De boerenopstand: 'Het was onze eerste ervaring met traangas'

Vandaag, precies 56 jaar geleden, leek Hollandscheveld wel een oorlogsgebied. Rellen, geweren en honderden mensen op de been. Het decor van de boerenopstand.
Drie boerengezinnen werden hun huis uitgezet omdat ze weigerden heffingen te betalen aan het Landbouwschap. De betalingsachterstand van zo'n negentig gulden werd beantwoord met onteigening van boerderij, grond en dieren. De familie Nijmeijer was één van die families.

Geen dak meer

"We waren een beetje in een verkeerde film beland", vertelt Roelof Nijmeijer. Hij was destijds twaalf. Zijn broer Lambert iets ouder. Hun vader weigerde de heffingen aan het Landbouwschap te betalen en dus moest het gezin uit huis, met hun vee. "Ik heb bij de buren geslapen", legt Lambert uit. "Roelof heeft ergens anders geslapen. Ons gezin was die nacht verdeeld over diverse plaatsen.Toen begon eigenlijk het hele verhaal in de vorm van rellen, onze eerste ervaring met traangas, met het gevolg dat er toen rake klappen uitgedeeld werden ."
Lees meer: Wat gebeurde er tijdens de Opstand der Braven in 1963 in Hollandscheveld?​
Rellen
Vanuit de hele omtrek kwamen mensen naar Hollandscheveld om de oproer bij te wonen. Sommigen om de boeren te helpen, anderen voor de sensatie. Een van hen was de toen zestienjarige Lammie van Nuil, samen met haar vriendin. "Wij gingen met onze fietsen hier naartoe. Maar we konden helemaal niet dichtbij komen, want het was afgezet."
Van dichtbij zagen ze hoe de menigte slaags raakte met de politie. "Busjes vol met mensen van de karabijnbrigade. Politieagenten en al die boeren die er waren, tegen elkaar. Het was heel griezelig"
Mensen werden uit huis gehaald en hun huisraad stond op straat. Hun beesten werden gewoon aan een boom vastgebonden in de vrieskou. Het was heel erg.
Lammie van Nuil

'Dit verdom ik'

Haar vader werkte bij de gemeente en was belast met de taak om de mensen uit hun huizen te zetten, maar hij weigerde dienst. "Mijn vader was altijd klein keuterboertje geweest, dus hij zei: 'Dit verdom ik, al kost het mij mijn baan'. Ik was nog maar zestien en dan ben je met heel andere dingen bezig als meisje. Maar hier gingen mijn oren van open staan. Mijn vader deed het niet en uiteindelijk zijn collega's ook niet. Het Landbouwschap heeft mensen van buitenaf ingehuurd om de mensen uit huis te zetten. De mensen uit Hoogeveen deden het gewoon niet."
De rellen maakten van Hollandscheveld wereldnieuws. Boer Hendrik Koekoek kreeg met zijn boerenpartij landelijk veel volgers door de rellen. En de drie gezinnen die uit hun huizen werden gezet, zijn later door de gemeente herplaatst in de buurt.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.