'Niemand is geholpen met omgekeerde bewijslast als IMG er tussen zit'

Gasopslag Langelo in 2021
De gasopslaglocatie in Langelo © Mathijs Renkema / RTV Drenthe
Drents Tweede Kamerlid Agnes Mulder (CDA) dient dinsdag samen met Gert-Jan Segers (ChristenUnie) een motie in om de omgekeerde bewijslast rondom de gasopslagen van Langelo en Grijpskerk weer in te voeren. Een goed signaal, vindt de Tijdelijke Werkgroep Mijnbouwschade Een (TWME). Zij waakt tegelijkertijd voor al te veel optimisme.
Voorzitter Wisse Hummel noemt het 'hoopgevend' dat de politiek naast gaswinning in Groningen ook de problematiek in Noord-Drenthe rondom de gasopslag in Langelo serieus neemt. "De omgekeerde bewijslast is volgens Burgerlijk Wetboek al van toepassing rondom de gasopslag Norg", verduidelijkt Hummel. "Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) heeft hier alleen een aantal rapporten tegenover gesteld om dit teniet te doen."

'700 adressen hadden geluk'

De omgekeerde bewijslast zorgt ervoor dat de NAM bij schades moet aantonen dat deze niet door gaswinning- of opslag zijn veroorzaakt. Het IMG is hiervoor het uitvoerend instituut dat schade moet opnemen en vergoeden, tenzij er overtuigend een andere oorzaak is voor de schade. De TWME maakt zich al een tijdlang sterk voor de herinvoering van de omgekeerde bewijslast in het hele gebied.
Het IMG stelt dat een herinvoering hiervan niet per se zal leiden tot meer uitbetaalde vergoedingen. "De eerste 700 schades in Noord-Drenthe die wél zijn uitbetaald, waren destijds correct", gaf woordvoerder Jouke Schaafsma van het IMG onlangs aan. "Maar uit verder onderzoek kwamen bureaus tot de conclusie dat die vergoedingen iets te voorbarig zijn uitgekeerd. In dat opzicht zou je kunnen zeggen dat die eerste 700 adressen geluk hebben gehad."
In plaats van pleisters plakken - waarvoor het IMG is opgericht - zijn ze doktertje gaan spelen
Wisse Hummel, voorzitter Tijdelijke Werkgroep Mijnbouwschade Een.

Doktertje spelen

Een rare opmerking, vindt Hummel. "Het IMG heeft op basis van halfslachtige onderzoeken verregaande conclusies getrokken. Er wordt gezegd dat de gasopslag niet tot schades kan leiden. Dat is nogal stellig. Het onderzoek van de TU Delft heeft enkel aangetoond dat diepe bodemdaling op zich niet tot schades kan leiden. Dat betekent nog niet dat de schades niets met de gasopslag of gaswinning te maken hebben. De onderzoeker heeft zelf al toegegeven een beperkte opdracht te hebben gehad."
De TWME stelt dat het IMG gericht onderzoek heeft gedaan om aan te tonen dat de gasopslag in Langelo niet tot schade kan leiden. "Daarmee schieten ze hun doel voorbij", zegt Hummel. "In plaats van pleisters plakken - waarvoor het IMG is opgericht - zijn ze doktertje gaan spelen."

Den Haag komt in beweging

Woordvoerder Schaafsma gaf in een eerder stadium al aan dat de oplossing voor het probleem in Noord-Drenthe in Den Haag ligt. "De politiek moet hier iets mee", zei hij. Tweede Kamerlid Agnes Mulder heeft de verwachting uitgesproken dat haar motie veel gehoor zal vinden in Den Haag, dus in die zin lijkt de politiek daadwerkelijk in beweging te komen.
Hummel houdt een slag om de arm. "Het klinkt positief, maar als er een partij tussen zit die inwoners per saldo 0 euro geeft, dan is niemand geholpen in dit gebied."

Second opinion

Ondertussen is het TWME nog wekelijks in gesprek met het ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Na een eerder aangenomen motie in de Tweede Kamer, waarin werd verzocht het gesprek met belanghebbenden opnieuw aan te gaan, wordt er nu gesproken over een second opinion over het onderzoek wat het IMG heeft laten uitvoeren.
"We willen dat onderzoek niet helemaal opnieuw laten uitvoeren, maar hopen dat er puur wordt gekeken of dit onderzoek geschikt is om er een resoluut besluit op te nemen", zegt Hummel. "Die gesprekken verlopen goed en we verwachten binnenkort met een opdracht te komen voor een zogeheten 'peer review'."

Wettelijk bewijsvermoeden

Het wettelijk bewijsvermoeden (ook wel de omgekeerde bewijslast) houdt in het geval van de gaswinning in dat gedupeerden niet zelf hoeven te bewijzen dat de schades door die gaswinning/gasopslag veroorzaakt zijn. In grote gedeelten van Groningen geldt het wettelijk bewijsvermoeden. Wanneer er sprake is van schade, kan de gedupeerde dit melden zonder dat hij of zij dit zelf dient te bewijzen. Het is dan aan de NAM om te weerleggen dat de schades door gasopslag of gaswinning komen.
In Noord-Drenthe geldt dit wettelijk bewijsvermoeden nog gedeeltelijk, maar de contouren zijn door het IMG verlegd. Hierdoor vallen veel gedupeerden buiten de boot. De lokale en regionale bestuurders in Drenthe hopen dat de minister bij het IMG aandringt op een terugkeer van het wettelijk bewijsvermoeden in Noord-Drenthe.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.