Midden-Drenthe zet in op leegstaande panden voor arbeidsmigranten

Een ander deel verblijft in woningen en verdringt daarmee de eigen inwoners op de toch al krappe woningmarkt. Wethouder Dennis Bouwman doet daarom een voorstel aan de gemeenteraad om de situatie te verbeteren. Ook wil hij de mogelijkheid om te kunnen handhaven als het mis gaat.

Naar schatting werken 500 tot duizend arbeidsmigranten in Midden-Drenthe. Van slechts 167 is bekend waar ze verblijven. Dat zorgt voor problemen. Een deel wordt door werkgevers en uitzendorganisaties bijvoorbeeld geplaatst in woonhuizen in de dorpen. Dat is in strijd met de bestemmingsplannen, en volgens de gemeente niet goed voor de buurt. Ze wonen met een groter aantal in woningen bedoeld voor één gezin.

Zaken als geluids- en parkeeroverlast, zwerfafval, verwaarloosde tuinen en brandonveilige situaties worden door bewoners gevreesd. Sociaal contact gebeurt volgens de gemeente minder vanwege de taalbarrière. Ook wonen ze in woonhuizen in de lagere prijsklasse waardoor deze woningen voor starters niet meer beschikbaar zijn. Dat zorgt voor spanning op de toch al krappe woningmarkt.

Daarnaast wordt soms ook voor vakantieparken gekozen. Speelstad Oranje is bijvoorbeeld al langer in beeld bij uitzendorganisaties als mogelijke plek. Dat op dit soort parken arbeidsmigranten gaan wonen is voor de gemeente op lange termijn geen optie. Het aanbod voor recreanten neemt hierdoor namelijk af.

"Bovendien wijkt het leefpatroon van arbeidsmigranten aanzienlijk af van het leefpatroon van recreanten. Deze twee zijn lastig te combineren zonder overlast voor elkaar op te leveren". Ook voldoen de voorzieningen in veel gevallen niet aan normen voor wonen of langdurige logies, staat in documenten die de wethouder naar de gemeenteraad van Midden-Drenthe stuurt.

Langdurig wonen in de schuren, panden of op het erf van het bedrijf wordt ook niet als wenselijk gezien. Bedrijven kiezen hiervoor omdat het goedkoop is. Daarnaast wordt tijd en geld bespaard omdat er geen woon-werkverkeer is. De gemeente wil dit liever niet omdat de bedrijven meestal in de buitengebieden zitten en dat maakt dat de arbeidsmigranten ver verwijderd zijn van voorzieningen. Ook maakt het de arbeider erg afhankelijk van de werkgever en zou wonen op de werkplek niet goed zijn voor het welzijn.

Er wordt in het nieuwe beleid ruimte geboden voor het realiseren van bijvoorbeeld kamerverhuurcomplexen
in het buitengebied. Daarvoor wordt gekeken naar leegstaande panden. Die panden zijn vaak groot genoeg. Ook zijn er minder buren, zodat omwonenden minder last hebben van de vele verkeersbewegingen. De leegstaande panden moeten wel aan veel eisen voldoen voordat de gemeente akkoord gaat. Een arbeidsmigrant moet minimaal 15m2 gebruiksoppervlak hebben inclusief 5,5 m2 slaapvertrek. Er mogen maximaal 2 migranten in een slaapkamer.

Voor migranten die korter dan vier maanden in Nederland verblijven is mobiele huisvesting toegestaan zoals in een caravan of een unit, bijvoorbeeld op het terrein van de werkgever. Daarvoor moet de werkgever dan wel keurmerken hebben en een goed huurcontract met de arbeider opstellen. De mobiele huisvesting mag alleen voor de duur van een oogstseizoen en niet buiten de periode 1 april-1 oktober.

Voor Bouwman is het ook belangrijk dat Midden-Drenthe meer gaat inzetten op handhaving. Momenteel is er geen handhavingsstrategie vastgesteld, waardoor het moeilijk is om te controleren of regels werden nageleefd.

Voor een nieuwe, structurele aanpak is personeel nodig. Daarbij moet worden gedacht aan uitbreiding met twee boa's en juridische ondersteuning. "Doordat er de afgelopen jaren geen strategie was, zijn niet alle situaties rondom de huisvesting van arbeidsmigranten in beeld en is er niet altijd controle geweest bij de vergunde locaties. Daarom is het zaak een inhaalslag te maken met de handhaving", aldus Bouwman.

Het gaat volgens de wethouder om het principe 'high trust, high penalty'. "Dat betekent dat we huisvesters het vertrouwen en de ruimte schenken om eigen verantwoordelijkheid te nemen. Tegelijkertijd betekent een schending van dit vertrouwen dat stevig wordt ingegrepen als het misgaat. Op deze manier willen we huisvesters aanmoedigen de kwaliteit van huisvesting in eigen hand te houden."

Daarnaast moet betere registratie helpen. Als de gemeente weet waar en hoeveel arbeidsmigranten er wonen, kan daarnaar gehandeld worden. De handhaving zal daarom inzetten op controles en steekproeven, daarnaast zal actief gezocht worden naar plekken waar illegaal mensen verblijven. "De controle zal met een positieve insteek plaatsvinden", schrijft de wethouder.

Met de verbeterde aanpak wil Midden-Drenthe nog meer problemen aanpakken. De huidige situatie is bijvoorbeeld vatbaar voor criminaliteit. Omdat arbeidsmigranten afhankelijk zijn van hun werkgever voor huisvesting ligt uitbuiting en daarmee georganiseerde criminaliteit op de loer. Daarom gaat de aandacht naar een scheiding tussen wonen en werken.

Een goed georganiseerde huisvesting voor migranten moet hen ook helpen. Het zorgt voor acceptabele huurprijzen voor de migrant en een stuk veiligheid. Op een goede woonlocatie is voor de arbeidsmigrant vrij bezoek mogelijk en kan hij zelf bepalen wie er ontvangen wordt, bijvoorbeeld een familielid of hulpverlener.

Het nieuwe beleid wordt vanavond besproken in de gemeenteraad.