Jehovah's Getuigen zien 'hetze' in beschuldiging seksueel misbruik

"Wij herkennen ons niet in de hetze die momenteel gaande is tegen ons, alsof wij seksueel misbruik faciliteren of er niets aan zouden doen." Dat zegt woordvoerder Michel van Hilten van de Jehovah's Getuigen. De organisatie met het hoofdkantoor in Emmen reageert bij RTV Drenthe voor het eerst uitgebreid op de kwestie rond seksueel misbruik.
Volgens de stichting Reclaimed Voices, die werd opgericht om slachtoffers binnen de geloofsgemeenschap een stem te geven, zijn inmiddels meer dan driehonderd meldingen van seksueel misbruik binnengekomen.

Wel heel erg veel

"Wij houden geen statistieken bij, maar het aantal dat door de stichting wordt genoemd is wel heel erg veel", zegt Van Hilten. "Als het zulke aantallen geweest zouden zijn, dan zou het ons wel opgevallen zijn."
Het beleid van de Jehovah's Getuigen staat sinds mei vorig jaar op de website van de organisatie. Daarin staat dat als een kindermisbruiker berouw toont, hij deel mag blijven uitmaken van de gemeenschap. Wel worden er restricties opgelegd en mag diegene niet meer met kinderen alleen zijn. Toont de misbruiker geen berouw, dan wordt hij direct uit de Jehovah's Getuigen gezet.
Jehovah's Getuigen herkennen zich niet in de genoemde aantallen van seksueel misbruik

Aangifte doen

Het initiatief om aangifte te doen wordt bij het slachtoffer gelegd. "Adviseren om aangifte te doen is een groot woord, maar we zullen diegene er wel op wijzen. We zullen iemand er niet van weerhouden noch stimuleren om dat te doen. Dat moet het slachtoffer zelf bepalen. Als het om heel jonge kinderen gaat, dan is het natuurlijk aan de ouders of voogd", aldus Van Hilten.
Iemand die binnen de beweging slachtoffer is geworden van misbruik gaat volgens de regels in eerste instantie naar zijn ouders of direct naar een ouderling. Die is verplicht een interne melding te maken. Aangifte bij de politie vinden de Getuigen een exclusieve zaak voor het slachtoffer of de ouders.
Op dit moment onderzoekt het Openbaar Ministerie negen aangiftes. Jehovah's Getuigen hebben tot nu toe niet willen meewerken met politie en justitie.

Lees meer: Inval hoofdkantoor Jehovah's Getuigen Emmen wegens misbruik

Van Hilten zegt dat een verandering van het beleid nu nog niet aan de orde is. "Reclaimed Voices is een stichting die zich ontpopt tot een schreeuwstichting met tendentieuze stellingname. Ook heeft de stichting een stijl van communiceren die niet de onze is en daar houden wij ons verre van."

Onderzoek

Het hoofdkantoor wacht ook een onderzoek af dat de Universiteit van Utrecht binnenkort gaat doen. "Daaruit zal blijken wat er aan de hand is en in hoeverre." Centrale vraag in het onderzoek is hoe de organisatie omgaat met misbruik in eigen kring en wat voor invloed dit heeft op de bereidheid van slachtoffers om aangifte te doen.
Hoewel Jehovah's Getuigen geen medewerking hebben verleend aan justitie en politie, zeggen ze dat de Utrechtse onderzoekers welkom zijn. "We zijn altijd bereid ons beleid toe te lichten, dus dat zullen we naar hen toe ook doen", aldus Van Hilten.

'Onveilige situatie in stand gehouden'

Al jaren is er kritiek op het beleid van de organisatie over de manier waarop zij omgaat met seksueel misbruik binnen eigen kring. Uit onderzoek van dagblad Trouw in 2017 bleek dat de manier waarop Jehovah's Getuigen omgaan met misbruikzaken, traumatisch is voor slachtoffers.
"Daders worden niet aangegeven bij de politie, niet door de organisatie zelf in ieder geval, en daarmee houd je eigenlijk een onveilige situatie in stand", zegt Frank Huiting, een van de oprichters van het meldpunt Reclaimed Voices.

Lees meer: 'Ik heb nog maandenlang bij de dader in de buurt moeten rondlopen, verschrikkelijk'

Huiting heeft zelf misbruik ervaren binnen de geloofsgemeenschap. "Ik heb ervaren en gezien dat het een groot, structureel probleem is binnen deze gemeenschap. Ik heb er verschillende gesprekken over gehad met ouderlingen en ambtsdragers, maar er gebeurde niets."

'Complexe wereld'

"Het wordt gezegd dat het je vrij staat om aangifte te doen, maar de consequenties zijn ook voor jou", zegt Huiting. "Dus ja, in de werkelijkheid, hoe vrij voel je je om aangifte te doen?"
Het is voor de buitenwereld lastig voor te stellen hoe het er bij de Jehovah's Getuigen aan toe gaat. "De meeste mensen kennen ze van dat ze bij de deur komen. Het is een complexe wereld, dat is niet iedereen zich bewust. De Jehovah's Getuigen hebben ook een heel ander wereldbeeld dan de rest van de maatschappij. Ze stellen zich boven anderen in de maatschappij, boven andere instanties bijvoorbeeld."
"Als kind weet je niet anders. Je wordt geacht om alles in dienst te stellen van Jehovah's Getuigen. Je zo min mogelijk te mengen met de buitenwereld", legt Huiting uit. Nadat hij uit de organisatie was gestapt, moest hij van alles opnieuw leren. "Dat was wel gênant, dat je niet weet hoe je je verjaardag viert. Of dat je op latere leeftijd een opleiding moet volgen, omdat dat afgeraden wordt."

Kind centraal

Reclaimed Voices benadrukt dat ze niet tegen Jehovah's Getuigen zijn, maar voor een beleidsverandering. "Het kind staat nu niet centraal", legt Huiting uit. In zijn ogen moet er in het beleid opgenomen worden dat ook ouderlingen en ambtsdragers binnen de organisatie aangifte doen of melding maken bij de instanties van seksueel misbruik.
"Wij zijn erg blij dat het onderzoek van de Universiteit Utrecht er komt", zegt Huiting. "Het is uiteindelijk aan het bestuur van Jehovah's Getuigen om iets met die conclusies te gaan doen."

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.