Onderdak bieden aan een Oekraïense vluchteling, waar te beginnen?

Aan het enorme aantal hulpacties, inzamelacties en doneeracties is te merken dat ook Drenthe wil helpen. Met goederen, met geld en door vrijwilligerswerk te doen daar waar het nodig is. Ook zijn er mensen die nog een stap verder willen gaan en hun eigen huis en haard open willen stellen om zo de oorlogsvluchtelingen te helpen.

Maar als je vluchtelingen wil helpen door ze in huis te nemen, hoe doe je dat dan? Deze vraag werd ingestuurd naar Zoek het uit!.

Een korte zoektocht levert al gauw een paar concrete ideeën op. Er zijn bijvoorbeeld mensen die zelf naar de Pools-Oekraïense grens rijden om daar mensen op te halen. Vaak mensen die al kennissen of familie in het land hebben. Maar er zijn ook Drenten die er op de bonnefooi naartoe rijden om zoveel mogelijk mensen veilig hierheen te halen, zoals Thomas Braaksma. Hij ging met vier auto's naar de Poolse grens en bracht negen Oekraïense vluchtelingen mee terug naar Nederland. Drie daarvan vangt hij op in zijn huis in Hardenberg en zes vluchtelingen zitten bij zijn ouders in Nieuwlande.

Maar niet iedereen kan of wil zomaar in de auto stappen en zelf mensen gaan halen. Wat zou je dan kunnen doen? Op social media, zoals op deze Facebookpagina, zijn ook initiatieven ontstaan waar je een oproep kan plaatsen als je mensen in huis wil nemen om ze te helpen. Ook worden er het en der oproepjes gedaan op Twitter.

Ook is er een aantal burgerinitiatieven waarbij je je kunt inschrijven als je hulp wil bieden door een vluchteling in huis te nemen. Je kan je inschrijven bij People for people, daar worden telefoonnummers uitgewisseld tussen mensen die hulp aanbieden en mensen die hulp nodig hebben.

Ook kun je een webformulier invullen bij Room for Ukraine. "Bij Room for Ukraine hebben zich honderden mensen gemeld die vluchtelingen een warme en veilige plek willen bieden. Achter de schermen werken we keihard om die warme huizen Nederland te koppelen aan de hulpvragen van vluchtelingen." Is er na de aanmelding een match gemaakt, dan krijg je vanzelf bericht.

Ruim zesduizend Nederlandse gezinnen hebben zich inmiddels aangemeld bij het burgerinitiatief Onderdak Oekraïne. Initiatiefnemer Huib van Mierlo liet deze tussenstand gisteren weten.

Van Mierlo en de vrijwilligers die hem helpen, leggen per provincie een database aan. Zo is precies duidelijk op welke plaatsen eventueel Oekraïners kunnen worden ondergebracht. In Drenthe, Groningen, er Friesland zijn tot nog toe de meeste aanmeldingen.

Van Mierlo is over het vervolg in contact met ambtenaren van staatssecretaris Eric van der Burg (Justitie en Veiligheid), die over de opvang van asielzoekers gaat. Mensen die zich opgeven bij Onderdak Oekraïne geven toestemming om hun gegevens te delen met relevante instanties die de opvang gaan coördineren. Hoe dat precies in zijn werk zal gaan, is nog onderwerp van gesprek. Van Mierlo zegt dat het aan de staatssecretaris is om aan te wijzen welke partij of partijen de coördinatie op zich zullen nemen.

Door de Russische inval zijn volgens de Verenigde Naties al anderhalf miljoen mensen Oekraïne ontvlucht. Nederland kan duizenden vluchtelingen verwachten. "De overheid kan dit niet helemaal zelf oplossen", legt de initiatiefnemer van Onderdak Oekraïne uit. Dat de animo om te helpen zo groot is, heeft hem "positief verrast".

Bij de opvang van Oekraïense vluchtelingen zijn diverse organisaties betrokken, van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) tot het Rode Kruis en Stichting Vluchteling. Omdat Oekraïners hier vanwege hun Europese status sowieso mogen verblijven, is de opvang geen taak van het COA. Daarom hebben alle 25 veiligheidsregio's vrijdag de opdracht gekregen opvangplekken voor tweeduizend vluchtelingen te regelen, waarvan duizend op zeer korte termijn.

Marco Out, voorzitter van de Veiligheidsregio Drenthe (VRD), vindt dat een begrijpelijk besluit. "Het vraagstuk is ontzettend complex en ingewikkeld. Maar het is zeer waarschijnlijk dat een grote groep Oekraïners deze kant op komt. Dat moet geregeld worden. Deze stap is heel logisch", reageerde hij afgelopen vrijdag.

Voor een deel zijn er Drentse opvanglocaties in beeld. Die plekken waren al in kaart gebracht toen Nederland eind vorig jaar geconfronteerd werd met een toestroom van Afghaanse vluchtelingen. Toch was die situatie anders dan nu. "Er was een duidelijke ondergrens aan de hoeveelheid mensen die we op een bepaalde locatie kon onderbrengen. Toen ging het om honderden op een locatie. Nu is het onontkoombaar dat we met alle inwoners van Drenthe moeten kijken naar andere vormen van opvang. Dan is kleinschaliger ook een optie bijvoorbeeld."

Dat enkele Drenten in hun eigen huis al vluchtelingen uit Oekraïne opvangen, noemt Out "Heel mooi". Maar hij benadrukt dat je daar wel goed over na moet denken. "Deze opvang gaat niet om een of twee weken, deze oorlog gaat langer duren. Dan moet je je afvragen of je het ook voor langere tijd kan volhouden."

Wil je ook vluchtelingen opvangen en is het je om het even uit welk land ze komen? Ook voor mensen uit Syrië, Afghanistan, Jemen en andere oorlogslanden worden er logeeradressen gezocht. Hiervoor kun je je aanmelden bij Takecarebnb. Hier worden gastgezinnen gezocht voor vluchtelingen die een verblijfsvergunning hebben en momenteel in een asielzoekerscentrum zitten.

De logees blijven maximaal drie maanden en er eerst is er een uitgebreide screening en een proeflogeersessie. Pas daarna kun je besluiten of je de logee(s) drie maanden op bezoek wilt hebben.

Heb jij ook een vraag? Stuur deze dan in!