Pluimveehouders pleiten voor vaccinatie tegen vogelgriep

"Het is elk jaar weer een soort Russisch roulette: gaat de vogelgriep aan mijn deur voorbij of niet?" Dat zegt Mariska Oving uit Odoornerveen. De pluimveehoudster houdt samen met haar man Bert 58.000 vrije-uitloophennen in twee stallen.

Op twee plekken in Nederland, in Noord-Brabant en Noord-Holland, sloeg de vogelgriep vandaag toe, ondanks de ophokplicht. De ruim tweehonderdduizend kippen worden geruimd.

Europa kampt met de zwaarste vogelgriepuitbraak ooit. In Nederland is daarom sinds eind oktober een landelijke ophok- en afschermplicht van kracht. Sindsdien is desondanks bij zo'n twintig bedrijven vogelgriep vastgesteld. "Dat is zorgelijk. De ziekte concentreert zich niet op één plek", zegt Oving. "Dat maakt het zo onvoorspelbaar."

Pluimveehouder Gert Bouwhuis uit Witteveen heeft 50.000 kippen. Hij kan zich niet voorstellen dat het griepvirus door mensen is meegenomen de stallen in. "We zijn zo voorzichtig. We ontsmetten ons, we nemen alle hygiënemaatregelen in acht, niemand kan er zomaar in- of uit. Ik kan maar één manier bedenken hoe dat vogelgriepvirus de stal is ingekomen: via ventilatie."

Piet Faber, van de vakgroep pluimveehouderij bij LTO Noord, vraagt zich dat ook af: "Hoe komt dat virus in de stal? Dat is de grote vraag binnen onze sector en daarom doen we daar met allerlei instanties onderzoek naar."

Zowel pluimveehouder Oving als Bouwhuis pleiten voor het vaccineren van de kippen. "In Frankrijk willen ze daar proeven mee doen", legt Oving uit. "Want het binnenhouden van het pluimvee kan niet eindeloos doorgaan, ook al doen we wat we kunnen om het virus buiten de deur te houden."

Volgens de Franse landbouwminister Julien Denormandie is vaccineren op termijn het enige echte medicijn tegen de steeds terugkerende dierziekte. Het is nog niet bekend wanneer de Fransen ermee willen beginnen, meldt Nieuwe Oogst. Volgens de Franse landbouwminister hoeft het gebruik van het vaccin geen taboe te zijn, omdat er geen alternatieve oplossingen voor de lange termijn zijn.

Toch zitten er haken en ogen aan het vaccineren van pluimvee, waarschuwt Faber. "Niet alleen lopen de kosten op, je krijgt ook met handelsbeperkingen te maken. Geënte kippen hebben mogelijk antistoffen tegen het virus in hun bloed. Die kippen mag je bijvoorbeeld niet exporteren."

Afwachten is geen optie vindt Bouwhuis. "Dit is een terugkerend probleem. Jaar in, jaar uit hebben we met dit virus te maken. We moeten nu wel wat ondernemen, want je bent zo drie jaar verder."

Inmiddels zitten de leghennen van Oving, net als de kippen van Bouwhuis, dertien weken binnen. Na zestien weken vervalt het predicaat 'vrije uitloop'. Dan worden het scharrelkippen. "De markt wordt dan overspoelt met scharreleieren. Je kan je voorstellen dat dat financiële gevolgen heeft." Bouwhuis vult aan: "Ik moet mijn eieren dan ver beneden de kostprijs verkopen."

Voor Oving is de ophokplicht een terugkerende ergernis. "Elk jaar moeten de kippen naar binnen, maar de laatste jaren wordt de ophokplicht steeds langer dan 16 weken. En zeker nu we de kippen al vroeg in het jaar, in oktober, moesten binnenhouden. Dan is de kans groot dat we over drie weken, wanneer we nog maar in februari zitten, we ze nog steeds niet naar buiten kunnen doen", legt Oving uit.

"We moeten op zoek naar een structurele oplossing, en dat zou het vaccineren tegen vogelgriep kunnen zijn. Afwachten en niets doen is geen optie. Zie het als een coronavirus: door middel van een vaccin ben je toch beschermd", besluit Bouwhuis.

"Vaccineren tegen vogelgriep is een lange weg, maar het staat zeker op de agenda. Binnen onze vakgroep pluimveehouderij wordt hierover intensief met het Ministerie van Landbouw over gesproken", aldus Faber.