'Zoveel verdwenen roekennesten in Assen is helemaal niet zo gek'

Roeken zorgen al langere tijd voor overlast in Assen, vooral in Marsdijk. Het actieplan van de gemeente om die overlast te bestrijden, is op de tocht komen te staan. Onlangs is namelijk ondekt dat 74 nesten van de roekenkolonie in Marsdijk verdwenen zijn. Het vermoeden is dat dit illegaal is gebeurd, en daar is door de gemeente melding van gemaakt bij de provincie, omdat dit strafbaar is volgens de natuurbeschermingswet.

Assen krijgt van de provincie Drenthe nu geen ontheffing meer om de overlast te bestrijden aangezien de hoofdkolonie in Marsdijk is aangetast. De provincie wil nu eerst weten wat de gevolgen zijn van de verdwenen nesten voor de roekenkolonie in Marsdijk, voordat nesten van een aangrenzende subkolonie verwijderd mogen worden. Ook op andere plekken in Assen mag de gemeente nu nagenoeg niets doen. Zo zorgt de beschermde vogel ook voor overlast in Assen-Oost.

"Ik kan mij daar wel iets bij voorstellen. Als je ze vlak bij je huis hebt zitten, dan zijn het ook luidruchtige vogels. En als je je eenmaal ergert, dan blijft die ergernis", snapt Nicolai de frustratie. Zelf telt hij de nesten al bijna dertig jaar in de omgeving van Coevorden, waar hij in het voorjaar uren zoet mee is. "Het is om de ontwikkeling van de roeken te volgen. Komen er meer bij of neemt het aantal juist af?"

De roek is beschermd, omdat hij jaarlijks nog in aantal afneemt. Volgens Nicolai zitten er rond Coevorden zo'n 2300 nesten waar de roeken huishouden. Enkele jaren geleden waren dat er nog 2500. In heel Drenthe zitten er zo'n 10.000 nesten, terwijl dat er landelijk 50.000 zijn.

"Twintig procent zit dus in Drenthe. En dat is niet zo gek. Dat komt door de nattige weilanden rond de beekdalen. Daar is genoeg voedsel voor ze te halen, zoals ritnaalden, engerlingen en emelten", aldus Nicolai. "Die vinden ze vooral in vochtige weilanden, en er zijn veel hoge bomen, zoals eiken en populieren."

Ondanks de kennis over deze vogel kan Nicolai niet met honderd procent zekerheid zeggen wat de roekenkolonie in Marsdijk is overkomen. "Mijn eerste gedachte was dat ze uit de bomen zijn gewaaid. Want dat gebeurt veel vaker. Roeken zijn slordige nestenbouwers. Maar het is wel zo dat als je een vrij nieuwe kolonie hebt, het effectief kan zijn om nesten weg te halen. Dan verplaatst die kolonie zich mogelijk naar een andere plek. Maar als het om een hoofdkolonie gaat, zoals in Marsdijk, waar ze al jaren zitten, dan komen die roeken weer terug op dezelfde plek en gaan ze daar ook gewoon weer nesten bouwen."

Na het nieuws afgelopen week over de verdwenen nesten in Assen, ging Nicolai zelf ook maar eens ter controle een rondje doen langs zijn roekenkolonies. Wat Nicolai toen na zijn ronde opviel? "Dat er heel veel nesten weg waren. Van één roekenkolonie waar vorig jaar meer dan honderd nesten zaten, was er welgeteld nog maar één nest over. En van een andere kolonie met zo'n 400 tot 500 nesten, zaten er nog maar dertig nesten in de bomen."

Volgens Nicolai zijn al die nesten simpelweg weggewaaid. En da's volgens hem helemaal niet zo gek. "Als je een beetje een winderig jaar hebt, met een paar flinke stormen, dan waaien die nesten eruit. In berkenbomen en elzen waaien ze er eerder uit dan uit eiken. En zo'n nest valt niet zo plof naar beneden, maar die waaien uit elkaar. En zo verdwijnen heel veel nesten. En vaak gebruikt de roek het oude nest weer om er een nieuw nest mee te bouwen."

Nu de provincie geen ontheffing geeft om de roekenoverlast in Assen aan te pakken, moeten bewoners weer een tijd wachten tot het actieplan uitgevoerd mag worden. Maar volgens Nicolai kan Assen best iets tegen de hinder doen, omdat er al een roekenbeheerplan ligt. "En in Marsdijk zal de roek gewoon op zijn plek terugkeren, ook al zijn de nesten er weg. Al ben ik het natuurlijk ook eens dat de beesten goed beschermd moeten worden."

De gemeente zegt nu eerst het roekenbeheerplan te moeten aanpassen, omdat de nesten van de hoofdkolonie weg zijn. Dat kan pas als duidelijk is hoe de roeken in Marsdijk zich gedragen, en hoe de kolonie zich verder ontwikkelt. "Mogelijk verspreiden ze zich over de wijk, of verplaatsen ze zich naar andere wijken", aldus de gemeente. Om dat in kaart te brengen, worden de roeken het komende jaar in de gaten gehouden.

Wel gaat de gemeente in Marsdijk en Assen-Oost van subkolonies drievorken uit bomen halen, om te voorkomen dat de roek op deze favoriete takken weer gaat nestelen. Ook nesten jonger dan een jaar worden verwijderd. Dat kan zonder ontheffing.