Natuurmonumenten: 'Onze zorgen over Kloosterveen zijn nu bevestigd'

De partij stelt de kwestie aan de orde in schriftelijke vragen aan het college van burgemeester en wethouders. Aanleiding is een uitgebreid natuuronderzoek dat uitwijst dat het plan Kloosterakker gevolgen heeft voor de zeldzame toendrarietgans, de kleine en wilde zwaan, en de kraanvogel, stuk voor stuk beschermde vogels.

Ze slapen in het nabijgelegen Fochteloërveen, maar vreten en rusten overdag op akkers rondom het veen. Maar daar is de rust inmiddels verstoord door allerlei menselijke activiteiten, zoals fietsen, wandelen en de hond uitlaten. Die komen vanuit de woonwijk Kloosterveen, waar nu nog 4000 huizen staan, maar waar nog eens 2500 bijkomen. Ook wordt het foerageergebied kleiner door de oprukkende woningbouw op de akkers.

Omdat het Fochteloërveen een Natura 2000-gebied is, moet de provincie erop toezien dat de natuurbeschermingswet wordt nageleefd, en er binnen 5 kilometer geen verstoring is. Die blijkt er dus wel degelijk te zijn, volgens nader onderzoek. Enkele natuurorganisaties, waaronder Natuurmonumenten, dwongen dat onderzoek af bij de provincie en de gemeente Assen.

De provincie moet het verlies aan foerageergebieden nu compenseren, omdat zij een natuurvergunning voor Kloosterakker verstrekte. Hoe die compensatie wordt geregeld en waar, daar is nog overleg over. Voor de zomer moet er een plan liggen. Verder moet Assen ook alvast nadenken hoe ze straks met nog eens 2000 woningen in Kloosterveen, de boel voor de natuur wil regelen. Anders krijgt de gemeente geen natuurvergunning en kan ze niet bouwen. Assen zit door dat natuurrapport klem en dat vinden ze op het stadhuis 'best ingewikkeld'.

GroenLinks vindt dat 'dergelijke bijzondere natuurgebieden gekoesterd moesten worden'. "Ze hebben hoge natuurwaarden en zijn belangrijk voor de leefbaarheid van Assen", stelt fractievoorzitter Hans Marskamp. Hij wil dat het probleem met de rust- en voergebieden zo snel wordt opgelost.

GroenLinks is ook bezorgd over de forse woningbouwopgave die Assen nog heeft in Kloosterveen met 2000 woningen, als straks de 500 huizen in Kloosterakker klaar zijn. Dat zal over 3 jaar zijn. "Want als uitbreiding van Kloosterveen onmogelijk wordt, wat is volgens het college van B en W dan het alternatief om die woningbouwopgave te realiseren?", zo vraagt Marskamp zich af.

Natuurmonumenten is blij met de uitkomsten van het ecologisch onderzoek naar de grotere druk op het Fochteloërveen. "Het bevestigt onze zorg die we al hadden over de toendrarietgans, de wilde en kleine zwaan en de kraanvogel. Maar met die zorg zijn we niet blij en ook niet met de toenemende druk op de natuur daar", zegt woordvoerder Fred Prak.

Volgens Natuurmonumenten zijn de bijzondere vogels aangewezen om ze te beschermen. "Maar door woonwijken, komen ze toch meer onder druk te staan", aldus Prak. Natuurmonumenten dwong samen met de Natuur- en Milieufederatie Drenthe en de Vogelbescherming het uitgebreide natuuronderzoek af bij de provincie en de gemeente. Dat onderzoek kwam er in plaats van een procedure tegen de woningbouw.

"Toen ze in Assen met plannen voor Kloosterakker kwamen, zagen we een nieuwe bedreiging voor de vogels, die we niet wilden. Uiteindelijk is met Assen en de provincie afgesproken dat de 500 huizen er konden komen, en dat we geen juridische procedures zouden starten, maar dan moest er wel nader onderzoek komen naar onze zorg. En dat ligt er nu."

Volgens Natuurmonumenten is door de komst van Kloosterveen al heel veel rustgebied voor de beschermde vogels verdwenen of ongeschikt geworden. Nu dat door Kloosterakker versterkt is, moet de provincie een oplossing zoeken, zegt woordvoerder Prak. "De provincie is nu aan zet."

Volgens Prak ligt de oplossing in het zoeken naar akkers, waar boeren in het kader van agrarisch natuurbeheer oogstresten achterlaten. "Dan gaat het om resten aardappelen, graan, suikerbieten of mais. Dat eten ze. Die ganzen en zwanen zijn hier in de winter en moeten voedsel vinden op een rustige plek, zonder gestoord te worden door verkeer of mensen. Maar aan kale akkers hebben ze niks."

Natuurmonumenten wil de provincie wel helpen bij het vinden van nieuwe geschikte foerageerplekken. "De provincie heeft er allerlei middelen voor, we zullen het samen moeten doen, ook met de boeren in de omgeving. Zij zullen beloond moeten worden voor natuurvriendelijk boeren. Want zij moeten de ganzen toelaten op het land."

Die akkers moeten trouwens hooguit op enkele kilometers van het Fochteloërveen liggen, zo zegt Prak. "Ganzen vliegen liever niet verder. Ze gaan in 's winters heel zuinig met hun energie om, al zal dat in een zachte winter als deze meevallen. Maar in een echte winter is het voor die beesten een hele uitdaging om voedsel te vinden."

De gemeente Assen rekent erop dat ze er met de provincie uitkomt over de foerageergebieden voor de vogelsoorten. Projectleider Amanda Roubos wil dan ook nog niet meteen denken aan een alternatieve plek voor de 2000 huizen van Kloosterveen, mochten die uiteindelijk toch niet gebouwd kunnen worden. "We gaan ervan uit dat we eruit komen."