Geen garanties meer voor levering voer: ‘Het kan dat pluimveehouders hierdoor stoppen’

Biologische pluimveehouder Conrad Corts bij zijn voer
Biologische pluimveehouder Conrad Corts bij zijn voer © Josien Feitsma / RTV Drenthe
Graan, koolzaadschilfers en resten van zonnebloemzaad. Het zijn belangrijke ingrediënten voor eiwitrijk veevoer, maar verreweg het meeste ervan komt uit Oekraïne en Rusland. Nu de voorraad slinkt maken boeren zich grote zorgen.
"Het kan heel goed dat er pluimveehouders zijn die hierdoor moeten stoppen, omdat ze geen garanties meer hebben voor de levering van voer", vertelt Conrad Corts.
Corts heeft al 17 jaar een biologische pluimveehouderij aan de rand van Havelte langs de A32. Wat ooit klein begon is ondertussen uitgegroeid tot een bedrijf met ongeveer 18.000 kippen. Kippen die dagelijks te eten moeten krijgen.
"We hebben geen volle vrachten voer meer, dat is het grootste probleem", vertelt hij. "We merken dat de voerfabriek niet alles meer levert wat besteld wordt."

Leveranciers nu al in problemen

Corts loopt naar een van de silo's op het erf. "In deze silo kan 40 ton. Ik heb 25 ton biologische kernvoer besteld en maar 22 ton gekregen omdat er niet genoeg voorraden waren. Dat was twee weken geleden. Volgende week moet ik weer wat hebben. Daarvan hebben leveranciers nu al gezegd: we kijken wat we nog kunnen uitleveren."
Wekelijks haalt hij 8.000 kilo kernvoer in huis, eiwitrijk voer uit de fabriek. Andere silo's zijn gevuld met onder andere mais, kalksteentjes en tarwe, die met het kernvoer worden gemengd voor een goede balans. Over het eiwit in het kernvoer maakt zich het meeste zorgen over. Dat wordt gemaakt van voornamelijk koolzaadschilfertjes en restanten van zonnebloemzaad uit Oekraïne. Zonder die elementen verschraalt het voer.

De kip gaat eerder het loodje leggen

Een gevolg van minder eiwitrijk voer kan zijn dat de levensduur van zijn kippen korter wordt. "Met kippen is het zo, die willen koste wat het kost een gezond ei blijven leggen. Die kippen, die betalen het gelag, die zullen niet gezond oud kunnen worden. Die kunnen dat niet volhouden."
Kippen hebben veel eiwit nodig van het leggen van eieren
Kippen hebben veel eiwit nodig voor het leggen van eieren © Josien Feitsma / RTV Drenthe
Dat de consequenties van de oorlog in Oekraïne te merken zijn bij de Drentse boeren schuift ook LTO niet onder stoelen en banken. Onder alle boeren is de nood hoog legt Dirk Bruins van LTO Noord uit. "Het maakt per sector heel erg uit: hoge energieprijzen voor boeren met kassen, dure diesel voor de akkerbouwers en veehouders die met tractors rijden en met name ook dus de tekorten van eiwitten zoals granen in veevoer."
Biologische pluimveehouders zoals Corts zijn daarbij extra getroffen stelt hij. "Zij hebben als je bijvoorbeeld kijkt naar graan, geen alternatieven. Andere granen zou je nog uit Zuid-Amerika kunnen halen. Maar die zijn niet biologisch gecertificeerd, die voldoen niet aan de Europese eisen."

Kantelpunt?

Boeren die het heft in eigen hand nemen en graansoorten zoals gerst nu inzaaien, de eerste voorbeelden zijn er al. Is dichter bij huis producten zoals graan en koolzaad verbouwen dan de oplossing? Volgens Bruins is daar wel over nagedacht, maar zit je met twee problemen.
"Het zou kunnen, maar als je dat biologisch gecertificeerd wil doen, dan moet je dat alweer een aantal jaren achter elkaar doen. Je kunt niet zomaar omschakelen, die grond moet daarvoor gekeurd zijn en daar gaan jaren overheen."
Ook heeft Nederland voor graan niet het goede klimaat. "De kwaliteit van het graan is hier echt heel anders. Hier hebben we vooral zachte tarwe, in Oekraïne harde tarwe. Daar zit meer eiwit in. We hebben nu heel lekker weer, maar we hebben niet zulke droge zomers waar zo'n korrel goed kan afrijpen."
Corts maakt zich zorgen over de lange termijn. Als er al wel iets verbouwd wordt in Oekraïne, zit je nog met een logistiek probleem nu de infrastructuur ook kapot is. Of wat dacht je van de koolzaadfabrieken? Die staan volgens hem bewust stil uit angst voor bombardementen.

Hamsteren

LTO riep vrijdag boeren op niet te gaan hamsteren. Corts moet lachen als hij daarnaar gevraagd wordt. "Ik heb gehamsterd. Dat mag natuurlijk niet, maar je doet het toch. Maar eigenlijk kun je helemaal niet hamsteren, want ze leveren het gewoon niet uit."
Wakker ligt Corts er niet van, hij benoemt dan ook dat de schade in vergelijking met de inwoners van Oekraïne maar relatief is. Hij hoopt wel dat de politiek voor meer lucht gaat zorgen, door de eisen aan biologisch voer bij te stellen. Gesprekken daarover lopen.
Veevoer

Heb je een nieuwstip, nieuwe informatie óf heb je een foutje gespot? Stuur een bericht, foto of filmpje via WhatsApp of mail de redactie.