Onderzoek naar effecten van gewasbeschermingsmiddelen op gezondheid is noodzakelijk

Het RIVM, het Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu, maakte vandaag het onderzoeksrapport bekend waarin is gekeken naar blootstelling van omwonenden van bollenvelden aan gewasbeschermingsmiddelen.

Deze middelen zijn gevonden in de buitenlucht rond woningen, in huisstof en in urine van volwassenen en kinderen. Ook op 500 meter afstand van een perceel met bollen.

Daarmee is de norm niet overschreden volgens de onderzoekers en is er geen groot gevaar voor de volksgezondheid. Maar zeker weten doen ze het niet.

"We hebben vastgesteld hoe middelen zich verspreiden. Dat gebeurt via de lucht en via huisstof. Ik zou me niet meteen zorgen maken", zei Mark Montforts, de programmaleider van het onderzoek op Radio Drenthe.

Het is tijd voor een volgende stap volgens Montforts. "De eerste stap was de blootstelling. Nu zijn we op het punt gekomen om te kijken hoe je moet kijken of mensen ook voldoende beschermd zijn. We doen ook de aanbeveling om daar naar te kijken."

Een van die aanbevelingen is een vervolgonderzoek waarbij gekeken wordt naar het effect van gif op de volksgezondheid. Minister Carola Schouten schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat ze opdracht heeft gegeven aan de Gezondheidsraad om dit onderzoek te doen en advies te geven.

Westerveld is een van de gemeenten in Drenthe waar veel hectares met lelies te vinden zijn. Net als in Midden-Drenthe. Wethouder Wilfried de Jong van Westerveld heeft de opdracht in zijn gemeente om lelietelers en omwonenden op één lijn te krijgen. Een bijna onmogelijk zaak. Hij wilde wachten met gesprekken tot het RIVM-rapport openbaar was.

En nu het er is, is De Jong wel blij. "Ik had eigenlijk op meer gehoopt. Zeker als het gaat om de gezondheidsrisico's. Maar dat is niet zo. Ik ben wel blij dat minister Schouten een vervolgonderzoek laat doen." De uitkomsten zijn niet meteen reden voor De Jong om actie te ondernemen.

In de gemeenteraad van Westerveld wordt gesproken over het invoeren van spuitvrije zones van tenminste 125 meter. Uit het onderzoek van het RIVM blijkt dat middelen ook op een afstand van 500 meter zijn gevonden.

Spuitvrije zones zijn volgens programmaleider Mark Montfort niet de oplossing. "Ik denk dat spuitvrije zones zin hebben als er sprake is van drift. Als het luchtig is en via de lucht verspreidt, dan worden de afstanden groter. Dan helpt een spuitvrije zone niet."

Lees meer: 'Burgers vinden 57 bestrijdingsmiddelen in bodem Westerveld'
Geruststellend
Bollenteler Dieneke Joling uit Dwingeloo is blij met de uitkomsten. "Het geeft in ieder geval aan dat er geen grote gezondheidsrisico's zijn. Dit is geruststellend. En dat zou het ook voor omwonenden moeten zijn." Ze juicht een gezondheidsonderzoek toe. Net als haar collega Gert Veninga uit Hijken. "Als het gevaarlijk is voor de gezondheid, dan willen we dat weten. Dat heeft ook effect op ons."

Lees meer: RIVM: omwonenden van landbouwpercelen niet ongezonder
Heel anders is het bij de stichting Bollenboos. Bollenboos strijdt al jaren tegen het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen en vindt dat er meer oog moet zijn voor de gezondheid van omwonenden.

Rodina Fournell van de stichting zat in een klankbordgroep tijdens het onderzoek. Ze heeft het van dichtbij meegemaakt. "Het is een gedegen onderzoek en het is onvermijdelijk dat er een vervolgonderzoek komt."

Maar dat wil volgens Fournell niet zeggen dat je nu op je handen moet gaan zitten. "Er is gevaar als je naast een lelieveld woont en je bent bijvoorbeeld zwanger. Het is tijd om alle middelen die worden gebruikt serieus en kritisch te bekijken."

Ze heeft wel een oplossing. "Doe nou geen lelieteelt op de essen. Dat zijn cultuurhistorisch waardevolle gebieden. Bovendien wonen er vaak mensen. Zoek dan plekken op waar weinig mensen wonen in ruilverkavelingsgebieden."