Onderduikkist uit de tijd van Napoleon naar museum

De familie Zomer uit Kerkenveld bewaart al generaties een oude haverkist, omdat die hoort bij een bijzondere familiegeschiedenis. In 1811 verstopte Geert Zomer zich er drie maanden lang in, omdat hij niet met het Franse leger naar Rusland wilde.
Museum De Wemme in Zuidwolde gaat de kist tonen in een nieuwe expositie.
Het verhaal van Geert Zomer wordt verteld door Mans Zomer (86), een achter-achter-achter-achterneef van de boerenzoon. Geert bracht zijn ouders niet op de hoogte van zijn toenmalige onderduikactie. Alleen zijn zus zat in het complot. Samen schoven ze de kist in een donkere hoek op zolder, voordat hij zich er in verstopte. Alleen 's nachts waagde hij zich buiten de kist om de benen te strekken.
Museum De Wemme zocht contact met Mans Zomer voor een expositie over Alteveer en Kerkenveld later dit jaar, en zo kwam de kist ter sprake.

Napoleon en Geert

Mans Zomer bewaart het familiearchief in een dikke map. Daarin staat het verhaal dat na mondelinge overlevering door hem op schrift is gesteld. Zijn verre voorvader Geert hoort bij de 50 rekruten uit zijn gemeente die in het keizerlijke leger moeten dienen. Want Napoleon heeft veel soldaten nodig voor zijn veldtocht naar Rusland.

Groot bezit

De laatste jaren staat de haverkist te verpieteren in een voormalig melklokaal naast de boerderij. Op de kist staat het jaartal 1731. Een groot bezit moet het zijn geweest. Op de kist zijn grote rozetten in de hardhouten planken gezet en er zit een stevig slot op. Haver mocht niet ten prooi vallen aan muizen.

Franse agenten

Maar Geert valt uiteindelijk wel ten prooi aan de Fransen. Zijn ouders krijgen bijna wekelijks bezoek van Franse agenten. Ze worden verhoord en krijgen boetes die steeds verder oplopen. De overlevering van het verhaal wil dat er weinig geld is in die dagen en dat de ouders de steeds hogere bedragen in natura moeten betalen. En dat is niet vol te houden.
Als hij van zijn zus over de hoge nood van zijn ouders hoort, geeft hij de onderduikactie op. Hij vertrekt met het Franse leger en komt nooit meer terug. De familie krijgt niet te horen wat er van hem geworden is, waar en hoe hij is gestorven, en in welk graf hij ligt, als hij al is begraven.
Mans Zomer: "De familie heeft hier vanaf 1630 gewoond. In 1780 bouwden ze de boerderij zoals hij er nu nog ongeveer staat. De kist hoort bij de familie en heeft altijd in de boerderij gestaan, omdat hij hier hoorde. Generaties lang op zolder. Later, na een opknapbeurt, in de woonkamer. Maar volgende week komen ze de kist halen en gaat hij naar het museum." En dat is uiteindelijk een goede bestemming, vindt Mans.

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.