Rekenkamer Midden-Drenthe positief over participatiebeleid

Het gemeentehuis in Beilen
Het gemeentehuis in Beilen © RTV Drenthe / Josien Feitsma
De Rekenkamercommissie van Midden-Drenthe is goed te spreken over de manier waarop de gemeente beleid maakt in samenwerking met inwoners. Wel is vooraf nog meer duidelijkheid over de rol van inwoners gewenst.
De gemeente Midden-Drenthe wil inwoners en organisaties graag betrekken bij zaken die in hun dorpen of interessegebied spelen. Ook andersom kunnen inwoners en organisaties bij de gemeente terecht als zij een plan hebben.
De Rekenkamer concludeert dat dit al vaak gebeurt in Midden-Drenthe. Tot tevredenheid van de betrokkenen. "Participanten zijn over het algemeen positief over de manier waarop hun inbreng is meegenomen, hoe over het proces wordt gecommuniceerd, of alle belangen worden meegewogen en over het eindproduct dat door de gemeenteraad is vastgesteld."

Onderzoek

De Rekenkamercommissie deed eind 2021 onderzoek het dorpenbeleid, begraafplaatsenbeleid en de duurzaamheidsvisie van Midden-Drenthe, waarover inwoners en organisaties afgelopen jaar konden meepraten. Het doel van inspraak via enquêtes en inspreek- of informatieavonden is beter beleid maken en draagvlak en begrip creëren.
Hoewel het college van burgemeester en wethouders zegt burgerparticipatie belangrijk te vinden, was er geen beleid voor in Midden-Drenthe. Een bewuste keuze.
Volgens het college past het niet bij de cultuur in Midden-Drenthe om vooraf volledig vast te leggen hoe je samenwerkt. Ieder dorp en iedere samenwerking vraagt om een andere insteek. Strakke regels vooraf zouden eerder remmend dan stimulerend werken.

Maatwerk

Die werkwijze lijkt te werken, want uit het rekenkameronderzoek blijkt dat de participanten waardering hadden voor de manier waarop zij invloed hadden. Dat terwijl de drie casussen flink van elkaar verschilden.
Voor het dorpenbeleid werd er actief naar inbreng van inwoners gezocht met een karavaan langs de dorpen, bij de duurzaamheidsvisie mocht er alleen meegepraat worden binnen vooraf al vastgestelde grenzen en bij het begraafplaatsenbeleid konden alleen de begrafenis- en uitvaartverenigingen uit de dorpen aanschuiven.
"In de onderzochte casussen bleek de inrichting van het participatietraject kort vooraf of gaandeweg vorm te krijgen", concludeert de Rekenkamer. "Er moet dus steeds opnieuw worden bedacht hoe het participatietraject eruit gaat zien. Het voordeel is dat er maatwerk mogelijk is. Het nadeel is dat pas gedurende de rit duidelijk wordt welke informatie van participanten wordt gevraagd en wat daarmee gedaan wordt."
De Rekenkamer adviseert dan ook om vooraf nog beter na te denken over wat participatie moet opleveren. "In alle gevallen adviseren wij om vooraf vast te leggen welke stappen, met welk doel worden uitgevoerd in het te doorlopen participatietraject. Daarmee is het voor de deelnemers duidelijk welk effect hun deelname zal hebben op het uiteindelijk te formuleren beleid."
De Rekenkamer concludeert ook dat er van evaluatie na afloop van een project nauwelijks sprake is. Daarbij komt het maar net op de kundigheid van een ambtenaar aan of een participatie succesvol is. "Participatie is nu nog te veel iets wat je erbij doet, in plaats van een volwaardig onderdeel van beleid", zegt een van de geïnterviewde ambtenaren in het onderzoek.

Gemeenteraad

Uit interviews met verschillende raadsleden blijkt dat participatie 'geen onderwerp is dat breed leeft in de gemeenteraad'. "Tegelijkertijd wil de raad in het algemeen wel dat de stem van de burger gehoord wordt bij beleidszaken en ook dat inwoners worden ondersteund bij eigen initiatieven."
De gemeenteraad stuurt vooraf niet actief op burgerparticipatie en krijgt achteraf niet altijd volledig inzicht in hoe er is gewerkt. De Rekenkamer adviseert het college om daar verbetering in aan te brengen.

Regelgeving

Inmiddels heeft Midden-Drenthe wel richtlijnen voor burgerparticipatie. In februari stemde de raad daarmee in, vanuit Den Haag is het voor het opstellen van de Omgevingswet verplicht om participatiebeleid te hebben. Midden-Drenthe blijft inzetten op maatwerk, en dus geen vooraf in beton gegoten richtlijnen. Ook worden succesvolle participaties uit het verleden als voorbeelden gebruikt voor nieuwe.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.