio Westerbork

Komende zondag staat de Auschwitz-tentoonstelling centraal in Radio Westerbork. In de live-uitzending schuiven onder anderen Rozette Kats en Monica van Rijn-Franken aan. Kats' ouders werden omgebracht in Auschwitz, die van Van Rijn-Franken overleefden wel, maar haar vader stierf later alsnog aan de gevolgen van de ontberingen. Verder zit ook conservator Guido Abuys aan tafel. Hij vertelt meer over de tentoonstelling.
Radio Westerbork is tussen 15.00 en 16.00 uur te horen op Radio Drenthe en wordt gemaakt in de glazen overkapping van de voormalige commandantswoning in het Herinneringscentrum Kamp Westerbork. De live-uitzending bijwonen? Dat kan ook; de toegang is gratis.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.