Verhoren drugsbendelid niet goed op papier: hof stelt zaak uit

De advocaten van vier bendeleden die in hoger beroep zijn gegaan, mochten vandaag eigenlijk officier van justitie Henk Mous en advocaat Evert Kuiters als getuigen horen over de zaak. Mous leidde het onderzoek naar de Meppeler drugsbende, die in 2015 werd opgerold. Kuiters was destijds J.'s advocaat. Advocaat Sanne Schuurman, die verdachte Mel E. uit Meppel bijstaat, zegt bewijs in handen te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) in het geheim afspraken heeft gemaakt met Ivo J.

Mous zou J. (32) hebben beloofd dat hij een lagere strafeis zou krijgen als hij zou meewerken. Volgens Schuurman is in het geniep geprobeerd een deal met J. te maken, zonder dat de rechtbank in Assen, die in 2017 over de zaak oordeelde, en de advocaten van medeverdachten ervan wisten. Dat mag niet. Justitie mag afspraken maken met criminelen, maar moet daar wel open over zijn.

Schuurman zegt documenten in handen te hebben met mail- en app-verkeer, waaruit onder meer blijkt dat Mous en de landelijke officier getuigenbescherming contact hadden met J., hem via zijn advocaat Kuiters aanwijzingen gaven en dat het Openbaar Ministerie zelfs J.'s advocaatkosten betaalde.

Mous heeft tijdens het strafproces in Assen tussen 2015 en 2017 altijd volgehouden dat er van Schuurmans beweringen niks klopt. J. kreeg een flink lagere strafeis omdat hij uit zichzelf zou hebben meegewerkt, waardoor het OM genoeg bewijs kreeg om de andere mannen veroordeeld te krijgen. Dat J. bovendien gevaar liep en moest onderduiken vanwege zijn openhartigheid, nam Mous naar eigen zeggen ook mee in de strafeis.

Hij eiste 3,5 jaar cel tegen J., die de rechterhand was van bendeleider Saied H. (38). Tegen hem eiste Mous tien jaar. J. kreeg uiteindelijk drie jaar cel van de rechtbank en H. acht jaar. Vijf medeverdachten kregen straffen tot drie jaar cel en vier van hen gingen in hoger beroep, onder wie Schuurmans cliënt Mel E. (39), die één jaar cel heeft gekregen.

Doordat Mous en de officier getuigenbescherming afspraken met J. zouden hebben gemaakt, twijfelen Schuurman en zijn collega's aan de betrouwbaarheid van zijn veertig verklaringen. Bovendien is het OM zijn boekje te buiten gegaan door achter de schermen afspraken te maken, is de overtuiging van advocaat Schuurman en zijn collega's.

Bij de eerste zitting van het hoger beroep, in november 2020, vroeg Schuurman onder meer om Mous en Kuiters als getuigen te mogen horen én om de geluidsopnamen van de veertig verhoren van Ivo J. te mogen beluisteren. Het hof stemde toe. Schuurman en een collega hebben ze beluisterd en zeiden vanochtend bij het hof dat er verschillen zitten tussen wat J. letterlijk tegen de politie heeft gezegd en wat erover in het strafdossier is gekomen.

Schuurman: "Als J. begint te praten in oktober 2015, zegt hij dat hij Mous heeft gesproken. Wat hij daarover zegt, is niet uitgewerkt in het dossier. Hij zegt ook ontlastende dingen over mijn cliënt, die niet op papier zijn uitgewerkt. Wat de verdediging betreft ontbreken er relevante passages."

Schuurman vroeg het hof om het OM op te dragen alle veertig verhoren alsnog letterlijk te laten uitwerken door de politie. De advocaat-generaal, de officier bij het hoger beroep, vond dat niet nodig, maar het hof wél. "Wat we vandaag bespreken raakt heel fundamentele punten van strafproces", lichtte één van de raadsheren van het hof toe.

Het hof heeft bepaald dat het verhoor van Mous pas kan worden gedaan als de politie alle verhoren van Ivo J. volledig op papier heeft gezet. Dan kunnen de advocaten hem ook daar vragen over stellen. Het OM heeft 1 september als deadline gekregen om alles compleet op papier te laten zetten.

Advocaat Evert Kuiters verscheen vandaag wel als getuige in Leeuwarden. Hij zei dat hij als advocaat geheimhouding heeft en beriep zich op zijn verschoningsrecht. Na kritiek daarop van Schuurman bepaalde het hof dat Kuiters inderdaad geen antwoord hoefde te geven als hij dat niet wilde. In oktober gaat het hoger beroep verder.