Boeren: provincie moet handhaven op 'stikstofvergunning' Jumbo Beilen

Boeren trokken vandaag naar het provinciehuis in Assen
Boeren trokken vandaag naar het provinciehuis in Assen © RTV Drenthe / Serge Vinkenvleugel
Moet supermarktketen Jumbo wel of geen natuurbeschermingsvergunning aanvragen? Volgens boerenactiegroep Farmers Defence Force (FDF) gaat het bedrijf momenteel zonder vergunning over de schreef en moet de provincie gaan handhaven bij het distributiecentrum van Jumbo in Beilen. Gedeputeerde Staten (GS) hebben dat verzoek afgewezen omdat de boeren in hun ogen geen belanghebbenden zijn.
De boeren zijn het daarmee niet eens en willen dat de provincie wel gaat handhaven. Vandaag stonden FDF-boer Arjen Schuiling uit Tynaarlo en de provincie daarom voor de commissie rechtsbescherming.
Distributiecentra van de Jumbo zoals in Beilen en Raalte moeten volgens de boerenactiegroep een natuurbeschermingsvergunning hebben omdat er meer dan zeven vrachtwagens komen laden en lossen. Alleen als er maandelijks minder dan zeven vrachtwagens komen laden of lossen, is geen vergunning nodig zegt FDF. Volgens de actiegroep is het voor de hand liggend dat bedrijven met veel vervoersbewegingen een hoge stikstofuitstoot hebben en dus moeten beschikken over zo'n vergunning. Het distributiecentrum van de Jumbo in Beilen ligt vlak bij een stikstofgevoelig en kwetsbaar Natura 2000-gebied: het Dwingelderveld.

'Niet-vergunde grijze stikstof'

Boer Schuiling - bekend van het boerenprotest in Groningen - legde de commissie uit dat hij juist wel belanghebbende is, ook al ligt zijn boerderij een kleine 25 kilometer van het distributiecentrum in Beilen. "De vrachtwagens van Jumbo rijden ook langs mijn weilanden om de winkels in Zuidlaren en andere supermarkten in de buurt te bevoorraden. Het gaat hier over niet-vergunde grijze stikstof. En wij zitten met vergunde stikstof, bovendien is dat groene stikstof dat in een kringloop werkt. Wij zijn heel erg bang dat onze legale vergunningsruimte gebruikt gaat worden voor bedrijven met illegale grijze stikstof."
Vergunde stikstof
Te veel stikstofneerslag is slecht voor de natuur en de beschermde Natura 2000-gebieden. Daarom is een vergunning nodig voor activiteiten waar stikstof bij vrijkomt. De hoeveelheid stikstof die binnen zo'n vergunning mag vrijkomen is de zogeheten stikstofruimte. Een groep boeren vreest dat binnen deze ruimte de 'groene' stikstof (uit de landbouw) wordt ingeruild voor 'grijze' stikstof (uit energie, verbranding van fossiele brandstoffen).
Dat GS zowel de vereniging als de stichting van de actiegroep geen belanghebbenden vinden, wil er bij FDF-advocaat Max Hazekamp niet in. "Het is één van de doelstellingen van FDF om het stikstofbeleid van het kabinet te wijzigen. Dat staat in de statuten. Verder moet je ook kijken naar de feitelijke activiteiten. Dat alles moet in samenhang worden beoordeeld. Komt ook nog eens bij dat de leden van FDF voor een groot deel in de buurt van natura-2000-gebieden wonen. Hoe kan FDF nou geen belanghebbende zijn?"
Gedeputeerde Henk Jumelet benadrukt dat FDF is opgericht om agrarische belangen te behartigen en niet vanwege natuurbescherming. Om die reden is de actiegroep volgens de provincie geen belanghebbende in deze kwestie. "Wij hebben nu eenmaal de Algemene wet bestuursrecht (Awb) te hanteren. Daar maken we geen uitzondering op", aldus Jumelet. "We zijn benieuwd naar het advies van de commissie rechtsbescherming."

Waar gaat het de boeren om?

FDF vindt het onterecht dat de agrarische sector de stikstofproblematiek moet oplossen, terwijl bedrijven in andere sectoren niet eens een vergunning hebben voor de stikstof die zij creëren. Om erachter te komen welke bedrijven zonder natuurbeschermingsvergunning opereren, heeft de boerenorganisatie WOB-verzoeken gedaan. Via die Wet Openbaarheid van Bestuur weet FDF nu waar wel en waar geen vergunningen zijn aangevraagd of afgegeven.
Ook vindt FDF het raar dat de overheid stikstofruimte weg wil halen bij de boeren die een natuurbeschermingsvergunning hebben om die ruimte te kunnen geven aan bedrijven die geen natuurbeschermingsvergunning hebben om zo ruimte te creëren voor bijvoorbeeld woningbouw of aanleg van infrastructuur. Dat is de wereld op z'n kop, zegt FDF-vicevoorzitter Jos Ubels, bij RTV Oost.
Vanwege de coronamaatregelen mochten niet alle boeren de Statenzaal van het provinciehuis in. Ze konden via een videoscherm buiten de hoorzitting volgen. Maar de aanwezigheid van de boeren bij het provinciehuis moet meer als een protest worden opgevat, vertellen de boeren buiten.

Wel of geen natuurbeschermingsvergunning nodig?

Hebben de boeren gelijk, en hebben bedrijven, zoals distributiecentra van supermarkten, een natuurbeschermingsvergunning (NB-vergunning) nodig? Gedeputeerde Henk Jumelet vindt het een lastige. "Het is niet zo dat elk bedrijf zo'n vergunning nodig heeft. Het is een heel ingewikkeld verhaal en niet goed samen te vatten in een simpele zin. Laten we maar eens kijken hoe dit afloopt. Dit is van belang voor Drenthe, maar ook voor de rest van Nederland."
Jumelet waarschuwt bovendien dat de gang naar de commissie wellicht gevolgen voor de boeren kan hebben. "Ik heb eerder al gezegd: gelijke monniken, gelijke kappen. Als je vraagt bij de Jumbo te gaan handhaven - als dat uiteindelijk zou moeten vanwege het ontbreken van een vergunning - dan moet dat óók bij boeren die eveneens geen NB-vergunning hebben. Dat is wel een heel cruciaal punt."
De commissie rechtsbescherming wil tussen de twee en vier weken nemen om een uitspraak te doen. Dat advies gaat naar GS en is niet bindend. Als GS haar standpunt niet wijzigen kunnen FDF en Arjen Schuiling naar de bestuursrechter stappen.
Commissaris van de Koning Jetta Klijnsma liet vrijdag in een nieuwjaarsinterview op TV Drenthe weten dat de boeren niet alleen verantwoordelijk zijn voor het oplossen van het stikstofprobleem.
Boeren: provincie moet handhaven op 'stikstofvergunning' Jumbo Beilen

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.